Chiều 12.7, trong phiên tòa xét xử đại án "chuyến bay giải cứu", hội đồng xét xử (HĐXX) thẩm vấn đối với bị cáo Phạm Trung Kiên, cựu thư ký thứ trưởng Bộ Y tế. Ông Kiên bị cáo buộc là người nhận hối lộ nhiều nhất ở vụ án này, với tổng số 253 lần, hơn 42 tỉ đồng.

TRẦN PHAN

"Có đưa tiền cho ai, có bị ai tác động lời khai không?"

Trả lời trước HĐXX, bị cáo Phạm Trung Kiên cho biết được bổ nhiệm làm thư ký thứ trưởng Bộ Y tế từ tháng 12.2019 đến tháng 2.2022. Giai đoạn tổ chức chuyến bay đưa công dân về nước, bị cáo được giao nhiệm vụ tiếp nhận hồ sơ từ Cục Y tế dự phòng để trình thứ trưởng ký duyệt.

Bị cáo Kiên nhiều lần cho biết bản thân không có thẩm quyền phê duyệt các văn bản mà chỉ là người trình lên cho cấp trên xem xét. Sau khi thứ trưởng duyệt, bị cáo đều xử lý đúng theo trình tự, thủ tục.

Chủ tọa hỏi ông Kiên có nhận lợi ích vật chất nào không, bị cáo này thừa nhận có nhận hơn 42 tỉ đồng như cáo trạng và kết luận điều tra cáo buộc.

"Bị cáo có ngã giá với các doanh nghiệp từ 150 - 200 triệu đồng/chuyến bay?", chủ tọa hỏi. Lập tức, bị cáo Kiên khẳng định không hề yêu cầu, tất cả mức chi, hình thức chi đều do doanh nghiệp chủ động đề xuất.

Thấy vậy, chủ tọa hỏi bị cáo Kiên có nghe rõ lời khai của một số chủ doanh nghiệp trước đó, về việc bị Kiên ép chi tiền "bôi trơn", thậm chí là quát tháo. Bị cáo Kiên nói có nghe rõ, nhưng cho rằng những lời khai này không đúng sự thật.

"Không phải một mà rất nhiều doanh nghiệp khai như vậy, bị cáo thấy sao?", chủ tọa truy vấn. Cựu thư ký thứ trưởng Bộ Y tế tiếp tục khẳng định điều này không đúng và cho rằng bản thân có nhiều căn cứ để chứng minh điều này. 

"Các doanh nghiệp đều là người chủ động gọi điện, xin đến gặp và nhờ giúp đỡ. Họ đến gặp bị cáo sau khi Bộ Y tế đồng ý cấp phép bình thường mà không gặp trở ngại nào", bị cáo Kiên khai.

TRẦN PHAN

Đáng chú ý, chủ tọa hỏi bị cáo Kiên về số tiền hơn 42 tỉ đồng nhận hối lộ. Bị cáo Kiên nói đã cho một số người vay và đầu tư vào bất động sản.

"Đầu tư ở đâu, cho ai vay?", chủ tọa hỏi. Bị cáo Kiên cho biết có cho một người chú ở tỉnh Thái Bình vay, rồi đầu tư mua đất ở các huyện Ba Vì, Hoài Đức (Hà Nội) và Mũi Né (Bình Thuận).

"Sau khi nhận tiền, bị cáo có đưa cho ai không?", chủ tọa tiếp tục hỏi. Bị cáo Kiên nói: "Không".

"Bị cáo không có thẩm quyền duyệt cấp phép mà chỉ trình văn bản cho cấp trên, với vị trí công việc như vậy, bị cáo nhận hơn 42 tỉ đồng mà không đưa cho ai?", chủ tọa truy vấn. Bị cáo Kiên tiếp tục cam đoan lời khai của mình là sự thật.

"Có ai tác động bị cáo khai như vậy hay không?", chủ tọa chốt vấn đề. Cựu thư ký thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định: "Không ạ".

Cuộc đối chất về việc ép buộc chi tiền hối lộ

Do bị cáo Kiên phủ nhận việc ép buộc doanh nghiệp chi tiền hối lộ, HĐXX gọi bị cáo Đào Minh Dương (Chủ tịch Công ty Vijasun) lên đối chất.

Bị cáo Dương cho biết, tháng 9.2021có đi cùng ông Lê Hồng Sơn (Tổng giám đốc Công ty Bluesky) đến gặp ông Kiên tại phòng họp ở Bộ Y tế. Tại đây, ông Kiên quát tháo ông Sơn và ông Dương.

"Kiên nói các anh phải nộp mấy triệu trên mỗi hành khách. Anh Sơn bảo như thế mỗi chuyến mấy tỉ đồng sao mà chịu được. Kiên bảo đã biết các anh nộp cho Tuấn (Vũ Mạnh Tuấn, cựu cán bộ Cục Xuất nhập cảnh, Bộ Công an) 150 triệu đồng/chuyến rồi, bây giờ phải nộp y như vậy cho Kiên. Đưa tiền cho Kiên hoặc Tuấn đều được, nếu không nộp thì không được phê duyệt", bị cáo Dương khai.

TRẦN PHAN

Là người tiếp theo lên đối chất, bị cáo Lê Hồng Sơn khai, thời gian quá lâu nên không nhớ cụ thể câu chữ đã nói, nhưng có nhớ rằng khi bản thân đề nghị giảm giá từ 150 triệu đồng xuống 100 triệu đồng/chuyến thì ông Kiên từ chối, bảo rằng "đã có barem rồi".

Một đại diện doanh nghiệp khác là ông Vũ Minh Thắng, Giám đốc Công ty Thuận An. Bị cáo này khẳng định từng gặp ông Kiên vào tháng 7.2021, tại phòng làm việc ở Bộ Y tế. Khi ấy, ông Kiên yêu cầu phải "bôi trơn" 15 triệu đồng/khách lẻ, sau này thì yêu cầu chi 150 triệu đồng/chuyến.

Sau khi một loạt doanh nghiệp khẳng định bị ông Kiên đưa ra yêu sách chi tiền, HĐXX hỏi bị cáo này đánh giá sao về các lời khai trên. Một lần nữa, cựu thư ký thứ trưởng Bộ Y tế kiên quyết cho rằng những lời này không đúng sự thật. Lý do, trước khi các doanh nghiệp đưa tiền cho bị cáo, công việc làm ăn của họ vẫn diễn ra bình thường...