Đó là nội dung được nêu trong văn bản thông báo kết luận của Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường về đất dân cư xây dựng mới được Văn phòng UBND TP phát đi ngày 20-7.
Văn bản của Văn phòng UBND TP.HCM thông báo sau cuộc họp của ông Cường với đại diện các sở, ngành ngày 5-7. Đây là cuộc họp thứ hai của ông Cường về vấn đề này (cuộc họp trước đó diễn ra vào ngày 11-5).
Các cuộc họp này diễn ra sau khi báo Tuổi Trẻ Online có loạt bài phản ánh về bất cập khi nhiều quận huyện không cho người dân có đất trong khu quy hoạch dân cư xây dựng mới chuyển mục đích lên đất ở, ảnh hưởng quyền lợi chính đáng của người dân.
Sau khi nghe đại diện các sở, ngành báo cáo, ông Cường kết luận chỉ đạo các khu vực quy hoạch nhóm nhà ở tại các đồ án quy hoạch phân khu theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị, không phân biệt chức năng quy hoạch khu dân cư hiện hữu hay khu dân cư xây dựng mới được xem xét, giải quyết chuyển mục đích sử dụng đất.
Tuy nhiên, để thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, yêu cầu phải đảm bảo tuân thủ đầy đủ các điều kiện, nội dung, trình tự theo quy định Luật Đất đai.
Ông Cường giao Sở Tài nguyên - Môi trường, căn cứ quy định hiện hành khẩn trương tham mưu, đề xuất trình UBND TP ban hành hướng dẫn về điều kiện và các nội dung cần thiết để chuyển mục đích sử dụng đất trước ngày 15-8.
Từ đó, làm cơ sở thông tin cho quận huyện, TP Thủ Đức và người dân, doanh nghiệp biết thực hiện đồng bộ, thống nhất khi xem xét, giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất trong khu dân cư xây dựng mới.
Đồng thời, giao thủ trưởng các sở, ngành, chủ tịch UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan, đơn vị trực thuộc tăng cường công tác kiểm soát, quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng.
Kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh, kiên quyết các hành vi lợi dụng chủ trương, quy định pháp luật để thực hiện việc chuyển mục đích sử dụng đất, phân lô, tách thửa, xây dựng không đúng quy định nhằm trục lợi, dẫn đến phá vỡ quy hoạch được phê duyệt, ảnh hưởng đến công tác quản lý, phát triển đô thị.
Ông Cường cũng yêu cầu các sở, ngành liên quan tiếp tục thực hiện đầy đủ các nội dung chỉ đạo của UBND TP tại thông báo số 376 ngày 19-5-2023.
Chờ hướng dẫn đúng luật về đất dân cư xây dựng mới
Các luật hiện nay không có quy định về khái niệm quy hoạch khu dân cư xây dựng mới. Tuy nhiên, trong các đồ án quy hoạch chung và quy hoạch chi tiết xây dựng (1/2.000) tại TP.HCM lại có tên quy hoạch này.
Quy định này không phù hợp với Luật Đất đai 2013 và các nghị định liên quan. Chính vì không có quy định trong luật nên mỗi quận, huyện của TP.HCM áp dụng một cách khác nhau, nơi cho, nơi không. Sau này, khi có các chỉ đạo từ UBND TP, các quận, huyện đều tạm ngưng không giải quyết.
Đây không phải lần đầu tiên lãnh đạo UBND TP.HCM có chỉ đạo gỡ vướng việc này. Từ năm 2019, Văn phòng UBND TP truyền đạt Thường trực UBND TP cho phép người sử dụng đất nông nghiệp được chuyển mục đích sang đất ở đối với khu quy hoạch được duyệt là đất ở nhưng chưa có quyết định thu hồi và chưa có kế hoạch sử dụng đất để Nhà nước thu hồi.
Thường trực UBND TP cũng giao Sở Tài nguyên - Môi trường hướng dẫn. Tuy nhiên, sau đó văn bản hướng dẫn của Sở Tài nguyên - Môi trường lại không rõ ràng, nhập nhằng giữa quản lý đất đai và xây dựng nên việc giải quyết lại bế tắc.
Nay, cả UBND quận, huyện, lẫn doanh nghiệp và người dân đều chờ Sở Tài nguyên - Môi trường tham mưu văn bản hướng dẫn đúng luật, đúng quy định về chuyển mục đích trong lĩnh vực quản lý đất đai.
Riêng về việc quản lý xây dựng trên các khu đất sau khi chuyển mục đích, UBND TP cũng cần chỉ đạo Sở Xây dựng rà soát, bổ sung, điều chỉnh… các chỉ tiêu, tiêu chuẩn xây dựng phù hợp để quản lý bài bản.
Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM đề xuất các cơ quan xem xét giải quyết thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, cấp phép xây dựng, tách thửa cho người dân theo các quy định hiện hành với các khu đất dân cư xây dựng mới.