Chiến dịch thu nhận 50 triệu thẻ căn cước công dân trong 120 ngày thần tốc, Bộ Công an đã huy động hơn 100.000 cán bộ, chiến sĩ làm việc ngày đêm, thậm chí không được nghỉ Tết... Ngày 1/7, Thiếu tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội - Bộ Công an đã có buổi trao đổi, chia sẻ với phóng viên về vấn đề này.

Thanh An: Chiến dịch sản xuất, thu nhận 50 triệu hồ sơ cấp thẻ Căn cước công dân gắn chip đã kết thúc với hơn 120 ngày thần tốc, tuy nhiên ban đầu khi bắt tay vào dự án, Thiếu tướng có hoài nghi gì về 'trận đánh' có một không hai này trong lịch sử?

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên: Lãnh đạo Bộ đã từng quán triệt trong toàn lực lượng, đây là chiến dịch chưa từng có tiền lệ trong lịch sử.

Chúng tôi vẫn nhớ rất rõ khi đồng chí Bộ trưởng báo cáo trước Quốc hội để thực hiện dự án này, có rất nhiều quan điểm hoài nghi.

Liệu trong thời gian ngắn như vậy Bộ Công an có thể thể triển khai nổi không? Cứ cho là triển khai được đi, nhưng Bộ Công an có thể hoàn thành tiến độ với kết quả 50 triệu dữ liệu CCCD vào ngày 1/7/2021 không?

Thời điểm đó, chỉ với sự nhận định rất sắc bén dựa trên cơ sở khoa học và niềm tin vào sức mạnh cũng như sự quyết tâm của lực lượng, Bộ trưởng quyết tâm nhận nhiệm vụ. Rất nhiều lần đồng chí Bộ trưởng đã nói, không chờ đến lúc có cơ hội, ngay lúc này chính là cơ hội để lực lượng thay đổi.

Cán bộ, chiến sĩ Công an Tp Hà Nội làm thủ tục thu nhận vân tay cho người dân làm thẻ căn cước.

Thay đổi đó là gì? Lực lượng công an nhân dân triển khai 2 dự án này với cách tiếp cận hoàn toàn khác với những gì chúng ta đã từng làm trong lịch sử. Phải gọi đây là chiến dịch thay đổi nhận thức về khả năng ứng biến của toàn ngành với một sự kiện lớn; thay đổi nhận thức về khả năng vượt qua thử thách trước một chiến dịch lớn. Và cũng là thao trường để cán bộ, chiến sĩ đánh giá đúng mức sức chiến đấu của lực lượng.

Thanh An: Với lần đầu bắt tay vào chiến dịch lớn chưa từng có trong lịch sử như dự án này, lực lượng công an có gặp phải những khó khăn?

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên: Khi bắt đầu 2 dự án nhiều khó khăn lắm. Đầu tiên là trang thiết bị vừa làm vừa nâng cấp. Thứ hai, Ban chỉ đạo của Bộ quyết định không đầu tư tràn lan tránh gây lãng phí, vừa đủ thôi, đòi hỏi CBCS phải thích ứng một cách rất căn cơ. Thứ ba, phương pháp làm việc của hơn 100.000 CBCS tham gia vào dự án phải được tập huấn, đào tạo, tiến tới hoàn thiện văn bản chỉ đạo và quy trình thực hiện.

Đối diện khối lượng công việc đồ sộ như vậy, ngay cả trong lực lượng cũng có người ban đầu nhìn vào đã nản chí. Và bắt đầu xuất hiện sự hoài nghi. Nhưng với quyết tâm sắt đá và sự sát sao đến từng việc của lãnh đạo Bộ, sau này tất cả trở nên đồng lòng, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho công an các địa phương thực hiện nhiệm vụ.

Thanh An: Sau các khó khăn, nhưng 120 ngày thần tốc, cán bộ chiến sĩ có vẻ đã vượt qua tốt và kết quả đạt được là không nhỏ?

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên: Kết quả đạt được làm cho nhiều người rất bất ngờ. Không phải ngày 1/7 chúng ta mới thu nhận được 50 triệu dữ liệu CCCD như cam kết đâu. Bộ đã hoàn thành chỉ tiêu này trước 1 tháng, vào đúng ngày 1/6.

Đến thời điểm này, chúng tôi đang tập trung làm sạch dữ liệu để cấp mã số định danh cho công dân trên toàn quốc. Còn số dữ liệu CCCD thu thập được đến nay đã gần chạm ngưỡng 60 triệu.

