Liên tiếp nhiều vụ triệt phá các sàn giao dịch ngoại hối (forex) trái phép được tiến hành trong thời gian gần đây. Thay vì chỉ dừng lại ở việc cảnh báo, với những thành quả mở đường đạt được, cơ quan chức năng đã đạt một bước tiến mới trong việc chặn vòi bạch tuộc các mô hình đa cấp, sàn giao dịch ngoại hối trái phép.

Những cuộc triệt phá mở đường

Công an TP.Hải Phòng vừa triệt phá một đường dây lừa đảo qua các sàn giao dịch ngoại hối. Vụ án được đánh gia có quy mô lớn nhất từ trước tới nay khi tổng số dư trên các sàn lên tới hơn 7.500 tỉ đồng.

Cụ thể, qua công tác nắm tình hình địa bàn, Phòng An ninh kinh tế (Công an TP.Hải Phòng) đã phát hiện sàn Hitoption giao dịch ngoại hối trên không gian mạng có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Rất nhiều nhà đầu tư ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đã đổ vào sàn Hitoption một lượng tiền lớn. Đầu tháng 6.2021, Ban chuyên án đã huy động hơn 40 cán bộ chiến sĩ tiến hành kiểm tra trụ sở và triệu tập các đối tượng tham gia vào tổ chức, hoạt động của sàn Hitoption.

Qua công tác đấu tranh cho thấy, Nguyễn Thế Dương (sinh năm 1996) đã cùng với Nguyễn Văn Quyền (sinh năm 1983) lập nên sàn giao dịch ngoại hối Hitoption.net, sử dụng chế độ chơi tự động để đặt lệnh thay cho việc khách hàng tự giao dịch. Đáng chú ý, Dương và Quyền có thể can thiệp vào việc đặt lệnh của chế độ này để làm cho khách hàng thắng hoặc thua theo ý muốn.

Sau khi thành lập sàn Hitoption.net, Dương quảng cáo đây là sàn có xuất xứ từ Anh, cam kết lãi suất ổn định từ 6 đến 15%/tháng và người chơi có thể rút tiền vốn và lãi về bất kỳ lúc nào. Để mở rộng quy mô hoạt động, Dương đã thuê gần 100 nhân viên gọi điện hoặc thông qua mạng xã hội để quảng cáo, môi giới, tư vấn người đầu tư tham gia sàn. Khi có khách hàng nạp tiền đầu tư thì nhóm môi giới sẽ được hưởng hoa hồng từ 1 - 6%.

Ngoài ra, mở rộng chuyên án, khai thác được từ thiết bị điện tử của các đối tượng, cơ quan công an còn phát hiện các đối tượng này còn quản trị hàng chục sàn giao dịch ngoại hối, sàn BO (sàn giao dịch quyền chọn nhị phân), tiền ảo, các website có dấu hiệu tổ chức kinh doanh theo phương thức đa cấp. Qua trích suất sơ bộ 16 sàn giao dịch điện tử khác do các đối tượng quản trị, xác định có khoảng 115.726 tài khoản trên sàn, tổng số dư hiện tại của các sàn là hơn 7.505 tỉ đồng. Tổng số tiền đã rút ra là 611 tỉ đồng.

Trước đó vào tháng 5, lần đầu tiên, 7 sàn forex lừa đảo đã bị lực lượng công an triệt phá. Đây được đánh giá là một bước ngoặt lớn trong việc ngăn chặn sự phát triển của các mô hình đa cấp núp bóng sàn forex trái phép. Cơ quan chức năng cho biết, chỉ tính riêng 4 trong 7 sàn trái phép trên, số tiền người tham gia, đổ tiền vào đó đã lên đến hàng nghìn tỉ đồng.

Các đối tượng đứng sau sàn forex trái phép trong các vụ án nêu trên bị cơ quan công an khởi tố về tội danh “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”. Như vậy, thay vì chỉ dừng lại ở việc cảnh báo, với những thành quả mở đường đạt được, cơ quan chức năng đã đạt một bước tiến mới trong việc chặn vòi bạch tuộc các mô hình đa cấp, sàn giao dịch ngoại hối trái phép.

