Sáng 30-6, tại Hà Nội, Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác phòng chống tham nhũng (PCTN), tiêu cực giai đoạn 2012-2022 đã diễn ra với gần 81.000 đại biểu dự họp trực tiếp và trực tuyến tại hơn 4.000 điểm cầu trong cả nước.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thường trực Ban bí thư Võ Văn Thưởng, Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc đồng chủ trì hội nghị.

Đại biểu dự hội nghị. Ảnh:TTXVN

PCTN, tiêu cực ngày càng mạnh mẽ

Trong bài phát biểu tại hội nghị, nhìn lại 10 năm kể từ khi thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về PCTN trực thuộc Bộ Chính trị, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực đã thu được nhiều kết quả quan trọng. Từ đó góp phần củng cố, nâng cao ý chí, niềm tin của nhân dân vào công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm cho đất nước ta ngày càng giàu mạnh, ngày càng phát triển…

Tổng bí thư nêu: Không phải như một số ý kiến cho rằng nếu quá tập trung vào chống tham nhũng sẽ làm “nhụt chí”, “chùn bước” những người dám nghĩ, dám làm, làm “chậm” sự phát triển của đất nước… mà hoàn toàn ngược lại. Chính từ đẩy mạnh đấu tranh PCTN, tiêu cực đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Đặc biệt là góp phần lấy lại và củng cố niềm tin của nhân dân, bác bỏ luận điệu sai trái của các thế lực xấu, thù địch, chống đối cho rằng đấu tranh PCTN, xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm là “đấu đá nội bộ”, “phe cánh”.

Đẩy mạnh đấu tranh PCTN và xây dựng, làm trong sạch Đảng và bộ máy nhà nước chỉ làm “chùn bước” những ai có động cơ không trong sáng, đã trót “nhúng chàm” và những người không nắm vững chủ trương, chính sách của Đảng, thiếu bản lĩnh, thiếu kiến thức và kinh nghiệm.

“Qua tổng kết, chúng ta có thể khẳng định rằng chưa bao giờ công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực lại được thực hiện một cách mạnh mẽ, đồng bộ, quyết liệt, bài bản và hiệu quả như thời gian gần đây” - Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định tham nhũng từng bước đã được kiềm chế càng củng cố thêm niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân…

Không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn

Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng bí thư cũng cho rằng công tác PCTN vẫn còn những hạn chế, tồn tại. Đó là một số bộ, ban ngành, địa phương chưa có quyết tâm cao, chưa có sự chuyển biến mạnh. Việc phát hiện, xử lý tham nhũng vẫn còn hạn chế; tỉ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát còn thấp; việc tự kiểm tra, tự phát hiện và xử lý tham nhũng trong nội bộ, cơ quan, đơn vị còn là khâu yếu. Tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được ngăn chặn có hiệu quả. Tham nhũng trên một số lĩnh vực vẫn nghiêm trọng, phức tạp với những biểu hiện ngày càng tinh vi, xảo trá, gây bức xúc trong xã hội...

Từ thực tiễn đó, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định PCTN là “chống giặc nội xâm”, tức là chống những thói hư, tật xấu, nhất là sự suy thoái về phẩm chất, đạo đức, tệ ăn bớt, ăn cắp, ăn chặn của công dưới nhiều hình thức; tiền tài, của cải, vật chất... do người khác “biếu xén”, “cho, tặng”, hối lộ... với động cơ không trong sáng. Nó thường diễn ra đối với những người có chức, có quyền. Vì vậy, đây là nhiệm vụ rất quan trọng nhưng cũng vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi chúng ta phải tiến hành một cách kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ, “không nghỉ”, “không ngừng” ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực…

Tổng bí thư nhấn mạnh tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán; đẩy mạnh điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; phát hiện sớm, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng; ngăn chặn có hiệu quả tệ “tham nhũng vặt”; nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng.

“Đấu tranh chống tham nhũng phải gắn liền với chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” bởi vì hai mặt này có quan hệ chặt chẽ với nhau; phải kịp thời phát hiện, giải quyết từ sớm, ngăn chặn từ đầu các hành vi sai phạm, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn...” - Tổng bí thư nêu rõ.

Phải kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý kịp thời, đồng bộ, nghiêm minh các hành vi tham nhũng, trong đó phòng ngừa là chính, là cơ bản, lâu dài; phát hiện, xử lý là đột phá, quan trọng.

“Từ những kết quả và kinh nghiệm đạt được trong thời gian qua, chúng ta tin tưởng rằng công tác PCTN, tiêu cực trong thời gian tới sẽ có bước tiến mới, mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa và đạt hiệu quả cao hơn nữa. Tham nhũng, tiêu cực nhất định sẽ bị ngăn chặn, đẩy lùi” - Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ.•

Tạo điều kiện khắc phục sai phạm, giảm xử lý hình sự

Theo ông Lê Minh Trí, Viện trưởng VKSND Tối cao, một mặt phải xử lý nghiêm những đối tượng tham nhũng, tiêu cực gây hậu quả nghiêm trọng để răn đe, giáo dục, đồng thời ban hành, bổ sung kịp thời chính sách pháp luật về quản lý và chế tài, trách nhiệm trong quản lý, nhất là những lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm dễ tham nhũng, tiêu cực, nhằm bịt các lỗ hổng để không thể lợi dụng được.

Cần có nhiều chính sách pháp luật đảm bảo các quy định, hành lang pháp lý an toàn, hạn chế rủi ro đối với người thực hiện. Vì thực tế cố ý làm trái và năng động sáng tạo, hành vi làm giống nhau, chỉ khác là hậu quả hay hiệu quả.

Cần thay đổi, bổ sung quan điểm, cách làm mới để đạt được hiệu quả tốt hơn. Trong đó, làm sao thu hồi tài sản nhà nước bị tham nhũng, chiếm đoạt, thất thoát, khắc phục hậu quả tốt hơn nữa, đồng thời tăng tính phòng ngừa, giảm xử lý hình sự với người vi phạm.

Ông Lê Minh Trí kiến nghị Tổng bí thư, Bộ Chính trị, trung ương cho chủ trương nghiên cứu, làm theo hướng tăng phòng ngừa, giảm xử lý hình sự mà thay thế bằng khởi kiện dân sự và tạo điều kiện cho chủ thể sai phạm khắc phục hậu quả.

Cán bộ đảng viên phải định vị, tự quản bản thân

Ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP.HCM, cho rằng mỗi cán bộ, đảng viên phải định vị lại bản thân đầy đủ nhất về con đường mà mình đã chọn, từ đó tự quản bản thân, tự tu theo tinh thần học tập và làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bởi lẽ tài sản vô giá, thiêng liêng của Đảng là niềm tin của nhân dân, niềm tin đó tăng lên theo mức độ liêm chính, trong sạch của bộ máy Đảng, hệ thống chính trị. Phòng chống tham nhũng, tiêu cực tốt sẽ góp phần củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.

Để nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới, Ban Thường vụ Thành ủy TP sẽ tập trung thực hiện bảy nhiệm vụ. Trong đó, nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của công tác phát hiện, xử lý vụ án, vụ việc tham nhũng trong đội ngũ người đứng đầu các cấp, nhất là cơ quan nội chính.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát các ngành, lĩnh vực, địa phương dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực.

T.PHAN - L.THOA