Đây là một cách kiếm tiền đang rất "hot" trên Phố Wall: Đưa thông tin cho các nhà phân tích chứng khoán, để những lời "thì thầm" lan truyền trên thị trường và theo dõi số tiền đổ vào tăng lên.

Ngay cả đối với Howard Lutnick – một tỷ phú Phố Wall nổi tiếng với "cái đầu lạnh", bước đi như vậy gần như giống với những gì ông thực hiện. Những nhà đầu tư đã "theo" ông bước chân vào "hố thỏ" đi đến xứ sở thần tiên của các SPAC. Tại đó, họ chứng kiến những khoản đầu tư tăng vọt. 

Tuy nhiên, khi những người trong cuộc đưa các công ty này niêm yết, họ đã thực hiện một số thủ thuật để kiếm lời dù nhà đầu tư chịu lỗ. Vậy họ đã làm thế nào? 

Lutnick – giám đốc điều hành công ty môi giới Cantor Fitzgerald, nắm giữ loại hàng hóa giá trị nhất trên Phố Wall, đó là thông tin. Ông nói với các nhà đầu tư rằng ông có thể tìm ra những cách tinh tế để giúp các nhà phân tích kể một câu chuyện. Dù "chiêu bài" của ông có hiệu quả hay không, thì cuối cùng Lutnick đã nhận được hàng trăm triệu để thực hiện thương vụ SPAC mới nhất.

Một "nhạc trưởng" khác về SPAC là Michael Klein, đã kiếm được khoản tiền hậu hĩnh. Ông là một cố vấn tài chính nổi tiếng. Khi cần một nhân viên ngân hàng tư vấn về các SPAC của mình, ông sẽ thuê chính ngân hàng đầu tư của riêng mình. Hàng triệu USD tiền phí đã đổ vào túi của Klein. Ngoài ra, The Klein Group cũng nhận được hàng trăm nghìn USD tiền cứu trợ đại dịch.

Ngay từ đầu, các cơ quan quản lý đã gặp nhiều khó khăn để bắt kịp tốc độ của SPAC. Các công ty séc trắng được tạo ra với một mục đích: sáp nhập với các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, SEC liên tục chỉ ra những rủi ro từ những hoạt động kinh doanh không rõ ràng cho đến xung đột lợi ích, và những thông tin đáng ngờ.

Tại Mỹ, số lượng SPAC ra đời trong năm nay đã đạt con số hơn 550. Con số này thậm chí còn nhiều hơn cả năm 2020, khi 83 tỷ USD đã đổ vào ngóc ngách này của thị trường. Hiện tại, một số chỉ số theo dõi SPAC đã giảm hơn 20% so với mức cao nhất trong tháng 2. Và kẻ thua cuộc mới nhất là Lordstown Motors Corp. Công ty sản xuất xe điện được ca ngợi rất nhiều, hiện đang gặp rủi ro lớn. 

20 năm trước, Lutnick đã may mắn thoát khỏi thảm kịch 11/9. Kể từ đó, Lutnick đã xây dựng lại Cantor và một số công ty khác. Ông tham gia vào mọi lĩnh vực từ cá cược thể thao cho đến môi giới bất động sản, SPAC. Cantor đã lọt top 10 công ty bảo lãnh IPO nhờ bộ phận chuyên về mảng séc trắng. Nhìn chung, Cantor đang trở thành một trong những người chiến thắng lớn nhất của sự bùng nổ SPAC.

Quý I/2021, Lutnick đã kêu gọi nhà đầu tư cho SPAC mới nhất, đó là CF Finance Acquisition III. Ông đã huy động được 230 triệu USD cho công ty séc trắng này và thực hiện một thương vụ mua lại tiềm năng khác với AEye Inc. Công ty này chuyên về lĩnh vực phát hiện và xác định phạm vi ánh sáng, chuyên sử dụng cho các phương tiện tự lái.

Cantor đã hợp nhất với AEye và Lutnick cho biết rằng ông đang tìm cách giúp công ty này niêm yết. Sau đó, ông tiến một bước xa hơn. Lutnick nói rằng, sau khi SPAC của ông mua lại AEye, các nhà phân tích có thể được cung cấp thông tin về tiến độ của AEye với các đối tác kinh doanh. Tiếp đến, ông giải thích về việc

Cantor đã sử dụng chiến lược tương tự trong quá khứ để nâng đỡ một công ty như thế nào. Song, Cantor có mối quan hệ với một nhà sản xuất đã hứa hẹn sẽ giữ im lặng về quan hệ đối tác kinh doanh của họ. 

Do đó, Lutnick cho biết ông đã thuê 20 người quay phim về một nhà máy sản xuất đang xây dựng ở Trung Quốc. Sau đó, ông nhờ một bên thứ 3 chèn những con số cần thiết trong đoạn video. Điều nổi bật ở đây là nhà đầu tư sẽ nắm được những thông tin mà công ty chưa công khai.

