Thông tin trên được đưa ra tại hội nghị trực tuyến tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh, công tác tiêm chủng và an toàn tiêm chủng năm 2022 diễn ra ngày 21/7 do PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì.

TS Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết, những ngày qua, Việt Nam ghi nhận trung bình khoảng 900 ca mắc COVID-19 mới mỗi ngày, riêng ngày 20/7 ghi nhận trên 1.000 (1.185 ca).

Do đó, hệ thống y tế cần cảnh giác, không được chủ quan. Ngoài ra, trong cộng đồng, nhiều người dân sau khi đã tiêm mũi cơ bản hoặc đã mắc COVID-19 có tâm lí chủ quan.

Tiêm vắc-xin phòng COVID-19 liều nhắc lại lần 2 cho người dân tỉnh Hà Nam. Ảnh: TTXVN

Theo TS Ngũ Duy Nghĩa, Trưởng Khoa Kiểm soát Bệnh truyền nhiễm (Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương), dịch tại miền Bắc theo xu hướng chung giảm rất sâu về số mắc và tử vong do COVID-19.

Trong 6 tháng đầu năm, các tỉnh miền Bắc ghi nhận gần 7 triệu ca COVID-19, chiếm 95% tổng số ca mắc của cả toàn bộ đợt dịch từ đầu năm đến giờ, chủ yếu cộng đồng, chỉ có số nhỏ ca xâm nhập. Đỉnh dịch rơi vào tháng 3 với 5 triệu ca mắc, sau đó giảm dần, đến nay mỗi tháng ghi nhận khoảng gần 20.000 ca. 2-3 tuần gần đây có tăng nhẹ.

Về kết quả giải trình tự gene, trong số hơn 360 mẫu được giám sát từ đầu năm, phát hiện chủ yếu là chủng Omicron. Từ tháng 6, khu vực này phát hiện thêm biến thể phụ của Omicron là BA.5 tại Hà Nội, và sau đó là tại Cao Bằng, Thái Bình, Nghệ An và Hải Dương.

Biến thể phụ có khả năng lẩn tránh miễn dịch

PGS.TS Nguyễn Vũ Thượng, Phó Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, cho biết, số ca mắc COVID-19 tại các tỉnh khu vực phía Nam giảm dần thời gian vừa qua và thấp nhất vào tuần 24-26, sau đó có sự gia tăng nhẹ từ tuần 27 đến nay.

Về kết quả giải trình tự gene, TS Thượng thông tin, những tuần trước, biến thể phụ BA.2 chiếm chủ yếu tại khu vực phía Nam. Tuy nhiên, 3-4 tuần gần đây lại xuất hiện ổ dịch của chủng Delta làm tăng số ca mắc. TS Thượng cho biết, tuần vừa rồi, trong số hơn 30 mẫu được làm giải trình tự gene, biến thể phụ BA.2 chiếm khoảng 30%, còn lại là BA.4, BA.5, đồng thời phát hiện thêm cả biến thể phụ BA.2.12.1 . Biến thể BA.2.12.1 cũng có khả năng lẩn tránh miễn dịch nhưng ít hơn BA.4, BA.5.

Theo chuyên gia, biến thể phụ BA.4, BA.5 đang dần chiếm tỉ lệ cao cùng biến thể phụ B.A.2. Theo y văn thế giới, biến thể phụ BA.4, BA.5 đều có khả năng lẩn tránh miễn dịch.

Việc tăng tỉ lệ nhiễm BA.2.12.1, BA.4 và BA.5 đi kèm với tăng mắc mới. Ở một số quốc gia, sự gia tăng ca bệnh cũng dẫn đến sự gia tăng số ca nhập viện, nhập hồi sức cấp cứu và tử vong.

Theo tính toán BA.4 và BA.5 có khả năng lẩn tránh miễn dịch tốt hơn so với biến thể gốc của Omicron; có hiệu giá kháng thể trung hòa thấp hơn khoảng 7,5 lần so với BA.1 và có khả năng kháng với kháng thể vắc xin cao gấp 3-4 lần so với các biến thể cũ của Omicron. Biến thể phụ BA.2.12.1 tăng 1.8 lần khả năng kháng với kháng thể tạo ra từ vắc xin so với BA,2.

“Do đó, nếu chúng ta không làm tốt các biện pháp phòng chống dịch thì dự báo ca mắc sẽ gia tăng, cùng với dịch sốt xuất huyết thì có nguy cơ dịch chồng dịch. Do đó, các địa phương cũng cần thận trọng khi thấy dịch giảm, có thể do chưa nhập liệu đầy đủ nên chưa cập nhật được đầy đủ số liệu”, TS Thượng cảnh báo.

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, nghiên cứu sơ bộ cho thấy, biến thể BA.2.12.1, có khả năng lây lan cao hơn khoảng 25% so với biến thể phụ BA.2 cũng của Omicron, đang chiếm ưu thế chủ đạo tại Mỹ. Cơ quan này thông tin, biến thể phụ này đặc biệt lây lan nhanh ở vùng Đông Bắc, là nguyên nhân gây ra phần lớn các ca nhiễm mới.

Theo Hà Minh