Ngày 26-7, phía Mỹ cáo buộc Trung Quốc gia tăng hành động "khiêu khích" chống lại các bên tranh chấp ở Biển Đông, cảnh báo rằng "hành vi gây hấn và vô trách nhiệm" của Bắc Kinh sẽ dẫn tới một sự cố hoặc tai nạn lớn, và điều này chỉ còn là thời gian, theo hãng tin Reuters.
Cáo buộc và cảnh báo từ phía Mỹ được đưa ra tại một hội thảo do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (ISIS) - một viện nghiên cứu chính sách độc lập có trụ sở tại thủ đô Washington, D.C. (Mỹ) tổ chức.
Tại sự kiện, ông Ely Ratner - Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách Các vấn đề an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nói rằng đã có "hàng tá" vụ việc xảy ra trong nửa đầu năm nay ở Biển Đông có liên quan quân đội Trung Quốc, số lượng tăng mạnh trong năm năm qua.
Tàu hải cảnh Trung Quốc xuất hiện ở Biển Đông. Ảnh: AP |
"Theo quan điểm của tôi, hành vi hung hăng và vô trách nhiệm này thể hiện một trong những mối đe dọa đáng kể nhất đối với hòa bình và ổn định trong khu vực hiện nay, bao gồm ở Biển Đông. Và nếu quân đội Trung Quốc tiếp tục các hành vi này, đó chỉ là vấn đề thời gian trước khi một sự cố hoặc tai nạn lớn xảy ra trong khu vực" - ông nói.
Phát biểu tại sự kiện tương tự, bà Jung Pak - Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ nói bà nhận thấy một xu hướng rõ ràng và đang gia tăng về các hành động khiêu khích của Trung Quốc đối với các bên tranh chấp Biển Đông và các quốc gia hoạt động hợp pháp trong khu vực.
Theo bà Pak, số lần Trung Quốc đưa máy bay can thiệp không an toàn hoạt động của máy bay Úc trong không phận quốc tế phía trên Biển Đông ngày càng tăng. Trong vài tháng qua Trung Quốc đã có 3 sự cố riêng biệt thách thức các hoạt động nghiên cứu biển và thăm dò năng lượng trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Bà Pak gọi các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông là "bành trướng và bất hợp pháp" đồng thời cảnh báo rằng "các hành động khiêu khích" của Trung Quốc để thực hiện các yêu sách như vậy "góp phần gây bất ổn khu vực. Nó cũng gây thiệt hại cho nền kinh tế của các quốc gia có yêu sách khác, phá hoại trật tự hàng hải hiện có, và đe dọa quyền và lợi ích của tất cả các quốc gia khai thác Biển Đông hoặc hoạt động trên tuyến đường thủy quan trọng này, theo bà Pak.
Bà cũng nhấn mạnh Washington có "mối quan hệ rất phức tạp với Bắc Kinh", vì thế Mỹ không cố gắng chống lại mọi thứ Trung Quốc đang làm ở Đông Nam Á và phần còn lại của thế giới đang phát triển.
"Chúng tôi muốn đảm bảo rằng các quốc gia, khi họ có mối quan hệ với Bắc Kinh, có các công cụ và sức mạnh, và khả năng đứng lên giành quyền tự chủ và ra quyết định về chủ quyền của họ" - bà nói.
Các phát ngôn trên được đưa ra trước thềm cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần này. Theo kế hoạch, cuộc gọi dự kiến tập trung vào các cách ngăn cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung ngày càng gia tăng thành xung đột, đặc biệt là về vấn đề Đài Loan.