Cảnh trong "Cố Du" của đạo diễn Minh Luân và tác phẩm "Góc khuê phòng" của Đoàn Quốc có nhiều chi tiết giống hệt nhau - Ảnh: Facebook LA QUỐC BẢO
Trong khi đó, giám tuyển Lý Đợi, đại diện của họa sĩ Đoàn Quốc, cho biết ông bác bỏ mọi cáo buộc từ đạo diễn Minh Luân vì “không tin mình vi phạm bản quyền” và sẵn sàng đối chất trước tòa.
"Không thể nói làm rập khuôn theo là tham khảo"
Trước đó, vào chiều 5-6, họa sĩ Đoàn Quốc đã ra mắt triển lãm cá nhân đầu tiên Như một hoài niệm đánh dấu chặng đường 6 năm theo đuổi hội họa. Tuy nhiên, giới thiệu đến công chúng chưa lâu, tác phẩm Góc khuê phòng trong triển lãm đã bị tố "đạo nhái" ý tưởng và bố cục từ dự án Cố Du do Nguyễn Phùng Minh Luân chỉ đạo và sản xuất.
Cố Du là đoạn video được ra mắt vào năm 2020, tái hiện cuộc sống của tầng lớp quý tộc Việt Nam dưới thời Nguyễn. Tuy nhiên, đoạn teaser đã xuất hiện từ năm 2019.
Ê kíp Cố Du trong quá trình dựng cảnh quay vào tháng 11-2018 - Ảnh: Facebook LA QUỐC BẢO
Theo đạo diễn Minh Luân, toàn bộ ý tưởng và kinh phí sản xuất Cố Du đều xuất phát từ anh. Những khung hình được anh lên ý tưởng thiết kế và dàn dựng từ đồ cổ, kết hợp với công nghệ CGI (mô phỏng hình ảnh bằng máy tính) chứ không phải là cảnh trí có sẵn ở một ngôi nhà cổ nào đó.
Khi được bạn bè thông báo ý tưởng của mình đã được “mượn” đem ra triển lãm, đạo diễn Minh Luân có phần bất ngờ.
“Tất tần tật mọi thứ trong Cố Du đều là sự dàn dựng, sáng tạo chủ quan của riêng tôi dưới góc nhìn, tư duy và phong cách của tôi. Nó không phải là một bài báo hay một phim tư liệu ghi lại một sự việc có trong thực tế khách quan với mục đích phổ cập thông tin cho người xem nên không thể nói làm rập khuôn theo là sự tham khảo được.
Nếu bạn quá yêu thích khung hình đó và muốn vẽ lại y hệt thì cứ tìm tôi, tôi sẵn sàng cho bạn vẽ. Rất nhiều người muốn sử dụng các tác phẩm khác của tôi cho mục đích phi thương mại. Họ chủ động nhắn tin và đề nghị mua tác quyền nhưng tôi đều không lấy phí”, anh chia sẻ.
Họa sĩ Đoàn Quốc trong triển lãm Như một hoài niệm - Ảnh: TRẦN MẶC
Một ngày sau khi bài viết tố "đạo nhái" ý tưởng được đăng tải, phía họa sĩ Đoàn Quốc chủ động liên lạc và đưa ra lời giải thích nhưng đạo diễn Minh Luân không cảm thấy thuyết phục. Anh yêu cầu Đoàn Quốc có thể xin lỗi công khai qua văn bản hoặc có hướng bồi thường hợp lý.
Trong quá trình giải quyết vấn đề, đạo diễn cho biết phía họa sĩ Đoàn Quốc nhiều lần từ chối các yêu cầu được đưa ra và muốn gặp mặt trực tiếp. Sau hơn một tháng thảo luận không kết quả, đại diện dự án Cố Du đã chính thức gửi đơn lên tòa án vào cuối tuần trước.
Tác phẩm "Góc khuê phòng" tại triển lãm vào tháng 6 vừa qua - Ảnh: TRẦN MẶC
"Chúng ta không thể độc quyền các hình ảnh đã mang tính cổ điển"
Giám tuyển Lý Đợi cho rằng trích một hình ảnh chuyển động (trong phim) để so với một hình ảnh tĩnh (tranh vẽ) là việc làm rất khó khăn vì quá khác nhau.
“Trong khi 2 bức hình này chỉ giống nhau ở cái cửa sổ và vài chi tiết khác, mà mấy cái giống này đã là hình ảnh trong dân gian rồi, nghĩa các nhà cổ ở Trung Bộ, Nam Bộ và Bắc Bộ đều thấy đầy, đã hết bản quyền khai thác từ lâu. Nó đâu phải hình ảnh riêng do đoàn phim sáng tạo riêng ra như các tạo hình trong phim Avatar, Tây du ký, hoặc các phim của Marvel…” - ông chia sẻ.
Trong thư trả lời công ty luật (đại diện cho đạo diễn Minh Luân), vị giám tuyển này khẳng định: “Phải hiểu rằng cái cửa sổ, cái tủ, cái bàn... như trong phim và trong tranh này thì cũng giống như cái chùa Một Cột, phố Hội An, chợ Bến Thành… mà thôi. Chúng ta không thể độc quyền các hình ảnh đã mang tính cổ điển, phổ quát hoặc dân gian như cái cửa sổ, bộ bàn, cái tủ... ấy được”.
Giám tuyển Lý Đợi (áo vest trắng) trong buổi khai mạc triển lãm - Ảnh: MAY ARTSPACE
Trước lời "phản pháo" này, anh La Quốc Bảo - cố vấn trang phục và lịch sử của dự án Cố Du - bức xúc: “Không ai đánh bản quyền cái chùa, con phố, cái chợ, nhưng tấm hình, thước phim về địa điểm đó thì có bản quyền, bao gồm: ánh sáng thời điểm đó, cách lấy góc, bố cục tỉ lệ…”.
Họa sĩ nhận lỗi "vì chưa xin phép"
Trái với khẳng định đanh thép từ giám tuyển Lý Đợi, họa sĩ Đoàn Quốc lại nhận lỗi: “Trong bộ tranh này, tôi có sử dụng, tham khảo tư liệu để nghiên cứu về văn hóa của người Việt xưa về cách bài trí, sắp đặt kiến trúc. Tôi dựa vào đó làm cảm hứng để đưa câu chuyện của mình vào. Đã có lần tôi tình cờ xem được đoạn phim đó (teaser dự án Cố Du - PV) và tham khảo.
Tuy nhiên, khi đưa lên tác phẩm, tôi xây dựng cho nó một câu chuyện khác. Cố Du tập trung khắc họa người phụ nữ trong phim, còn tôi sử dụng tư liệu kiến trúc để thể hiện văn hóa xưa. Tôi đã thay đổi ánh sáng, đồ vật bên trong. Nhưng tôi xác nhận rằng tôi có ảnh hưởng và có tham khảo. Tôi có lỗi vì chưa xin phép”.
Tác giả 2 bức cổ động ‘đạo nhái’: Tôi rất buồn và nhục nhã, chỉ muốn chui xuống lỗ TTO - Họa sĩ Dương Ngân Hải - người đang ‘nổi tiếng’ trên mạng bởi ‘đạo nhái’ tranh cổ động của các tác giả nước ngoài đem dự thi - tâm sự rằng đã nhận ra lỗi lầm của mình và rất nhục nhã, bế tắc, chỉ muốn chui xuống lỗ.
Xem thêm: mth.66550951281702202-cuc-ob-av-gnout-y-oad-couq-naod-is-aoh-neik-naul-hnim-neid-oad/nv.ertiout