Ngày 19-7, vàng miếng SJC tiếp tục ghi nhận một ngày biến động dữ dội về giá, khi rơi thẳng xuống 60 triệu đồng/lượng mua vào và 62,5 triệu đồng/lượng vào đầu ngày, sau đó hồi phục dần và chốt giá cuối ngày tại 63,3 triệu đồng/lượng mua vào và 65,3 triệu đồng/lượng bán ra.

Biến động mạnh về giá, giao dịch thưa thớt

Như vậy, giá vàng SJC được Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) chốt vào cuối ngày tăng 800.000 đồng/lượng ở chiều bán nhưng lại giảm 200.000 đồng/lượng ở chiều mua so với giá đóng cửa chiều 18-7. Tính chung 2 ngày, giá vàng SJC thu hẹp đà giảm còn khoảng 2,7 triệu đồng/lượng.

Nếu so với mức giá thấp nhất trong ngày với mức giá cao nhất được xác lập vào tháng 3-2022 là 74 triệu đồng/ lượng, giá vàng SJC mất tới gần 10 triệu đồng/lượng nhưng vẫn cao hơn giá vàng thế giới khoảng 16 triệu đồng/lượng.

Các doanh nghiệp (DN) khác bám sát bảng giá của SJC để điều chỉnh theo nhưng có sự cách biệt khoảng vài trăm ngàn đồng mỗi lượng. Cụ thể, Công ty Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) chốt giá vàng miếng SJC mua vào 63 triệu đồng/lượng, bán ra 65 triệu đồng/lượng. Trong khi Tập đoàn DOJI niêm yết giá bán vàng SJC ở mức 64,5 triệu đồng/lượng.

Điểm chung là các DN và cửa hàng kinh doanh vàng đều niêm yết giá mua bán vàng SJC chênh nhau tới 2-2,5 triệu đồng/lượng để phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh giá cả loại vàng này trồi sụt rất mạnh.

Một điểm đáng chú ý là dù giá vàng SJC biến động mạnh nhưng ghi nhận của phóng viên Báo Người Lao Động trong 2 ngày qua, không có tình trạng người dân đổ xô đi mua bán vàng miếng ở các cửa hàng vàng tại TP HCM. Thậm chí, nhiều tiệm vàng ở khu vực chợ Cầu (quận 12), chợ Thạch Đà (quận Gò Vấp) gần như... không có khách đến giao dịch.

Chuỗi cửa hàng của Công ty Vàng Mi Hồng ở khu vực chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), các chi nhánh của PNJ cũng thưa thớt khách đến giao dịch. Nhân viên của các cửa hàng này cho biết gần như không có người mua vàng miếng SJC, mà chỉ vài người sợ giá còn giảm nữa nên đem bán một vài chỉ hoặc vài lượng.

Tác động không lớn

Theo ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA), giá vàng miếng SJC giảm mạnh những ngày qua có yếu tố chính từ việc giá vàng thế giới rớt liên tục, song trong nước điều chỉnh giảm chậm hơn. Đến nay, giá vàng SJC mới chịu ảnh hưởng giảm sâu. Điều này giúp thu hẹp mức chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá vàng nguyên liệu 99,99 còn hơn 10 triệu đồng/lượng, thay vì 15-16 triệu đồng/lượng như những ngày trước.

Trong khi đó, một số ý kiến cho rằng giá vàng SJC giảm sốc trong 2 ngày qua có thể đến từ những tin đồn về thanh tra hay chính sách quản lý thị trường vàng sắp có thay đổi. Dù vậy, những thông tin này vẫn dừng ở đồn đoán. "Đến giờ này, VGTA vẫn chưa có thông tin mới về việc sẽ điều chỉnh chính sách nào liên quan thị trường vàng" - ông Nguyễn Thành Long nói.

Về việc thị trường vàng chỉ biến động về giá vàng SJC trong khi nhu cầu giao dịch không quá đột biến, ông Nguyễn Thành Long giải thích trước đây thị trường vàng trong nước sôi động nhờ có nhiều thành phần tham gia, bao gồm người dân, nhà đầu tư, người kinh doanh và cả các ngân hàng thương mại. Sau này, khi chính sách quản lý vàng thay đổi, nhà đầu tư chuyển sang thị trường cổ phiếu, bất động sản; ngân hàng thương mại cũng không còn cho vay tiền để kinh doanh vàng, đầu tư vàng nên quy mô thị trường nhỏ và thu hẹp lại nhiều. "Phải nhìn nhận là biến động của giá vàng SJC hiện tại không ảnh hưởng lớn đến thị trường, kinh tế vĩ mô" - ông Nguyễn Thành Long nói thêm.

Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI, trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) - phân tích không phải giá vàng tại thị trường Việt Nam chênh lệch lớn so với giá vàng thế giới, mà chỉ vàng miếng SJC mới có tình trạng này. Theo ông, việc này cũng là điều bình thường, dễ hiểu, đúng với quy luật cung cầu thị trường, từ khi nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, loại vàng miếng này chỉ được đúc một lần duy nhất vào năm 2013, mà không được tiếp tục sản xuất thêm, do đó trở thành mặt hàng khan hiếm. "Không có DN nào được hưởng lợi từ việc giá vàng loại này đắt hơn hẳn so với các loại vàng khác, vì nó thuộc sở hữu nhà nước chứ không phải thuộc sở hữu của bất kỳ ai khác. Điều quan trọng nhất là giá vàng SJC cao nhưng gần như không có ảnh hưởng gì xấu đến nhu cầu trang sức và nền kinh tế mà chỉ ảnh hưởng đến yếu tố tâm lý, đơn giản là người dân muốn sở hữu loại vàng này, khi mua vào phải trả giá cao thì khi bán ra lại được thu về với giá cao" - luật sư Trương Thanh Đức lập luận.

Để giá vàng miếng SJC sớm trở lại trạng thái bình thường, ông Nguyễn Thành Long đề xuất Ngân hàng Nhà nước nên cấp phép cho DN đủ điều kiện được nhập vàng nguyên liệu để sản xuất vàng nữ trang, vì đây là mục tiêu lâu dài nhắm tới của thị trường. Bởi hiện nay các DN không được nhập vàng nguyên liệu để sản xuất trang sức mà chủ yếu mua trôi nổi từ thị trường, do đó giá vàng không ổn định.

Vì vậy, VGTA kiến nghị cho nhập vàng nguyên liệu để sản xuất vàng nữ trang, đáp ứng nhu cầu của thị trường, góp phần thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới. Hiện giá vàng nữ trang đang cao hơn giá thế giới trên 4 triệu đồng/lượng. "Đối với vàng miếng, kiến nghị Ngân hàng Nhà nước mở hơn về quy định. Hiện nay, vàng miếng SJC không được sản xuất thêm và mỗi lần mở máy dập, gia công vàng SJC cũng phải xin phép. Nên thoáng hơn trong quy định này, về lâu dài nên cho thêm một vài thương hiệu vàng miếng khác, thay vì độc quyền như hiện tại. Cần thêm quy định theo thông lệ quốc tế, như sở giao dịch vàng quốc gia; cho nhập vàng nguyên liệu, đồng thời khi cần có thể xuất khẩu thu ngoại tệ trở lại. Quan trọng là quy mô thị trường vàng hiện rất nhỏ, không đủ để vàng hóa nền kinh tế nên kiến nghị có chính sách quản lý vàng phù hợp hơn" - ông Nguyễn Thành Long phân tích.