Có những địa phương rất điển hình, ví dụ như Nam Định, Hải Dương. Mặc dù đúng giai đoạn cần phải bứt tốc với công việc thì dịch Covid-19 xảy ra, cả tỉnh bị phong tỏa. Nhưng ngay sau khi kiểm soát dịch ổn định, dỡ lệnh phong tỏa thì lực lượng công an lập tức vào cuộc thu nhận dữ liệu CCCD. Họ làm rất khoa học và hoàn thành chỉ tiêu Bộ giao trước tận 46 ngày. Như vậy, lực lượng công an trong cả nước không những không chịu đi chậm mà đã thúc giục được CBCS đi rất nhanh.

Thanh An: Bí quyết để đạt được tiến độ thần tốc này là gì thưa Thiếu tướng?

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên: Tôi muốn chia sẻ câu chuyện này để bạn tự nhận xét.

Bộ trưởng với niềm tin sắt đá, vừa là người phải thuyết phục Quốc hội hãy tin tưởng lực lượng công an, lại vừa là người quay trở về, thuyết phục chính CBCS của mình rằng chúng ta sẽ làm được.

Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc – Thứ trưởng Bộ Công an, Phó Trưởng ban thường trực BCĐ - tin theo điều đó, từng ngày, từng giờ, từng việc đều lao vào cùng CBCS. Đồng chí không chỉ theo dõi sát tiến độ của dự án, lắng nghe các phản ánh của địa phương mà còn đi khắp Bắc - Trung - Nam. Thứ nhất để giao nhiệm vụ, thứ hai động viên khích lệ anh em, thứ ba nữa là tìm phương án tháo gỡ khó khăn.

Để tiết kiệm thời gian họp với cả 63 tỉnh, thành, Thứ trưởng triệu tập giao ban theo cụm, nghe tất cả các địa phương phản ánh khó khăn vướng mắc. Nhưng trước khi ngồi nghe, anh xuống tận các điểm thu nhận dữ liệu, xem cán bộ làm việc, nghe cán bộ báo cáo. Sau đó anh căn cứ vào báo cáo của địa phương để chỉ đạo.

Từ cái nhỏ nhất, ví dụ như cách bố trí xếp hàng đi vào đi ra, cách cầm tay để lăn vân trên màn hình của máy thu nhận, cách chụp ảnh... Nếu chúng ta làm thông thạo, một người chỉ mất 5 - 7 phút. Nhưng nếu như chúng ta làm không khoa học, không thành thục thì một người lắm lúc mất đến 15 - 20 phút. Tất cả những chi tiết rất nhỏ nhưng đều có thể trở thành điểm nghẽn làm chậm tiến độ rất nhiều.

Cho nên bạn mới thấy hình ảnh CBCS chỉnh áo, cầm lược chải đầu cho người dân. Làm sao để người dân có được bức ảnh thật đẹp, đẹp nhất có thể khi nhận CCCD.

Trong chiến dịch 120 ngày (tháng 3 - 6/2021) cao điểm tổ chức thu thập dữ liệu làm CSDLQGDC và CCCD, lực lượng công an trên toàn quốc cực kỳ căng thẳng. Khi đó mỗi máy thu nhận dữ liệu vân tay cấp phát cho địa phương, mỗi 1 ngày chỉ thu nhận trung bình được 80 dữ liệu. Địa phương nào làm tốt hơn may ra được 120 dữ liệu/ngày/máy. Tính toán trên số lượng máy cấp phát, rất nhiều người kể cả anh em cán bộ địa phương đều nghĩ, chắc không hoàn thành được đâu.

Công an TP Hà Nội mang máy móc đến tận nhà để hỗ trợ làm thẻ căn cước công dân cho người già, người khuyết tật.

Nhưng nguyên tắc của Bộ là phải tính toán rất kỹ, không thể sản xuất hay mua tràn lan máy móc để sau chiến dịch lại thành thừa, lãng phí. Có cách nào để vừa hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian ngắn nhất, vừa chống lãng phí về lâu về dài?

Có nhiều giải pháp hay. Ví dụ, mua viên đá khô kê phía dưới nhằm làm mát máy. Giúp máy hầu như không nghỉ trong suốt thời gian 120 ngày của chiến dịch. Rồi vân tay của những người lao động bị khó thu nhận, anh em lại nghĩ ra sử dụng nước đá cho bà con ngâm tay vào đó vài phút để co lại. Lau khô đi và lăn vào trong máy. Vân tay thu nhận được rất tốt, rất nét.