Vậu làm thế nào để lan truyền thông tin đó ra bên ngoài? Trong trường hợp của AEye, đó là khi các nhà phân tích vào cuộc, Lutnick cho biết. Ông nói rằng, ông sẽ giúp các nhà phân tích có được thông tin cần thiết để thực hiện báo cáo. Lutnick đảm bảo rằng AEye không tiết lộ bất kỳ điều gì nhưng Cantor vẫn có thể tìm cách giải quyết vấn đề đó.

"Bí quyết bán hàng" của vị CEO Cantor đã mang lại lợi nhuận. Các tổ chức nhanh chóng đổ tiền vào SPAC của ông ngay sau khi các nhà đầu tư ban đầu đòi lại tiền. Hầu hết các SPAC không thể hoàn tất việc sáp nhập nếu không huy động được hàng trăm triệu USD từ các nhà đầu tư tư nhân trên thị trường vốn. Cantor đã huy động được 225 triệu USD từ đó.

Tuy nhiên, hiện tại, thị trường của các SPAC đang có sự điều chỉnh. Sau khi cổ phiếu tăng lên 13,71 USD vào tháng 2, CF Finance Acquisition III đã rớt xuống mức giá khi IPO là khoảng 10 USD. Tháng trước, AEye đã hạ định giá từ 1,9 tỷ USD xuống 1,52 tỷ USD và lùi thời gian sáp nhập với SPAC của Cantor.

Thị trường dành cho SPAC đang phát triển quá nhanh và khó có thể theo dõi được toàn bộ hoạt động. Song, giữa thời điểm các thương vụ sáp nhập diễn ra nhộn nhịp, những người trong cuộc đã tìm ra nhiều phương thức sáng tạo để làm giàu, ngay cả khi nhà đầu tư chịu lỗ.

Lấy ví dụ với trường hợp của Klein. Ông là từng là "ngôi sao" tại Citigroup. Hồ sơ pháp lý cho thấy công thức trở nên giàu có của ông là: Tất cả các doanh nghiệp của ông đều trả phí cho công ty tư vấn mà ông điều hành trên Fifth Avenue.

SPAC đầu tiên của ông là Churchill Capital Corp., được tính phí 12.500 USD. Sau đó, ông tính phí 4 triệu USD cho SPAC thứ hai là Churchill Capital Corp. II. Ngoài ra, ông cũng tính phí 2% đối với các quỹ huy động vốn từ bên ngoài ở khoảng 10,6 triệu USD và thu phí 20.000 USD/tháng cho không gian văn phòng và dịch vụ hỗ trợ.

SPAC thứ 3 của Klein – liên quan đến công ty phân tích y tế MultiPlan Corp., đã trở thành một thảm họa đối với các nhà đầu tư. Klein đã mua MultiPlan từ công ty vốn cổ phần tư nhân Hellman & Friedman với 11 tỷ USD. Kể từ đó, cổ phiếu công ty giảm khoảng 20%.

Một số nhà đầu tư của Klein không hài lòng về người đang kiếm được tiền và người thua lỗ. Họ đã đệ đơn kiện tập thể, cho rằng Churchill đã lừa họ khi thực hiện một thương vụ tồi tệ. Klein Group đã phủ nhận điều này.

Bản thân Klein lại kiếm được nhiều tiền từ đó. Cùng với việc sáp nhập, hội đồng quản trị đã chấp thuận để Churchill tiếp tục chỉ làm việc với The Klein Group. Họ đồng ý trả cho Klein hàng triệu USD ngay sau khi thỏa thuận khép lại: phí giao dịch 15 triệu USD, phí tuyển dụng và tìm kiếm dịch vụ tốt (placement fee) là 15,5 triệu USD và 50.000 USD/tháng cho không gian văn phòng cùng hỗ trợ hành chính.

Thương vụ SPAC thứ 4 và nổi tiếng nhất của Klein là Churchull Capital IV với Lucid Motors. Lucid dã nhận được hơn 1 tỷ USD từ các nhà đầu tư mà Klein quen biết, đó là quỹ đầu tư quốc gia của Ả Rập Xê Út. Tuy nhiên, trước khi Lucid có thể thay thế Tesla, họ sẽ phải trả cho Klein 50.000 USD/tháng cho không gian văn phòng và dịch vụ hỗ trợ.

Ngoài khoản tiền khổng lồ trên, The Klein Group còn nhận được 878.892 USD theo Chương trình Bảo vệ Tiền lương (PPP) vào tháng 5 năm ngoái, theo SEC. Công ty chuyên thực hiện thương vụ mua bán nhỏ nhưng lại rất lớn mạnh này cho biết hồi tháng 3 họ kỳ vọng khoản vay này sẽ được xóa bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên, The Klein Group chia sẻ với Bloomberg rằng họ đã hoàn trả toàn bộ số tiền đó.

Tham khảo Bloomberg