Hôm 20/7, Tổng cục Ngoại thương (thuộc Bộ Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ) thông báo dừng xuất khẩu các loại gạo không phải là Basmati (một loại gạo phổ biến tại Nam Á) để bình ổn giá trong nước. Thông báo này có hiệu lực ngay lập tức.

Việc xuất khẩu sẽ chỉ được tiến hành nếu giới chức Ấn Độ cho phép, theo yêu cầu của chính phủ nước khác, nhằm đảm bảo an ninh lương thực tại nước đó. Với các đơn hàng ký từ trước, giao dịch sẽ vẫn được phép hoàn thành. Chính phủ Ấn Độ cho biết quyết định của họ sẽ tác động đến 25% tổng gạo xuất khẩu của nước này.

Lệnh cấm có thể hạ nhiệt giá gạo tại Ấn Độ, nhưng sẽ gây sức ép lên giá toàn cầu trong bối cảnh các nước lo ngại El Nino phá hủy mùa màng. Giá nhiều loại ngũ cốc lớn khác cũng đang tăng vọt do căng thẳng Nga – Ukraine. Ấn Độ hiện còn hạn chế xuất khẩu lúa mỳ và đường.

"Động thái này sẽ là đòn giáng với thương mại. Chúng tôi sẽ đề nghị chính phủ cân nhắc lại lệnh cấm ngay khi tình hình cải thiện", B.V. Krishna Rao – Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Ấn Độ cho biết. Gạo là lương thực thiết yếu với nửa dân số thế giới. Trong đó, châu Á tiêu thụ 90% nguồn cung toàn cầu.

Ấn Độ đang vật lộn với lạm phát, khi giá nhiều loại lương thực, hoa quả và rau củ tăng vọt. Giá gạo bán lẻ tại Delhi đã tăng 15% năm nay, trong khi giá trung bình cả nước tăng 8%, theo số liệu từ Bộ Lương thực Ấn Độ. Giá cà chua tại Delhi cũng tăng hơn 5 lần kể từ đầu năm 2023, do mưa lớn tại nhiều khu vực.

Ấn Độ hiện đóng góp khoảng 40% hoạt động kinh doanh gạo trên toàn cầu. Năm ngoái, họ cấm xuất khẩu gạo tấm và áp thuế 20% với gạo trắng, lứt, do xung đột Nga - Ukraine kéo giá lương thực thiết yếu như ngô và lúa mỳ lên cao.

Ấn Độ hiện cung cấp gạo cho hơn 100 quốc gia. Trung Quốc, Senegal và Bờ Biển Ngà là các khách hàng lớn nhất của họ.

Hà Thu (theo Bloomberg)