Và quả thực, từ nhiều sáng kiến độc đáo đó đã gộp lại tăng năng suất thu nhận của máy lên rất nhiều. Sau đợt đó, số lượng vân tay thu được trên một máy tăng từ 100 lên đến 350 dữ liệu mỗi ngày.

Khi công việc đã vào guồng, các vấn đề đã bắt đầu tìm được ra hướng gỡ khó thì các địa phương thi đua, tự thi đua với nhau. Có những địa phương chỉ với 1 máy trong 1 ngày đã thu nhận được hơn 1.000 dữ liệu. Gấp 10 lần so với những ngày đầu triển khai và gấp đến 3 lần so với công suất thiết kế.

Thanh An: Để hoàn thành chiến dịch, Bộ Công an đã huy động lực lượng như thế nào thưa Thiếu tướng?

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên: Bộ Công an đã huy động đến hơn 100.000 CBCS chia nhau làm việc 3 ca, thậm chí 4 ca mỗi ngày, đêm không nghỉ, ngày lễ ngày Tết không nghỉ tham gia vào 2 dự án.

Thêm nữa đây là những dự án trọng điểm của Quốc gia, yêu cầu công nghệ rất khắt khe. Và chúng ta lại lần đầu tiên làm. Hạng mục công việc gì cũng trong tình trạng vừa làm vừa phát triển, khi làm thấy bất cập là thay đổi phương án.

Cho nên có những cuộc họp của các chuyên gia, tổ kỹ thuật ở Trung tâm dữ liệu Quốc gia về dân cư kéo dài liên tục hơn 30 tiếng đồng hồ. Suốt gần 1 năm trời anh chị em làm việc 18 tiếng/ngày, họp từ 8 giờ đêm đến sáng đã là chuyện rất bình thường.

Đặc biệt, 2 dự án xây dựng CSDLQGDC và sản xuất, cấp CCCD gắn chip trước đây vốn độc lập. Tuy nhiên khi triển khai thì đồng chí Nguyễn Duy Ngọc - Phó Trưởng ban thường trực đã quyết định nhập 2 dự án làm 1. Từ lúc nhập lại đã cắt giảm được rất nhiều khâu trong quá trình thu nhận dữ liệu, làm sạch dữ liệu, xây dựng hệ thống... Tính cho đến nay, đã tiết kiệm được cho Chính phủ số tiền lên tới 1.400 tỷ đồng.

Trong chiến dịch CCCD, cán bộ, chiến sĩ trên toàn quốc làm cả ngày lẫn đêm phục vụ người dân.

Còn những lợi ích sau khi 2 dự án đi vào khai thác thì chúng ta không thể tính toán được. Bởi vì nó vô cùng lớn. Đất nước thay đổi từ phương thức quản lý thủ công sang phương thức quản lý hiện đại, bằng tư duy số, công dân số, xã hội số, Chính phủ số, nền kinh tế số...

Qua 2 dự án này, không phải mỗi cá nhân tôi đâu, mà mỗi CBCS trong lực lượng sẽ phải tự mình thấy được là dù cho đến tận cùng của thử thách nhưng chỉ cần mình làm vì sự phát triển của đất nước, vì hạnh phúc của nhân dân thì người dân đồng tình, chính quyền ủng hộ không có nhiệm vụ nào chúng ta không hoàn thành.

Hóa ra "được dân quý, được dân tin" tưởng hư hư thực thực lại rất gần gũi, rất mạnh mẽ. Càng tiếp xúc với người dân lại càng mang đến những bài học giá trị về văn hóa, về lễ tiết tác phong của người công an với nhân dân.

Thực tế hơn 100.000 con người đang làm việc, ai cũng vất vả nhưng đằng sau gương mặt mệt mỏi đó, bạn được trực tiếp nhìn mới thấy, ánh mắt của CBCS rất hạnh phúc. Vì chúng tôi biết mình đang gắng sức để làm những điều tốt cho xã hội.

Thanh An: Hiện nay nhiều người dân cũng rất mong chờ việc sớm được nhận thẻ căn cước gắn chip, vậy xin Thiếu tướng cho biết khi nào thì tất cả công dân được nhận thẻ?

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên: Mục tiêu ban đầu đến ngày 1/7/2021 sẽ cấp 50 triệu thẻ căn cước công dân, nhưng do dịch bệnh ảnh hưởng đến việc sản xuất chip trên thế giới. Số lượng nhập về không đủ để làm thẻ kịp tiến độ.

Đến thời điểm này, Bộ Công an đã in trả 20 triệu thẻ căn cước, phấn đấu đến tháng 11 sẽ trả toàn bộ thẻ.

Thanh An