Sáng 22.7, phát biểu kết luận Hội nghị toàn quốc quán triệt các nghị quyết Hội nghị T.Ư 5 khóa XIII, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng cho biết, Nghị quyết 18 về chính sách đất đai có nhiều vấn đề mới, quan trọng mà trong quá trình thảo luận, T.Ư tin rằng, nếu thực hiện tốt sẽ tạo ra chuyển biến tích cực.

Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng phát biểu kết luận hội nghị ngọc thắng

Dẫn ví dụ vấn đề bỏ khung giá đất như quy định hiện nay, xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, ông Thưởng cho biết, sẽ khắc phục tình trạng đất “hai giá” trong thời gian qua.

“Khi làm nghĩa vụ với nhà nước thì người dân muốn giá đất rẻ để nộp tiền thuế ít. Khi đền bù thu hồi đất thì muốn có giá trị cao để được hưởng lợi. Cho nên đấu giá thì một giá khác, giao đất một giá khác. Đó là nguyên nhân rất quan trọng dẫn đến nhiều vụ khiếu kiện, khiếu nại, cán bộ bị kỷ luật liên quan đến đất đai”, ông Thưởng nêu.

Theo Thường trực Ban Bí thư, một vấn đề mới trong Nghị quyết 18 là xác định phải tái định cư xong mới thu hồi đất.

Ông Thưởng cho biết, trong quá trình thảo luận, nhiều người nói tái định cư xong mới thu hồi đất sẽ chậm trễ, cho nên đề xuất hướng thu hồi trước rồi từng bước tái định cư sau. Tuy nhiên, thực tế có dự án 20 năm, rất nhiều dự án 5 - 10 năm, sau khi thực hiện vẫn không tái định cư cho người dân.

“Bây giờ coi trọng cuộc sống của người dân nên phải thực hiện tái định cư trước”, ông Thưởng nói và cho biết, tại Hội nghị T.Ư 5 có người nói khi thu hồi đất thì đánh giá tác động cũng cần nhưng đánh giá tác động xã hội còn quan trọng hơn.

Một vấn đề khác, theo Thường trực Ban Bí thư là nhà nước đảm bảo nguồn lực quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất và các phân khu, lĩnh vực, các ngành sử dụng đất.

Ông Thưởng cho hay, khi thảo luận, nhiều người cho rằng, nhà nước chỉ cần đảm bảo nguồn lực để quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đát thôi. Tuy nhiên, nếu quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất thì ít doanh nghiệp tài trợ. Tuy nhiên, doanh nghiệp lại rất hào hứng tài trợ các quy hoạch phân khu sử dụng đất.

“Khi chúng ta mời doanh nghiệp tài trợ các phân khu, lĩnh vực sử dụng đất thì chắc chắn sẽ tạo ra sự tiếp cận đất đai không công bằng. Khi doanh nghiệp tài trợ phân khu sử dụng đất thì trung tâm thương mại, công viên cây xanh ít đi, công trình công cộng ít đi”, ông Thưởng nêu.

Ông Thưởng cũng nêu một điểm mới khác của Nghị quyết 18 là tiếp tục thực hiện cơ chế thỏa thuận trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa người dân với doanh nghiệp để xây dưng khu đô thị và nhà ở thương mại.

Thường trực Ban Bí thư cho hay, trước đây nhiều vấn đề trong thu hồi đất chưa tường minh nên dẫn tới thẩm quyền của cơ quan thu hồi đất rất lớn.

“Tôi nói thu hồi đất phục vụ phát triển kinh tế xã hội thì về lý giải kiểu gì cũng để phát triển kinh tế xã hội, rồi ở dưới cứ mạnh dạn thu hồi, cuối cùng dẫn đến khiếu kiện, khiếu nại. Lần này đã nói rõ, trong quá trình thể chế hóa nếu tường minh sẽ giải quyết được nhiều vấn đề”, ông Thưởng nhấn mạnh.

Từ đó, Thường trực Ban Bí thư cho hay, nếu làm tốt nội dung Nghị quyết 18 Hội nghị T.Ư 5 về đất đai thì chính trị xã hội sẽ chuyển biến tốt.

“Khiếu kiện, khiếu nại của người dân về vấn đề đất đai sẽ giảm. Cán bộ bị xử lý liên quan đất đai cũng sẽ giảm”, ông Thưởng nói.