Như Thanh Niên thông tin, trong kỳ họp HĐND tỉnh Bình Phước ngày 12.7, các đại biểu đã dành nhiều thời gian để chất vấn về vấn đề phát triển cây sầu riêng và vai trò quản lý của ngành nông nghiệp địa phương.

CHÍ NHÂN

Theo Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Phước Phạm Thụy Luân, dự kiến thu hoạch toàn vụ sầu riêng của Bình Phước năm 2023 là 23.575 tấn, tăng đến 108% so với năm 2022. Đại biểu Nguyễn Thị Xuân Hòa, Bí thư Huyện ủy Phú Riềng, ví von nếu như cây điều là cây xóa đói giảm nghèo thì cây sầu riêng lại là cây làm giàu, nhất là trong bối cảnh giá sầu riêng liên tục tăng.

Tuy nhiên, trước những con số tăng trưởng khả quan của sản phẩm sầu riêng, ông Phạm Thụy Luân cho biết ngành nông nghiệp đã khuyến cáo người dân không nên chạy theo phong trào, ồ ạt trồng sầu riêng vì đây là loại cây đòi hỏi chuyên môn cao trong tất cả các khâu từ trồng trọt, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản. Bình Phước cũng đang cơ cấu lại ngành nông nghiệp, trong đó bao gồm việc quy hoạch vùng trồng sầu riêng. Đặc biệt, sầu riêng Bình Phước đang tìm kiếm nhiều thị trường tiêu thụ, tránh phụ thuộc vào một thị trường.

Mừng đấy, lo đấy

Câu chuyện sầu riêng Bình Phước cũng là câu chuyện chung cho nhiều địa phương. Như thanh long từng là mặt hàng trái cây xuất khẩu tỉ USD nhưng phải "kêu cứu" khi thị trường Trung Quốc không "ăn" hàng. Trước thông tin khuyến cáo của ngành nông nghiệp, bạn đọc (BĐ) Nguyễn Chí Hải nhận xét: "Canh tác nông nghiệp đừng níu chân nhau rồi đưa nhau giải cứu. Phải đi từ nhu cầu thực tế của thị trường, trồng ồ ạt không theo dự báo hay quy hoạch từ trước bảo sao không xảy ra nguy cơ bị thương lái ép giá. Làm nông nghiệp mà theo phong trào chỉ có nông dân là chịu thiệt nhiều".

Tán thành, BĐ Minh Nghĩa cũng bày tỏ lo lắng: "Phải theo quy hoạch nông nghiệp, không thì đến mùa lại vỡ trận - giải cứu. Rất cần thiết những tầm nhìn xa về thị trường bền vững, đầu ra, năng lực phát triển… hơn là chạy theo một hai mùa vụ tăng giá".

"Câu chuyện giá tăng - trồng ồ ạt, rớt giá - giải cứu đã từng xảy ra với nhiều loại nông sản khác. Rất mong cơ quan quản lý nhà nước có giải pháp để không phải giải cứu sầu riêng", BĐ Trường Lưu nêu ý kiến.

Hỗ trợ thiết thực

Nhưng nếu chỉ dừng lại ở việc khuyến cáo, cảnh báo "trồng sầu riêng ồ ạt sẽ gánh hậu quả khó lường" mà bỏ qua thực tế cây sầu riêng đang mang lại cho các nhà vườn nguồn thu đáng kể thì khó thuyết phục được người nông dân. BĐ Thảo phân tích: "Lấy các nông sản khác ra so sánh với cây sầu riêng ở thời điểm này rất khó thuyết phục các nhà vườn. Mọi người tính giùm đi, 1 ha sầu riêng cho lợi nhuận 1 năm là bao nhiêu? Ai cũng mong muốn phát triển kinh tế và làm giàu, làm sao cấm cản người ta đừng trồng thêm sầu riêng?".

Câu trả lời, theo nhiều BĐ, là "sự phù hợp" thổ nhưỡng. BĐ Khiêm Thị nêu: "Sầu riêng tăng giá trước hết phải coi là tín hiệu đáng mừng cái đã. Rồi rà soát, nghiên cứu chuyển đổi cây trồng mang lại lợi ích kinh tế. Chỗ nào phù hợp trồng cây nào, để thuyết phục được người nông dân thì các nhà khoa học, nhà quản lý phải xắn tay áo vào". Sự phù hợp cũng cần được tính toán "sự đa dạng sản phẩm" để nâng cao giá trị cây trồng. BĐ Bình Ngọc đề nghị: "Cần nghiên cứu hỗ trợ người nông dân khai thác nhiều hình thức sản phẩm từ cây sầu riêng".

Nhiều BĐ cũng đề nghị để tránh các "vết xe đổ", người trồng sầu riêng ở các địa phương cần được nhà nước hỗ trợ mở các đợt xúc tiến thương mại, mở các khóa học phổ biến kinh nghiệm trồng trọt, sản xuất, chế biến theo mô hình nông nghiệp xanh, sạch, đạt chuẩn "để tiếp cận các thị trường khác, tránh việc phụ thuộc vào một thị trường".