Chiều 14.7, liên quan vụ rò rỉ đề thi môn sinh tại kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021, TAND TP.Hà Nội tuyên phạt bị cáo Phạm Thị My (60 tuổi, cựu giáo viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) mức án 13 tháng 4 ngày tù (bằng thời gian tạm giam) về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Cùng tội danh, bị cáo Bùi Văn Sâm (74 tuổi, cựu giáo viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) bị tuyên 12 tháng cải tạo không giam giữ.
Hội đồng xét xử đánh giá, hành vi của các bị cáo xuất phát từ động cơ cá nhân, đã làm trái công vụ, vi phạm pháp luật, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan quản lý nhà nước, dẫn đến thiếu tính công bằng, minh bạch, ảnh hưởng xấu đến kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021.
Đây là kỳ thi không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá, khảo sát năng lực của các trí thức trẻ - những người chủ tương lai của đất nước, mà còn là thước đo kết quả của công tác GD-ĐT. Kết quả các kỳ thi từng năm sẽ ảnh hưởng sâu rộng đến từng mặt của đời sống xã hội, tương lai của các thế hệ thanh thiếu niên.
Do vậy, hiện tượng tiêu cực xung quanh việc tổ chức kỳ thi nếu xảy ra sẽ gây phản ứng không tốt trong dư luận xã hội, ảnh hưởng xấu đến uy tín của Nhà nước, ngành giáo dục.
"Thời điểm mà các bị cáo thực hiện các hành vi trái công vụ diễn ra trong giai đoạn làm ngân hàng câu hỏi nên về bản chất đây không phải là vụ án lộ đề thi. Tuy nhiên, hành vi này đã tạo ra dư luận không tốt trong công tác tổ chức kỳ thi THPT năm 2021", bản án nêu.
Theo cáo buộc, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 được tổ chức thành 2 đợt; đợt 1 từ ngày 6 - 9.7, đợt 2 từ ngày 5 - 7.8.
Sau khi kết thúc kỳ thi đợt 1, dư luận, báo chí phản ánh về việc đề thi môn sinh học "giống 80%" so với đề ôn tập trên mạng internet của ông Phan Khắc Nghệ, Phó hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Tĩnh, nghi vấn bị lộ, lọt.
Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an sau đó đã vào cuộc làm rõ. Kết quả điều tra cho thấy, để chuẩn bị cho kỳ thi, Bộ GD-ĐT triển khai công tác ra đề thi theo 2 giai đoạn, gồm xây dựng ngân hàng câu hỏi và tổ chức ra đề thi.
Ở giai đoạn 1, các bị cáo Sâm và My được phân công tham gia xây dựng ngân hàng câu hỏi thi, trong đó ông Sâm làm tổ trưởng, bà My làm tổ phó. Đến giai đoạn 2, bà My là tổ trưởng tổ ra đề thi môn sinh học, ông Sâm tham gia với tư cách thẩm định.
Do đã tham gia các năm trước (2019, 2020), ông Sâm và bà My biết được phần mềm rút câu hỏi không ngẫu nhiên. Vì vậy, bà My nhiều lần mang các tài liệu ra khỏi khu vực quy định, gồm các bảng thống kê số lượng câu hỏi mới được biên soạn. Bà chỉnh sửa, hoàn thiện trên máy tính ở nhà, rồi in đưa ông Sâm.
Nhận tài liệu, ông Sâm chỉnh sửa trực tiếp trên bản in, trao đổi để bà My ghi chép lại, đưa về nhà chỉnh sửa, hoàn thiện. Hai bị cáo sau đó đưa nội dung câu hỏi này vào ngân hàng câu hỏi trong các đợt xây dựng ngân hàng câu hỏi tiếp theo.
Tiếp đó, 2 cựu giáo viên sắp xếp các câu hỏi đã được biên tập vào các vị trí trong 40 ô câu hỏi của ngân hàng câu hỏi thi chuẩn hóa, với mục đích để khi máy tính rút các câu hỏi làm nguồn xây dựng đề thi, các câu hỏi này sẽ cùng một tổ hợp.
Cuối cùng, ông Sâm và bà My sử dụng các câu hỏi do mình soạn thảo để giảng dạy, ôn thi cho một số học sinh lớp 12 là các mối quan hệ họ hàng, quen biết có nguyện vọng xét tuyển đại học khối B. Cả 2 được xác định không nhận tiền của phụ huynh, học sinh mà chỉ do nể nang tình cảm.
Quá trình điều tra, ông Sâm tự nguyện giao nộp 3 tập tài liệu do bà My in và chuyển giao. Kết luận giám định cho thấy giống từ 70 - 95% so với các tổ hợp đề thi môn sinh học.