Chủ tịch Hạ viện Mỹ, bà Nancy Pelosi và người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên - Ảnh: THE AUSTRALIAN
Sau khi truyền thông dẫn các nguồn tin cho biết bà Pelosi có kế hoạch thăm Đài Loan vào tháng 8 tới, những ngày qua Trung Quốc liên tục phát đi các cảnh báo.
Ngày 25-7, Bắc Kinh cảnh báo họ đang "sẵn sàng" đối phó chuyến thăm này và rằng Mỹ sẽ "chịu tất cả trách nhiệm về mọi hậu quả nghiêm trọng" nếu chủ tịch Hạ viện Mỹ tới hòn đảo này.
Tuần trước, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng tuyên bố Bắc Kinh sẽ thực hiện "các biện pháp kiên quyết và mạnh mẽ" nếu bà Pelosi đến thăm Đài Loan. Họ không tiết lộ các "biện pháp mạnh mẽ" là gì, nhưng một số chuyên gia Trung Quốc cho rằng phản ứng của Bắc Kinh có thể liên quan đến hoạt động quân sự.
Ngày 26-7, Đài CNN dẫn thông tin từ một quan chức Mỹ cho biết các quan chức trong chính quyền ông Biden đang lo Trung Quốc có thể tìm cách tuyên bố vùng cấm bay đối với Đài Loan để ngăn chuyến đi của bà Pelosi.
Tuần trước, Tổng thống Joe Biden đã công khai bày tỏ những lo ngại về chuyến đi dự kiến này, khi ông nói rằng quân đội Mỹ nghĩ chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi "không phải là ý tưởng hay vào lúc này".
Sau đó, hôm 21-7, bà Pelosi nói: "Tôi nghĩ điều Tổng thống Biden đang nói là có thể quân đội Mỹ sợ máy bay chở tôi bị bắn rơi hoặc điều gì đó tương tự. Tôi không biết chính xác".
Theo AFP, căn cứ theo Hiến pháp Mỹ, các nhà lập pháp nước này tự do đi lại đến những nơi họ muốn. Cuối tuần trước, cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo còn đề nghị đi cùng bà Pelosi.
Hiện tại bà Pelosi chưa xác nhận chuyến thăm trên, nhưng bà nói với báo giới rằng "việc thể hiện sự ủng hộ dành cho Đài Loan là điều quan trọng đối với chúng tôi".
Tiêm kích F-16 của Đài Loan bay gần máy bay ném bom H-6 của Trung Quốc khi phản ứng với hoạt động quân sự của Bắc Kinh vào ngày 10-2-2020 - Ảnh: AP/Cơ quan phòng vệ Đài Loan
"Trung Quốc sẽ phản ứng bằng các biện pháp đáp trả chưa từng có và mạnh nhất mà họ từng áp dụng kể từ khi xảy ra các cuộc khủng hoảng ở eo biển Đài Loan" - giáo sư quan hệ quốc tế Thời Ân Hoằng (Shi Yin Hong) tại Đại học Nhân dân ở Trung Quốc dự đoán phản ứng của Trung Quốc nếu bà Pelosi đến thăm Đài Loan.
Xung đột quân sự đã bùng phát trên eo biển Đài Loan trong những năm 1950 - thập kỷ sau khi nước CHND Trung Hoa được thành lập năm 1949. Lúc đó Bắc Kinh đã nã pháo vào một số hòn đảo ở xa do Đài Loan kiểm soát trong hai lần tấn công riêng biệt.
Cuộc khủng hoảng lớn gần nhất diễn ra vào giai đoạn 1995 - 1996, sau khi lãnh đạo Đài Loan lúc bấy giờ là ông Lý Đăng Huy (Lee Teng-hui) đến thăm Mỹ.
Tức giận với chuyến thăm này, Trung Quốc đã bắn tên lửa vào vùng biển xung quanh Đài Loan, và cuộc khủng hoảng chỉ kết thúc sau khi Mỹ điều 2 nhóm tác chiến tàu sân bay đến khu vực để thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Đài Loan.
"Nếu bà Pelosi vẫn thực hiện chuyến thăm Đài Loan, chắc chắn Mỹ sẽ chuẩn bị sẵn sàng để đáp trả phòng trường hợp Trung Quốc có phản ứng quân sự. Tình hình quan hệ Mỹ - Trung sẽ rất căng thẳng" - ông Thời nhận định.
Nếu bà Pelosi đến thăm Đài Loan, đây sẽ không phải là lần đầu tiên một chủ tịch Hạ viện đến thăm hòn đảo này.
Năm 1997, Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc đó là ông Newt Gingrich đã gặp lãnh đạo Đài Loan Lý Đăng Huy tại Đài Bắc, chỉ vài ngày sau chuyến đi đến Bắc Kinh và Thượng Hải - nơi ông Gingrich cảnh báo các nhà lãnh đạo Trung Quốc rằng Mỹ sẽ can thiệp quân sự nếu Đài Loan bị tấn công.
Tờ Financial Times: Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm Đài Loan vào tháng 8, Trung Quốc phản ứng TTO - Ngày 19-7, tờ Financial Times dẫn 6 nguồn thạo tin cho biết bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện Mỹ, có kế hoạch thăm Đài Loan vào tháng 8 tới.