Chiều 28-6, tại cuộc họp Thường trực Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 với các tỉnh Phú Yên, Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Bình Thuận do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì, lãnh đạo hai tỉnh Phú Yên, Quảng Ngãi đã nhận định trong những ngày tới, tình hình dịch tại Phú Yên và Quảng Ngãi sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp.

Các nhân viên y tế của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Phú Yên tích cực thực hiện công tác xét nghiệm tầm soát để truy tìm F0. Ảnh: TẤN LỘC

Thời gian lây nhiễm dài, F0 đi nhiều nơi

Theo lãnh đạo hai tỉnh Phú Yên, Quảng Ngãi, các F0 ghi nhận tại đây đã qua thời gian lây nhiễm dài, các F0 có mặt tại những nơi tập trung đông người như chợ, đám giỗ, tiệc sinh nhật... Đơn cử tại Phú Yên, trong khi F1 âm tính thì F2, F3 lại trở thành F0.

Chuỗi lây nhiễm tại quán cơm Phú Yên đến nay đã ghi nhận 58 ca mắc, tỉnh đang nâng công suất xét nghiệm và chuẩn bị kịch bản điều trị lên tới 500 giường và cách ly 7.000 người. Đồng thời kích hoạt các khu cách ly và bệnh viện (BV) dã chiến có công suất trên 100 giường và cố gắng sẽ tăng lên 200 giường.

Tại Quảng Ngãi, tính đến 12 giờ ngày 28-6, đã phát sinh 41 ca F0, 205 ca F1 và hơn 400 F2. Nguồn lây từ tài xế đường dài và ngư dân đi biển về.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi cho biết đến nay Quảng Ngãi vẫn đang kiểm soát dịch tốt, tuy nhiên dự báo trong thời gian tới sẽ xuất hiện ca mắc trong cộng đồng. Tỉnh đã nâng cảnh báo lên mức “nguy cơ cao”, bởi số ca F0 trong cộng đồng đã xuất hiện trong nửa tháng qua và đã có nhiều hoạt động đi lại, giao lưu nhiều. Tỉnh đang khai thác triệt để các cơ sở cách ly và điều trị với công suất 5.000 ca F1 và 500 ca F0.

“Quảng Ngãi đang vào cuộc quyết liệt để dập dịch trong thời gian sớm nhất” - lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi khẳng định.

Tại tỉnh Khánh Hòa, từ hai ca F0 lây nhiễm trong cộng đồng đã truy vết được 122 F1 và hơn 1.300 F2, tất cả đều có xét nghiệm lần một âm tính với virus SARS-CoV-2. Tỉnh Bình Thuận cũng phát hiện ca F0 đầu tiên vào đêm 23-6, là bác sĩ khoa sản BV đa khoa tỉnh đã đi trên chuyến xe khách có ca mắc COVID-19.

Đến nay, Bình Thuận đã ghi nhận bảy trường hợp mắc và sáu ca nghi mắc. Đồng thời truy vết 1.500 F1 và hơn 3.000 F2. Bình Thuận đã giãn cách ba địa phương gồm hai huyện và TP Phan Thiết theo Chỉ thị 15, tiếp tục truy vết các F1, F2 trong những ngày tới.

Hiện tại, BV đa khoa tỉnh Bình Thuận đang được phong tỏa, có 976 các y, bác sĩ, nhân viên, bệnh nhân được xét nghiệm lần hai và có kết quả âm tính.

“Ca mắc liên quan đến chuyến xe khách từ TP.HCM đi Hải Phòng. Do diễn biến dịch có những yếu tố nguy cơ mới. Theo đó, tỉnh đề xuất Bộ GTVT và các địa phương có cơ chế kiểm soát xe liên tỉnh chặt hơn để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm và các trường hợp mắc bệnh tương tự” - lãnh đạo tỉnh Bình Thuận đề xuất.

Riêng tỉnh Bình Định, đến nay đã có hai ca nghi nhiễm và do hai tỉnh “sát vách” là Phú Yên, Quảng Ngãi đã có ca mắc nên tỉnh này xác định nguy cơ dịch xâm nhập cao. Qua truy vết, có hai trường hợp ở Bình Định nhưng làm ăn tại Quảng Ngãi dương tính và đang được thực hiện xét nghiệm PCR để khẳng định. Với hai trường hợp này, tỉnh đã truy vết được 100 F1 và 150 F2.

Kết hợp nhiều giải pháp khống chế dịch

Xét thấy 4/5 địa phương xuất hiện ca nhiễm đều từ các chuyến xe khách liên tỉnh, tài xế, lãnh đạo Tổng cục Đường bộ cho biết hiện số lượng xe khách hoạt động tại năm tỉnh này nhiều, có nhiều tuyến quốc lộ đi qua nên nguy cơ lây nhiễm là rất lớn.

Bên cạnh đó, các tỉnh phải bố trí điểm đón, đỗ dành riêng cho xe khách liên tỉnh để kiểm soát người di chuyển qua lại. Cùng với đó là kết hợp với việc hạn chế hành khách lên xuống dọc tuyến vận tải để hạn chế nguy cơ dịch bệnh lây lan.

Giải đáp về yêu cầu tài xế đường dài phải được xét nghiệm COVID-19 khi đi qua các tỉnh, đại diện Bộ Y tế cho biết ngày 28-6, bộ đã có văn bản hướng dẫn các địa phương công khai địa điểm xét nghiệm, coi tài xế đường dài như đối tượng chỉ định xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR hoặc xét nghiệm nhanh.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá việc trao đổi thông tin về các F0, F1, F2 giữa vùng có dịch và địa phương có liên quan đang bị chậm. Các tỉnh Phú Yên, Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Bình Thuận có nhiều tuyến vận tải liên tỉnh đi qua, nhiều khu du lịch biển… nên nguy cơ dịch bệnh rất lớn.

Do vậy, trong công tác xét nghiệm, Phó Thủ tướng đề nghị kể cả khi chưa có dịch, các tỉnh vẫn phải tăng cường xét nghiệm, cố gắng giữ an toàn cao nhất cho các BV; xác định những khu vực có nguy cơ cao ngoài cộng đồng (bến tàu, bến xe, chợ…) để xét nghiệm tầm soát, sàng lọc. Các địa phương cần sử dụng chủ yếu phương pháp Realtime-PCR mẫu gộp vì xét nghiệm nhanh chỉ có hiệu quả khi dịch diễn biến phức tạp. Các tỉnh cũng cần chủ động nguồn sinh phẩm xét nghiệm.

Phó Thủ tướng lưu ý: Với biến thể mới của virus SARS-CoV-2, nếu khu cách ly tập trung làm không nghiêm ngặt, mật độ không đủ thưa thì nguy cơ lây nhiễm chéo rất lớn. Các tỉnh phải tính đến phương án lập các khu cách ly tập trung tại chỗ trong tình huống dịch diễn biến phức tạp.

Về thực hiện khoanh vùng, giãn cách xã hội, Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Một trong những yêu cầu lớn nhất của giãn cách xã hội là không để tập trung đông người, ngăn tiếp xúc, làm chậm tốc độ lây của virus. Khoanh rộng hay hẹp tùy tình hình địa phương nhưng “khoanh phải ra khoanh”, sau đó khẩn trương xét nghiệm nhanh nhất để xác định phạm vi gọn, chặt hơn nữa.