Đâu là vướng mắc của chính sách xây nhà ở thương mại giá thấp?

V.Dũng

(KTSG Online) - Trả lời cử tri về đề nghị nghiên cứu giải pháp giảm giá nhà ở các đô thị lớn theo Nghị quyết 84 của Chính phủ, Bộ Xây dựng cho rằng, chính sách ưu đãi cho nhà ở thương mại vẫn chưa được quy định trong các bộ luật liên quan. Trong khi đó, Nghị quyết Chính phủ không phải là hình thức văn bản quy phạm pháp luật nên sẽ gây khó cho các địa phương khi thực hiện.

Chính sách ưu đãi xây nhà giá thấp đang vướng các quy định của Luật. Ảnh minh họa: V.Dũng

Mới đây, cử tri TPHCM kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị quyết về “Đề án phát triển nhà ở thương mại giá thấp” với các cơ chế, chính sách hỗ trợ về tín dụng, thuế, tiếp cận đất đai, rút gọn thủ tục đầu tư xây dựng... nhằm cung ứng loại căn hộ nhà ở thương mại giá thấp (1-2 phòng ngủ) với mức giá khoảng 20 triệu đồng/m² đối với các tỉnh và mức giá khoảng 23-25 triệu đồng/m² đối với các đô thị loại 1, đô thị loại đặc biệt.

Tiếp nhận và trả lời cử tri về vấn đề này, trên cổng thông tin của Bộ Xây dựng, Bộ cho biết đã xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về giải pháp khuyến khích phát triển các dự án nhà ở thương mại giá thấp. Tuy vậy để thực hiện các chính sách ưu đãi cần phải tiếp tục nghiên cứu cho phù hợp với các quy định của pháp luật.

Bộ Xây dựng nhận định, hiện vẫn có sự lệch pha cung cầu do các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản trên địa bàn cả nước. Hầu hết các chủ đầu tư quan tâm đầu tư các dự án nhà ở thương mại theo giá thị trường, phục vụ cho các đối tượng có thu nhập cao, dẫn đến thiếu nguồn cung nhà ở thương mại giá thấp dành cho các đối tượng thuộc diện có thu nhập thấp hoặc trung bình.

Theo tính toán, nhu cầu nhà ở của người dân đối với phân khúc nhà ở trung, cao cấp (có giá từ 25 triệu đồng/m² trở lên) hiện chỉ chiếm từ 20% - 30% tùy từng địa phương, đô thị cụ thể. Trong khi đó, nhu cầu về phân khúc nhà ở bình dân, giá thấp (dưới 25 triệu đồng/m²) lại chiếm đến 70% - 80% thị trường.

Để có quỹ nhà ở thương mại giá thấp, tháng 5-2020 Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 84/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Trong đó giao Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng Nghị quyết của Chính phủ về giải pháp khuyến khích phát triển các dự án nhà ở thương mại giá thấp (căn hộ chung cư có quy mô dưới 70m², giá bán không vượt quá 20 triệu đồng/m²).

Thực hiện nhiệm vụ nêu trên, Bộ Xây dựng đã xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về giải pháp khuyến khích phát triển các dự án nhà ở thương mại giá thấp. Trong đó tập trung vào một số ưu đãi như về đất đai (được giảm tiền sử dụng đất, được chậm nộp tiền sử dụng đất); về thuế (giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp); về quy hoạch, bố trí quỹ đất; thủ tục đầu tư xây dựng; cơ chế huy động vốn… và gửi lấy ý kiến của Bộ Tư pháp.

Tuy nhiên, theo ý kiến của Bộ Tư pháp thì các chính sách ưu đãi đối với dự án nhà ở thương mại giá thấp chưa được quy định trong Luật Đất đai (miễn, giảm tiền sử dụng đất), Luật Nhà ở (lựa chọn chủ đầu tư), Luật Thuế (miễn, giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp)…Nghị quyết của chính phủ không phải là hình thức văn bản quy phạm pháp luật sẽ khiến các địa phương gặp khó khăn khi thực hiện nếu được Chính phủ ban hành.

Do vậy, căn cứ theo quy định pháp luật và ý kiến của Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng sẽ báo cáo Chính phủ xem xét, cho phép Bộ Xây dựng thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 84 theo hướng: “Giao Bộ Xây dựng phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tiếp tục nghiên cứu các chính sách khuyến khích phát triển nhà ở có giá phù hợp với đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình để sửa đổi, bổ sung đồng bộ vào Luật Nhà ở 2014, Luật Đất đai và các pháp luật khác có liên quan”.