Theo Bộ Y tế, từ đầu năm 2022 đến nay, tình hình dịch sốt xuất huyết (SXH) tăng dẫn đến nhu cầu sử dụng thuốc Dextran 40 tăng theo.

Dextran 40 hoặc Dextran 70 hydroxyethyl starch (HES) 200.000 dalton được dùng trong điều trị SXH Dengue và đều hạn chế nguồn cung do nhu cầu sử dụng ít. Hiện chưa công ty nào có giấy đăng ký lưu hành còn hiệu lực đối với các thuốc này.

Bệnh nhân sốt xuất huyết điều trị tại bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội). Ảnh: NHƯ LOAN

Trước đó, một doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu đã nhập 9.000/50.000 túi thuốc vào Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều cơ sở khám chữa bệnh dự trù thuốc với số lượng lớn nhưng số lượng ký hợp đồng và đặt hàng thực tế thấp hơn rất nhiều, thậm chí không lấy hàng theo kế hoạch. Điều này dẫn đến số lượng thuốc còn tồn trong kho của doanh nghiệp lên đến 3.476 túi.

Hiện toàn bộ số thuốc tồn kho này đã hết hạn sử dụng phải chờ hủy, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho đơn vị nhập khẩu.

Mặc dù hiện tại, đơn vị cung ứng thuốc tiếp tục nhận được các đơn hàng thuốc Dextran 40 từ các cơ sở khám chữa bệnh, nhưng lo ngại đối mặt với tình trạng trên nên chưa có kế hoạch nhập khẩu tiếp.

Trên thực tế, mặt hàng này không sẵn nguồn nguyên liệu nên cần đặt hàng với nhà sản xuất trước ít nhất 6-9 tháng. Hàng có tuổi thọ 18 tháng, các bệnh viện chỉ nhận hàng còn hạn dùng trên 3 tháng.

Việc đấu thầu, mua sắm tại bệnh viện diễn ra từ 5-6 tháng dẫn đến tình trạng thuốc đã được nhập về kho của đơn vị cung ứng thuốc, nhưng phải đợi bệnh viện làm thủ tục đấu thầu mới ký được hợp đồng.

Do đó, hạn dùng của thuốc giảm xuống còn khoảng 10 tháng. Điều này gây khó khăn cho đơn vị cung ứng thuốc vì từ lúc đặt hàng nhà sản xuất đến khi hàng về đến Việt Nam, hạn dùng còn nhiều nhất là khoảng 15-16 tháng.

Theo Bộ Y tế, ngoài các nguyên nhân đã nêu còn có nhiều nguyên nhân khách quan khác.

Cuối năm 2020, các cơ sở khám chữa bệnh có dự trù số lượng dịch truyền Dextran 40 gửi về Cục Quản lý khám chữa bệnh và Cục Quản lý Dược. Đến năm 2021, tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp trong khi SXH lại giảm nhiều so với các năm trước. Do đó, các đơn vị y tế tập trung mua thuốc, vật tư y tế phục vụ cho điều trị COVID-19 và không có nhu cầu mua thuốc Dextran 40 cũng như các thuốc điều trị SXH khác.

Từ đầu năm 2022 đến nay, tình hình SXH tăng cao trở lại dẫn đến nhu cầu sử dụng thuốc Dextran 40 tăng nhưng cơ sở nhập khẩu không cung cấp được do thuốc đã hết hạn từ cuối tháng 4-2022.