Thông cảm và ủng hộ

Quỳnh Thư

(KTSG Online) - Sáng nay (7-7), chỉ cần dạo qua các siêu thị mini trong khu mình ở, nhiều người có thể chứng kiến cảnh tượng rộn rịp hơn thường ngày. Người mua - dù phải sắp hàng theo kiểu “giãn cách” (người này cách người khác mét rưỡi) theo chỉ thị của chính quyền - vẫn đông hơn cả thứ Bảy, Chủ nhật bình thường. Ai nấy đều có vẻ hối hả.

Đây là một sự khác biệt có thể thấy trong sáng hôm nay tiếp theo chiều hôm qua Văn phòng Chính phủ phát đi thông báo kêu gọi người dân ủng hộ và thông cảm nếu chính quyền phải áp dụng các biện pháp phong tỏa, giãn cách quyết liệt, mạnh mẽ hơn tại một số địa phương nhằm đẩy lùi dịch bệnh.

Phong tỏa hay giãn cách là điều chẳng ai muốn, đặc biệt sau khi hơn một tháng đã trôi qua kể từ lúc chính quyền áp đặt một số biện pháp giới hạn hoạt động theo Chỉ thị 15, Chỉ thị 16 của Chính phủ và Chỉ thị 10 của UBND TPHCM. Tuy nhiên, cho đến nay, các biện pháp đó không mang lại hiệu quả mong muốn, và cần phải pháp mạnh tay hơn. Với chính quyền, đây cũng là chuyện chẳng đặng đừng. Có lẽ nhiều người dân cũng hiểu rõ điều này, và chắc trong thâm tâm họ sẽ ủng hộ chủ trương mới của chính quyền.

Nhưng nói như vậy không có nghĩa là sự ủng hộ hay thông cảm của người dân là chuyện đương nhiên vì mấy lý do sau đây.

Trước hết, tuy đem lại cho người dân nhiều phiền toái mà ai cũng biết, phong tỏa còn tốt hơn là phải lâm vào cảnh dịch bệnh nguy hiểm cho sức khỏe, thậm chí tính mạng của mình. Do đó, người dân sẽ chấp nhận phong tỏa. Nhưng dù phong tỏa, họ vẫn phải có một số yêu cầu thiết yếu như ăn uống, thuốc men. Và đây chính là điểm mấu chốt chính quyền cần tiếp cận triệt để nhằm giúp người dân bớt cực nhọc trong thời gian phong tỏa.

Rất đơn giản, chẳng hạn, thông báo nêu trên của Văn phòng Chính phủ nói rõ Thủ tướng yêu cầu “Bộ Y tế, Công Thương, Giao thông Vận tải cần có kịch bản để phân luồng giao thông, lưu thông hàng hóa, cung ứng vật tư, nhu yếu phẩm, tiếp nhận và điều trị bệnh nhân. Các biện pháp nhằm không làm xáo trộn lớn cuộc sống của người dân. Khi đã phong tỏa, kể cả diện rộng, chính quyền phải thần tốc xét nghiệm, nhanh chóng phát hiện và kịp thời đưa F0 ra khỏi khu vực, không để lây chéo”.

Ở cấp độ thành phố, chính quyền thành phố cũng cần nêu rõ điều này. Muốn dân ủng hộ, phải làm họ yên tâm. Một thông báo của chính quyền thành phố cho biết các nhu cầu thiết yếu của người dân về thực phẩm, thuốc men… sẽ được đáp ứng như thế nào, các hệ thống phân phối sẽ hoạt động ra sao, chắc chắn sẽ giúp người dân cảm thấy dễ chịu hơn nhiều, cho dù họ đang trải qua phong tỏa.

