John D. Rockefeller - chủ tịch kiêm nhà sáng lập Standard Oil Company trở thành vị tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ vào năm 1916. Thời điểm đó, tài sản của Rockefeller xấp xỉ 2% giá trị nền kinh tế Hoa Kỳ tương đương với gần 30 tỷ USD ngày nay.

Tính đến thời điểm hiện tại, Rockefeller vẫn được xem như người giàu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Ngoài ra, nhà văn Ron Chernow còn cho rằng, Rockefeller là một trong những doanh nhân thành công nhất trên thế giới. Và ông thành công như vậy là nhờ vào phong cách lãnh đạo của mình.

Trong cuốn sách của mình mang tên Titan: The Life of John D. Rockefeller Sr, Ron Chernow đã liệt kê 10 bí quyết quản trị thành công của Rockefeller. Đó là chìa khóa đã giúp cho vị tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ cách mạng hóa nền công nghiệp dầu mỏ cũng như giúp danh tiếng của mình lưu truyền tận ngày hôm nay.

1. Trung thực và đáng tin cậy

Rockefeller nổi tiếng là một người trung thực. Ông không bao giờ dối trá, gian lận hay tìm mọi cách để đổi trắng thay đen. Đặc biệt, vị doanh nhân luôn luôn trả nợ đúng hạn. Đó cũng là lý do tại sao Rockefeller giành được sự tín nhiệm rất cao từ giới ngân hàng - những người đã từng nhiều lần giúp giải cứu công việc kinh doanh của ông vua dầu mỏ.

Có một lần, nhà máy lọc dầu của Rockefeller bị hỏa hoạn, dẫn đến việc nhiều giám đốc ngân hàng không đồng ý gia hạn tín dụng với ông. May mắn thay, sự uy tín của Rockefeller đã trở thành cứu cánh kịp thời. Một vị giám đốc tên Stillman Witt đã "không ngần ngại" cho Rockefeller ứng tiền trước và thậm chí còn đề nghị gửi thêm tiền nếu cần thiết.

2. Biết dành thời gian nghỉ ngơi

Dù thành công đến như vậy, song nếu có ai đó cho rằng Rockefeller là một người chỉ biết lao đầu vào làm việc, chắc chắn ông sẽ bác bỏ ngay. Trong quyển hồi ký của mình, ông từng viết: "Tôi cảm thấy không có gì đáng khinh thường và thảm hại hơn một người mở mắt ra là lao đầu vào kiếm tiền mà chỉ để có tiền mà thôi".

Trái với tác phong bận rộn của nhiều tỷ phú ngày nay, Rockefeller làm việc có phần nhàn nhã hơn nhiều. Ngày nào ông cũng dành thời gian chợp mắt sau bữa ăn trưa và ăn tối. Thậm chí, vị tỷ phú còn lắp đặt hẳn một đường dây điện báo từ nhà đến công ty có để có thể dành từ 3 đến 4 buổi chiều trong tuần ở nhà làm vườn hay đi tản bộ.

3. Lên lịch làm việc chặt chẽ

Rockefeller lên lịch làm việc mỗi ngày một cách đều đặn và có quy luật. Mỗi tiếng đồng hồ đối với vị doanh nhân đều được phân chia một cách cố định, cho dù đó là thời gian dành cho công việc, tín ngưỡng, gia đình hay tập thể dục.

Điều này đã giúp Rockefeller có thể đối phó với những khó khăn trong quá trình điều hành công ty. Với cương vị đầu tàu tại Standard Oil Company, áp lực đè lên vai Rockefeller là cực kỳ lớn, và ông chỉ cảm thấy thoải mái khi tuân thủ guồng làm việc đã được vạch sẵn của mình.

4. Sát sao vấn đề tài chính của công ty

Vị tỷ phú này chỉ dựa vào những con số để xem công ty của mình có đang đi đúng hướng hay không, Chernow viết. Ông vua dầu mỏ có một cuốn sổ tay ghi chép tất cả số liệu tài chính của công ty. Ông ghi lại từng chi phí một, và chính xác đến chữ số thập phân cuối cùng.

Bằng cách này, Rockefeller tạo ra một thước đo khách quan, nhờ đó ông có thể so sánh và điều chỉnh hoạt động kinh doanh của mình. Điều này cũng giúp Rockefeller thoát ly khỏi những đánh giá chủ quan cũng như các báo cáo sai lệch từ cấp dưới. Khi chia sẻ về việc các con số góp phần thế nào đến thành công của mình, Rockefeller nói: "Tôi đánh giá hoạt động của mình thông qua các con số và không gì khác ngoài các con số".

5. Biết ủy quyền nhiệm vụ

Để có thể duy trì hoạt động của một tập đoàn lớn như Standard Oil Company, Rockefeller chắc chắn phải biết ủy quyền cho người khác. Trên thực tế, một trong những quyết sách ưu tiên của Standard Oil là phải huấn luyện cấp dưới sao cho làm họ có thể được công việc của cấp trên.

