Từ năm 2008, chủ trương mở rộng sân bay Nội Bài về phía nam đã được nhắc trong quy hoạch của Chính phủ. Theo đó, sân bay sẽ được mở rộng về phía bên kia đường Võ Nguyên Giáp với diện tích 720 ha.

Đến năm 2016, Cục Hàng không cho biết kinh phí giải phóng mặt bằng khi mở rộng sân bay về phía Nam lên tới hơn 40.000 tỷ đồng. Ở thời điểm năm 2019, theo khảo sát có trên 5.000 hộ dân của 4 xã Phú Cường, Phú Minh, Mai Đình, Phù Lỗ sẽ phải di dời, giải tỏa.

Giá đất tại xã Phú Cường biến động không ngừng. Dù đất thuộc khu vực này nằm trong quy hoạch nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn bất chấp rủi ro săn đất, tìm kiếm cơ hội đầu tư kiếm lời.

Theo chia sẻ của ông Nguyễn Minh Lộc (một người dân tại xóm Tân Trại, Phú Cường), 4 năm trở lại, giá đất tại khu vực xóm Tân Trại biến động mạnh. Đa số các đầu tư đến từ Hà Nội đổ về nơi đây để mua đất bán lại cho công nhân, kiếm tiền chênh.

Trước đây, mức giá chỉ rơi vào trung bình 5-8 triệu đồng/m2. Nhưng hiện tại, mức giá giao dịch lên tới 8-9 triệu đồng/m2. Hoạt động giao dịch mua bán vẫn diễn ra khá sôi động. Một số người dân địa phương còn trở thành "môi giới" trước nhu cầu nhà ở đang gia tăng.

Giá đất tại một số khu vực nằm trong quy hoạch ở Sóc Sơn biến động mạnh. (Ảnh minh hoạ)

Ông Lộc nói, xóm Tân Trại chỉ cách sân bay Nội Bài vài trăm mét. Trong khi đó, lượng công nhân, cán bộ làm việc tại doanh nghiệp trong sân bay Nội Bài rất lớn. Với tâm lý thích khoảng cách gần, công nhân thuê nhà và mua nhà tại xóm Tân Trại nhiều vì tiện đi lại.

Khi được hỏi về thông tin quy hoạch mở rộng sân bay, ông Lộc cho biết: "Dù biết hay không biết thì nhiều người dân ở nơi đây vẫn xây nhà to, cửa rộng. Họ nghĩ rằng nếu có giải phóng mặt bằng cũng sẽ nhận được đền bù lớn.

Hàng xóm nhà tôi còn cho rằng, dân Tân Trại xây nhà kiên cố thế này chắc không thể giải phóng mặt bằng được. Còn công nhân, họ thấy giá nhà khá hợp lý lại gần nơi làm việc nên sẵn sàng chấp nhận liều".

Trong khi đó, bà Nguyễn Hương (môi giới tại Sóc Sơn) cho biết, nhu cầu về nhà ở của công nhân sân bay cao nên dân đầu tư dù biết quy hoạch nhưng vẫn đầu tư gom hàng, bán lại cho công nhân, ăn giá chênh. Một số nhà đầu tư nhanh nhạy nắm bắt nhu cầu còn đầu tư cả quỹ đất lớn, phân lo và xây nhà thương mại.

Khảo sát của PV trên địa bàn xóm Tân Trại, mức giá của những căn nhà xây thương mại từ 900-1,2 tỷ đồng cho căn nhà 3 tầng, nằm trên quỹ đất 30-35m2. Đa phần những người mua nhà xây thương mại đều là công nhân, cán bộ công tác tại các doanh nghiệp hoạt động tại sân bay Nội Bài.

Bà Hương còn cho biết thêm, từ năm 2018, hoạt động giao dịch mua bán đất thổ cư hay nhà xây thương mại tại xã Phú Cường khá sôi động. Đến cuối năm 2020, thị trường có phần chững lại do thông tin quy hoạch sân bay được đăng tải, nhắc lại. Đầu năm 2021, thị trường lại sốt trở lại với mức giá tăng từ 10-15%.

Theo luật sư Lê Văn Hồi, Giám đốc Công ty Luật My Way, người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có quy hoạch, UBND cấp có thẩm quyền có kế hoạch sử dụng đất có thể gặp phải nhiều rủi ro.

Thứ nhất, người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất có quy hoạch được tiếp tục sử dụng đất, tuy nhiên không được phép xây dựng mới nhà ở, công trình trên đất, trồng cây lâu năm. Đối với công trình đã có sẵn thì chỉ được phép cải tạo, sửa chữa khi được sự cho phép của cấp có thẩm quyền.

Như vậy, quyền hạn của người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có quy hoạch sẽ bị hạn chế quyền xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo công trình cũ trên đất.

Thứ hai, khu đất đã có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì sẽ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi và bồi thường theo đơn giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành.

Thông thường, đơn giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành thường thấp hơn khá nhiều so với đơn giá thị trường - số tiền thực tế mà người sử dụng đất phải bỏ ra khi nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, từ đó khiến cho người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất bị thiệt hại về tài chính.

Thứ ba, khu đất đã có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất sẽ được thu hồi trong tương lai để thực hiện các mục tiêu dự kiến, từ đó ảnh hưởng đến kế hoạch đất cá nhân của người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi không thể sử dụng đất ổn định, lâu dài.

Người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có quy hoạch, UBND cấp có thẩm quyền có kế hoạch sử dụng đất có thể gặp phải những rủi ro.

Luật sư Lê Văn Hồi cũng khuyến nghị người dân nên cân nhắc kỹ việc mua đất nằm trong quy hoạch.