Cần tiếp tục các biện pháp mạnh tay

Để đạt được những kết quả triệt để trong xử lý sàn forex trái phép như trên là sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng, nhiều bộ ngành có liên quan như Bộ Công an, Bộ Tài chính nhằm kiểm soát và đấu tranh mạnh nhóm tội phạm này. Trong bối cảnh, có tới khoảng 300 sàn giao dịch ngoại hối trái phép đang tồn tại ở Việt Nam, theo con số thống kê của Công an TP.Hà Nội, những vụ án trên cũng đã mở ra nhiều kinh nghiệm mới, là cơ sở để các cơ quan điều tra, truy tố tiếp tục thực hiện các giải pháp mạnh tay trong thời gian tới.

Theo luật sư Quách Thành Lực (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết, bước ngoặt ở đây chính là việc cơ quan chức năng đã áp dụng triệt để dấu hiệu của tội danh "Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản" theo điều 290 Bộ luật Hình sự năm 2015 trong việc xử lý các đối tượng cầm đầu đường dây.

Ở đây, cơ quan chức năng đã vượt lên trên những khó khăn lớn của việc phải thu thập bằng chứng, tài liệu chứng minh hậu quả, nạn nhân, tìm người trong cuộc trực tiếp lên tiếng, tố cáo... Và đặc biệt, các giao dịch diễn ra chủ yếu trên môi trường mạng, nếu không kịp thời thu thập bằng chứng, các đối tượng có thể nhanh chóng xóa dấu vết. Khởi tố vụ án và khởi tố bị can các đối tượng chính là biện pháp mạnh tay để ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật, lợi dụng lỗ hổng pháp lý của những mô hình đa cấp trái phép mới.

Nhưng một điều cần phải nhấn mạnh, để ngăn chặn sự nở rộ của forex trái phép, sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng chỉ là một yếu tố. Căn bản ở đây vẫn là sự tỉnh táo của người dân trước những màn chào mời đầu tư, hứa hẹn kiểu "bánh vẽ".

Chỉ mới đây thôi, ngày 27.6, sàn ngoại hối fxtradingmaket của nhóm Lion Group đã ngừng giao dịch khiến hàng nghìn người tham gia điêu đứng. Đây là sàn forex được hàng loạt cơ quan công an các địa phương cảnh báo trong thời gian gần đây.

"Người muốn gia nhập Lion Group gửi tiền đầu tư cho Ban chuyên gia của Lion Group với số tiền tối thiểu là 1.000USD. Số tiền đầu tư sẽ được Ban chuyên gia giao dịch giúp với cam kết lợi nhuận 0,8 đến 1% mỗi ngày và 20-24% hằng tháng. Người tham gia có thể tăng thêm thu nhập thông qua việc phát triển mạng lưới, đội nhóm của riêng mình bằng cách kêu gọi, vận động người khác tham gia (giống hình thức đa cấp)" - cảnh báo của Công an TP.Đà Nẵng cho biết.

Những cảnh báo đã được đưa ra nhưng vẫn có rất nhiều người tin theo cái gọi là "ban chuyên gia" của Lion Group và tiếp tục rót tiền đầu tư. Chỉ đến khi sàn có dấu hiệu "sập" mới ngã ngửa và các đối tượng chóp bu đã dùng chiêu "ve sầu thoát xác" để có thể cướp trắng tiền của người tham gia.

TS Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính, ngân hàng - đã khẳng định, các sàn forex trái phép với lời hứa hẹn lãi suất khủng, hàng trăm % mỗi năm đều là phương thức lừa đảo, lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin của người dân để chiếm đoạt tài sản. Chỉ khi nào không còn những ảo tưởng vào sự giàu lên nhanh chóng, vào những mơ mộng "tỉ phú chỉ sau một đêm", khi đó những chiêu thức lừa đảo đa cấp forex trái phép mới thực sự không còn đất sống.