Như Rockefeller từng nói với một nhân sự mới: "Chẳng ai phải mất công làm việc nếu như anh ta có thể tìm được bất kỳ người nào khác làm thay. Ngay khi có thể, hãy tìm một người mà cậu có thể tin tưởng, đào tạo anh ta, rồi sau đó ngồi xuống và vắt tay lên trán suy nghĩ xem làm cách nào để Standard Oil kiếm ra tiền". Với Rockefeller, hiện thực hóa quan điểm này đồng nghĩa với việc tự tách bản thân ra khỏi những bộn bề hàng ngày để dành hết tâm huyết cho "những quyết sách tầm cỡ vĩ mô".

6. Theo đuổi sự hoàn hảo

Rockefeller là một "fan trung thành" của chủ nghĩa hoàn hảo. Đồng thời ông cũng là người sẽ từ chối làm việc một cách nửa vời. Ông đã viết hàng trăm nghìn bức thư yêu cầu cấp dưới chỉnh sửa một cách kỹ lưỡng.

Một phụ tá thân cận của ông cho hay vị tỷ phú nắn nót trong từng chữ ký với sự chính xác và tập trung rất cao, cứ như thể đang thực hiện một tác phẩm nghệ thuật. Nét tính cách này của không chỉ được ông giữ cho riêng mình, mà còn truyền bá ra cả công ty và trở thành một phần trong văn hóa doanh nghiệp.

7. Tạo sự đoàn kết

Biệt tài của Rockefeller là khả năng tạo động lực cho các nhân viên. Ông luôn ưu tiên sự hòa hợp nội bộ và biết cách hòa giải tranh chấp giữa các giám đốc điều hành của Standard Oil. Rockefeller thích lắng nghe ý kiến của mọi người trước khi thể hiện quan điểm của mình và sau đó thường đưa ra sự thỏa hiệp để duy trì sự đoàn kết.

Thay vì đưa ra các mệnh lệnh trực tiếp, Rockefeller thường bày tỏ các quyết định của mình dưới dạng khuyến khích hoặc đặt câu hỏi. Vị tỷ phú này cũng làm việc dựa trên sự nhất trí của mọi người. Ông sẽ ngoan cố không thực hiện bất kỳ một việc gì mà các thành viên trong hội đồng quản trị phản đối.

8. Thiết lập một hệ thống biết nâng đỡ nhau

Mặc dù giữa Rockefeller cùng các lãnh đạo vẫn tồn tại tình trạng "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt", song rất hiếm khi có sự cãi vã vì những điều nhỏ nhặt hay ghen ghét đố kỵ mà người ta thường thấy trong một tập đoàn lớn. Rockefeller từng nói rằng, các giám đốc của Standard Oil gắn bó với nhau như anh em bởi có chúng tôi chung một niềm tin "kỳ lạ".

Mối dây liên kết mạnh mẽ này mang lại sự nhất quán trong cách dẫn dắt và điều hành ở Standard Oil. Thậm chí đến các điều tra viên của chính phủ hay cánh nhà báo đều không thể nào "xuyên thủng hàng phòng thủ vững trãi" này.

9. Nuôi dưỡng sự cạnh tranh

Nếu không có sự cạnh tranh, một doanh nghiệp có thể dễ dàng biến thành một "gã to xác ù lì". Rockefeller đã thành lập các ủy ban, trong đó bao gồm nhiều chuyên gia đến từ các lĩnh vực khác nhau. Họ có nhiệm vụ cùng nhau đề ra tiêu chuẩn hoạt động cho tất cả các công ty con của Standard Oil. Mặc dù các ủy ban cho phép những người quản lý trao đổi thông tin với nhau, song họ đưa ra những con số thống kê để chứng tỏ năng lực và khuyến khích các công ty con thi đua với nhau để lập kỷ lục hay giành phần thưởng.

10. Biết tôn trọng nhân viên

Rockefeller thường nói rằng Napoleon Bonaparte đã chẳng thể thành công đến như vậy nếu thiếu đi các vị nguyên soái của mình. Tương tự vậy, vị tỷ phú cũng tin rằng thành công của ông nhờ vào việc tạo động lực cho nhân viên. Ông vua dầu mỏ luôn để cho nhân viên tự chủ trong công việc. Thêm vào đó, ông luôn khéo léo và hoà nhã với những công nhân cấp dưới, và không phản ứng giận dữ khi nghe chỉ trích cũng như luôn điềm đạm trong những tình huống căng thẳng.

Mặc dù hiếm khi khen ngợi nhân viên, song Rockefeller sẽ trao quyền và sự tự do cho những người mà ông coi là đáng tin cậy. Chính điều này đã khiến cho các nhân viên của Standard Oil có "xu hướng kính trọng và luôn muốn làm hài lòng Rockefeller".

Mai Phương