Những công ty đang trên bờ vực phá sản có lẽ không còn là yếu tố quan trọng đối với thị trường chứng khoán Mỹ. Dù điều này giống lời cảnh báo tương tự về xu hướng đầu tư năm 2021, nhưng những gì diễn ra ở thực tế lại khá… kỳ lạ. Nhà đầu tư Reddit đã "thổi giá" cổ phiếu của AMC Entertainment và GameStop đến mức đà tăng đó đã "cứu" họ khỏi những vấn đề về tài chính, ít nhất là thời điểm hiện tại.

Dẫu vậy, đó không phải là những công ty duy nhất gặp khó khăn mà nhóm người dùng mạng xã hội đang nỗ lực tạo ra phép màu. Theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp, trong chỉ số Russell 3000, có 726 công ty có lợi nhuận không thể chi trả cho khoản lãi vay, đây là một dấu hiệu cảnh báo mạnh mẽ với các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Tuy nhiên, những công ty "xác sống" này lại chứng kiến cổ phiếu tăng trung bình 30% vào năm 2021, vượt qua mức tăng 13% của chỉ số và 41 trong số đó đã tăng gấp đôi kể từ đêm giao thừa.

Ngay cả những dấu hiệu cảnh báo rõ ràng nhất dường như cũng không khiến nhóm nhà đầu tư nhỏ lẻ sợ hãi. Theo Bloomberg đưa tin ngày 24/5, kế hoạch xin phá sản theo chương 11 của GTT Communications hiện đang được xem xét. Dẫu vậy, cổ phiếu của công ty này vẫn tăng khoảng 69% kể từ đó.

Hiện tại, Phố Wall đang bắt đầu cảm nhận rõ những tác động của việc nhà đầu tư nhỏ lẻ đổ xô đến những cổ phiếu được thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội. Chuỗi rạp chiếu phim AMC ở trên bờ vực phá sản vào năm ngoái, còn bây giờ lại "chuẩn bị đạt được cấu trúc vốn bền vững" – theo S&P 500 Global Ratingss, một phần vì họ có thể bán cổ phiếu mới trong bối cảnh nhu cầu của nhà đầu tư nhỏ lẻ đang rất lớn. Ngoài ra, hãng bán lẻ trò chơi điện tử GameStop cũng hết nợ vì lý do tương tự.

Ben Briggs – nhà phân tích tín dụng tại StoneX Financial, cho hay: "Khi cân nhắc về khoản nợ của một số công ty phát hành, thật khó để không tính đến việc định giá cổ phiếu dường như bị thổi phồng bởi nhóm nhà đầu tư Reddit. Đặc biệt là khi những công ty như AMC có thể kiếm lời từ xu hướng này."

Trong quá trình phá sản, các cổ đông là người cuối cùng lấy lại được tiền, sau khi tất cả các khoản nợ được thanh toán xong. Tuy nhiên, nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn ồ ạt tìm đến những công ty đang gặp khó khăn, thậm chí cả những doanh nghiệp đang làm thủ tục phá sản. Medley Management đã tăng vọt trong thác này dù bộ phận nợ tư nhân của công ty đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo Chương 11 vào tháng 3, với kế hoạch trả nợ bằng cổ phiếu mới.

Những nhà đầu tư Reddit khác thậm chí còn chỉ ra những "con mồi" tiềm năng khác ngoài AMC và GameStop. 1 năm trước, sự sống còn của công ty cho thuê ô tô Hertz Global Holdings đang là rất mong manh và họ buộc phải bán cổ phiếu để giải quyết những khó khăn nhưng vẫn thừa nhận rằng chúng có thể là vô giá trị. Tuy nhiên, việc tái cơ cấu theo Chương 11 cuối cùng đã giúp nhà đầu tư lấy lại tiền – dù điều này hiếm khi xảy ra.

Đà tăng thần tốc của các cổ phiếu AMC và GameStop đã thu hút sự chú ý của công chúng, ngay cả thị trường tín dụng cũng bị dịch chuyển. GameStop đã thanh toán hết nợ, trong khi trái phiếu của AMC lại tăng đáng kể. Trái phiếu đến hạn vào năm 2026 tăng 12%, dù đã giảm sâu vào tháng 11 ở mức 5 cent.

Việc một số công ty gặp khó khăn về tài chính bất ngờ được hưởng lợi lớn từ sự hưng phấn của nhà đầu tư nhỏ lẻ không phải điều ngẫu nhiên. Khối lượng nợ khổng lồ, cùng những tác động từ dịch Covid-19 đối với khả năng tạo ra doanh thu của họ là những lý do khiến các cổ phiếu này bị bán khống mạnh. Do đó, nhà đầu tư Reddit đã nhắm mục tiêu cụ thể vào những cổ phiếu như vậy, đặt cược ngược lại với phe bán khống.

George Schultze – CEO của Schulte Asset Management, nhận định: "Cơn sốt của nhà đầu tư Reddit đang thay đổi một chút về cách chúng tôi tiếp cận các khoản đầu tư. Động lực của những đợt tăng giá này khá thú vị và rõ ràng là một dấu hiệu cho thấy thị trường đang dư thừa thanh khoản."

GTT – công ty cơ sở hạ tầng internet, chứng kiến cổ phiếu tăng vọt lên mức cao nhất trong ngày là 4,75 USD hôm 3/6, sau khi giảm xuống còn 1 USD. Công ty đã "lọt vào mắt xanh" của nhà đầu tư Reddit khi họ cho rằng đây là một doanh nghiệp vốn hóa nhỏ, có tỷ lệ bán khống cao và những lần thay đổi trong chiến lược quản lý kinh doanh của CEO. Công ty này đã nhiều lần phải thỏa thuận gia hạn nợ với các bên cho vay. Đây là yếu tố được nhóm nhà đầu tư trên các diễn đàn trực tuyến coi là "phao cứu sinh".

Trong khi đó, Washington Prime Group – chủ sở hữu các trung tâm mua sắm đang lao đao vì đại dịch, cũng nhận được sự chú ý của nhà đầu tư nhỏ lẻ. Giống như GTT, công ty này cũng có thỏa thuận tương tự với các bên cho vay và có vẻ như họ sắp phải đệ đơn xin phá sản. Cổ phiếu của công ty đã tăng 118% trong 2 tuần qua.

Christian Lawrence – chiến lược gia tại Rabobank tại New York, cho biết: "Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ rất thông minh. Nhưng chắc chắn, nhiều người không hiểu cơ chế chính xác của việc phá sản."

Chưa có ai dự đoán được xu hướng này kết thúc như thế nào. Tuy nhiên, ngay cả khi những nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng bắt đầu xem xét về cơn sốt cổ phiếu meme, thì khoảng cách giữa đầu tư tài chính kiểu cũ và kiểu mới ngày càng lớn.

Một người dùng Reddit có tên baddfish2 chia sẻ trên WallStreetBets hôm thứ Năm: "Phố Wall và Phố Chính không còn ở trên cùng một lục địa nữa."

Tham khảo Bloomberg