Ngày 5-7, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam về năm dự án luật đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ ba.
Các luật này gồm: Luật Kinh doanh bảo hiểm (KDBH); Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT); Luật Điện ảnh; Luật Thi đua, khen thưởng và Luật Cảnh sát cơ động (CSCĐ).
Luật Thi đua, khen thưởng và câu chuyện Việt Á
Tại buổi họp báo, liên quan đến Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022, báo chí đặt vấn đề về việc làm sao để hạn chế những vụ việc khen thưởng như Công ty Việt Á vừa qua (khen thưởng rồi lại thu hồi).
Ông Phạm Huy Giang, Trưởng ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương, khẳng định mục tiêu khi sửa đổi luật chính là làm sao khắc phục tình trạng khen thưởng mang tính cộng dồn thành tích.
“Tôi suy nghĩ rằng nếu như làm được đúng theo quy định của luật thì chắc chắn sẽ khen thưởng đúng, khen thưởng trúng và tránh được những câu chuyện buồn như vừa rồi” - ông Giang nhận định.
Cũng theo trưởng Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương, luật dành riêng Điều 93 để quy định cụ thể về xử lý vi phạm trong thi đua, khen thưởng. “Tôi nghĩ đây là những quy định cụ thể, chặt chẽ để chúng ta xử lý các trường hợp vi phạm. Cũng không mong muốn gì khi đã trình Thủ tướng, Chủ tịch nước khen thưởng, sau đó lại trình để hủy quyết định khen thưởng” - ông Giang nói.
Vì sao phải trang bị tàu bay cho CSCĐ?
Luật CSCĐ năm 2022 thay thế cho Pháp lệnh CSCĐ năm 2013, có hiệu lực từ ngày 1-1-2023.
Theo đó, luật bổ sung hai quyền hạn của lực lượng CSCĐ. Thứ nhất là được mang theo người vũ khí, vật liệu nổ… vào cảng hàng không, lên máy bay dân sự để làm nhiệm vụ trong một số trường hợp. Thứ hai là ngăn chặn, vô hiệu hóa máy bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ theo quy định.
Cũng liên quan đến quyền hạn của CSCĐ, một vấn đề được nhiều người quan tâm, đó là quyền sử dụng tàu bay do cấp có thẩm quyền huy động riêng cho CSCĐ.
Tại buổi họp báo, Trung tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết việc trang bị tàu bay cho CSCĐ nhằm đáp ứng các yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, an ninh trật tự xã hội, giải quyết các tình huống khẩn cấp liên quan đến chức năng của công an nhân dân nói chung, CSCĐ nói riêng, cũng như các tình huống cứu nạn, cứu hộ (bão lũ, sập nhà, thiên tai…).
Ngoài ra, CSCĐ còn có thể dùng tàu bay để tuần tra, thị sát cơ động, vận chuyển vũ khí, cũng như các hoạt động cần thiết khác.
Theo ông Hùng, thực tiễn hiện nay, cảnh sát nói chung và cảnh sát có tính chất như CSCĐ ở các nước rất phổ biến trong việc sử dụng tàu bay. Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế mỗi quốc gia, việc trang bị sẽ có sự phù hợp riêng.
 |
Họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước về năm dự án luật đã được Quốc hội khóa XV |
Trước khi Luật CSCĐ năm 2022 ban hành, việc trang bị tàu bay đã được quy định tại Pháp lệnh CSCĐ. Do đó, Bộ Công an tiếp tục kế thừa và phát triển điều này.
Hiện nay, Bộ Công an đã quyết định thành lập Trung đoàn Không quân công an nhân dân, sẽ tính toán xây dựng thành lực lượng hàng không chuyên dụng cho CSCĐ. Đến nay, bộ đã triển khai về mặt tổ chức, sẽ đề xuất cấp có thẩm quyền mua sắm trang thiết bị.
“Đây không phải vấn đề ngày một ngày hai mà là cả quá trình nghiên cứu, triển khai lâu dài, tính toán hiệu quả…” - thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh, đồng thời cho biết bộ đang nghiên cứu việc trang bị tàu bay không người lái, khinh khí cầu… cho CSCĐ, trên tinh thần đa dạng phương tiện nhằm phù hợp với nhiệm vụ đặt ra.
Cấm DN bảo hiểm kinh doanh bất động sản từ năm 2028
Luật KDBH năm 2022 quy định kể từ ngày 1-1-2028, doanh nghiệp (DN) bảo hiểm không được đầu tư kinh doanh bất động sản (BĐS).
Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính, cho hay đây là cách tiếp cận mới khi xây dựng dự án luật. Trước đây, luật quy định DN bảo hiểm được làm gì, đầu tư gì; còn luật mới quy định DN bảo hiểm không được làm gì, tức ngoài những lĩnh vực bị cấm thì được quyền chủ động.
Thực tế, lĩnh vực BĐS lợi nhuận có thể rất lớn nhưng rủi ro cũng rất cao, trong khi vốn hình thành của DN bảo hiểm là từ nguồn phí của người tham gia bảo hiểm đóng.
Để bảo đảm an toàn trong hoạt động KDBH cũng như quyền lợi của người tham gia bảo hiểm - nghĩa là DN bảo hiểm có thể chi trả phí bảo hiểm trong mọi trường hợp xảy ra, luật mới quy định DN bảo hiểm không được kinh doanh BĐS - một lĩnh vực có rủi ro cao.
Một quy định mới đáng chú ý khác của Luật KDBH năm 2022, đó là không còn quy định về quỹ bảo vệ người tham gia bảo hiểm.
Theo ông Chi, đây là vấn đề có khá nhiều ý kiến tranh cãi. Quá trình xây dựng luật, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ và Quốc hội, có hai phương án đưa ra gồm tiếp tục duy trì quỹ và không duy trì quỹ.
Sau cùng, Quốc hội đánh giá việc KDBH với những điều khoản về quản lý rủi ro đã được quy định thì khả năng DN bảo hiểm lâm vào khó khăn tài chính là rất thấp, nên quyết định tạo điều kiện cho DN không phải trích một phần doanh thu để lập quỹ nữa.
Bổ sung nhiều thuật ngữ mới về điện ảnh
Luật Điện ảnh năm 2022 có hiệu lực từ ngày 1-1-2023, gồm tám chương, 50 điều với những điểm mới cơ bản như bổ sung thuật ngữ “Công nghiệp điện ảnh”, “Phân loại phim”, “Phim Việt Nam”, “Trường quay” và “Địa điểm chiếu phim công cộng”.
Ngoài ra, luật thể hiện rõ hơn cơ chế, biện pháp của Nhà nước huy động mọi nguồn lực đầu tư, phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh...
Cũng trong kỳ họp thứ ba, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung Luật SHTT, tập trung vào bảy nhóm chính sách lớn: Đảm bảo quy định rõ về tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, chủ sở hữu quyền liên quan trong các trường hợp chuyển nhượng, chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan; khuyến khích tạo ra, khai thác và phổ biến sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng được tạo ra từ nhiệm vụ khoa học công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước.
Luật sửa đổi, bổ sung Luật SHTT chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2023.