Chính quyền Bắc Kinh hôm 6-7 đã cảnh báo Tokyo có thể làm tổn hại mối quan hệ song phương sau khi Phó Thủ tướng Nhật Taro Aso tuyên bố đất nước của ông sẽ hợp tác với Mỹ để bảo vệ Đài Loan nếu lãnh thổ này bị Trung Quốc tấn công.
Trước đó, trong bài phát biểu tại Tokyo hôm 5-7, ông Aso nói: “Nếu có một sự cố lớn xảy ra ở Đài Loan, một tình huống đe dọa đến sự sống còn, Nhật và Mỹ phải cùng nhau bảo vệ Đài Loan”.
Theo Phó Thủ tướng Aso, một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Đài Loan sẽ đe dọa đến cả chủ quyền lãnh thổ của Nhật: “Okinawa có thể là nơi tiếp theo bị tấn công”.
Một ngày sau đó, chính quyền Bắc Kinh đã chỉ trích bình luận này. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết trong một cuộc họp báo rằng nhận xét của ông Aso “làm tổn hại đến nền tảng chính trị của mối quan hệ Trung Quốc-Nhật”.
“Không ai nên đánh giá thấp quyết tâm, ý chí kiên định và khả năng đáng gờm của người Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia” - ông Triệu khẳng định.
Phó Thủ tướng Nhật Taro Aso. Ảnh: REUTERS
Cùng ngày, chính quyền Tokyo dường như đã miễn cưỡng giảm nhẹ lại những nhận xét mang tính khiêu khích của ông Aso.
Khi được yêu cầu bình luận về chính sách đối với Đài Loan, Chánh văn phòng Nội các Nhật Katsunobu Kato nhấn mạnh Tokyo cam kết “đối thoại trực tiếp giữa các bên liên quan một cách hòa bình”.
Bắc Kinh đã từ lâu tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan, và theo chính sách “Một Trung Quốc”, quốc gia này luôn hướng đến sự “thống nhất hòa bình” giữa đại lục và hòn đảo.
Trước đó, trong bài phát biểu đánh dấu 100 năm thành lập đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố việc “giải quyết vấn đề với Đài Loan và hiện thực hóa sự thống nhất hoàn toàn của Trung Quốc là một sứ mệnh lịch sử và là cam kết không thể lay chuyển của đảng”.
Hiện không rõ liệu Nhật có thể huy động lực lượng quân đội của mình nếu Đài Loan bị tấn công hay không, vì Theo hiến pháp của nước này Tokyo chỉ được phép triển khai Lực lượng Phòng vệ của mình để bảo vệ quốc gia.
Tuy nhiên, vào năm 2015, Tokyo đã thông qua luật an ninh mới cho phép họ hành động quân sự trong các tình huống được coi là đe dọa đối với sự tồn vong của Nhật, theo RT.