Người dân cần nắm được yếu tố này bởi lẽ họ cũng đã biết các chợ đầu mối của thành phố đã phải đóng cửa do dịch bệnh lây lan. Nếu biết được hàng hóa sẽ được phân phối qua các kênh thay thế như thế nào, họ sẽ không bằng sống bằng chết sắp hàng tại các siêu thị cửa hàng để mua cho được những món sẽ cần thiết trong thời gian sắp tới. Đó là chưa kể, tập trung đông người như vậy, nguy cơ lây nhiễm sẽ cao hơn. Nếu thực hiện được một thông báo cụ thể, rõ ràng, chắc chắn những cảnh rồng rắn như đã thấy sáng nay sẽ được cải thiện rất nhiều. Dĩ nhiên, thông báo này cần thuyết phục với các giải pháp khả thi làm người dân tin tưởng, chứ không phải chỉ để cho có, vì nếu vậy, lần sau sẽ rất khó thuyết phục người dân trong tình huống tương tự.

Có người bảo, chính quyền đang lúc dầu sôi lửa bỏng, thời gian đâu mà lo chuyện thuyết phục người dân yên tâm. Không hẳn vậy, lãnh đạo chính quyền đâu phải chỉ một người. Hãy phân công rõ ràng, ai làm việc nấy. Sẽ có lãnh đạo “chuyên trách” lo chuyện “hậu cần” cho dân khi phong tỏa (mà thực sự nhiều nơi ở thành phố này đã và đang trải qua phong tỏa). Vị này sẽ phát ngôn với truyền thông, với người dân khi cần (và rất cần). Phân công như vậy vừa hiệu quả, vừa không dẫm chân nhau. Nếu Chính phủ có bộ này, bộ nọ, thì thành phố cũng có sở này, sở kia. Vấn đề là hãy chỉ mặt đặt tên để cùng nhau thực hiện.

Đây cũng chính là nơi các cơ quan truyền thông cần xắn tay áo thực hiện để thông tin chính xác, kịp thời đến được với công chúng, giúp họ có thêm niềm tin ủng hộ chính quyền. Tất cả chúng ta chia sẻ cùng một mục tiêu và đang đi trên cùng một chuyến thuyền.

Thứ hai, kinh nghiệm tại một số khu vực đã bị phong tỏa cho thấy với số đông, phong tỏa về cơ bản giống như một sự hạn chế nhu cầu bản thân, ví dụ như đi lại tự do, trong một thời gian. Nhưng đối với một số không nhỏ ở tận đáy xã hội, họ không biết phải làm gì để tồn tại nếu nguồn sống hàng ngày của họ bị cắt đứt. Sáng nay người viết bài trên đường đi thấy tại ngã tư một người hành khất mù cùng với một phụ nữ (có lẽ là vợ của ông ta) vẫn đang hát để kiếm tiền độ nhật. Họ nằm trong số người thực sự cần chính quyền giúp đỡ cũng như từ phía người dân hảo tâm. Tuy nhiên, nếu phong tỏa hoàn toàn, nguồn tiếp tế từ người dân sẽ bị cắt đứt. Thế thì, một nhiệm vụ quan trọng khác ngoài chuyện chống dịch, là chính quyền cần quan tâm nhiều hơn để giúp những người nghèo nhất trong xã hội, vì họ có thể phải đối mặt với cái đói.

Thứ ba, điều nhiều người quan tâm hiện nay là vaccine. Đây có thể là chuyện nằm ngoài tầm tay của chính quyền thành phố, phụ thuộc vào nguồn cung cấp và kế hoạch phân phối của Chính phủ. Tuy thế, cách đây không lâu, chính quyền thành phố đề nghị được tự tìm nguồn vaccine. Nỗ lực này đã đến đâu? Nếu có được kết quả cụ thế, hãy cho người dân biết ngay. Ngoài ra, các kế hoạch tiêm vaccine sắp tới cho các nhóm ưu tiên cần được công khai và thực hiện nghiêm túc.

Cuối cùng, cuộc sống sẽ vẫn chảy. Một người bạn cho người viết bài biết sáng nay trong khi xếp hàng đợi mua hàng ở một siêu thị mini, chị đã nhận một cú điện thoại mời chào… mua “bất động sản mới được hình thành”. Thay vì bực tức cúp máy hay gắt gỏng, chị đủ kiên nhẫn nghe người gọi nói hết câu trước khi nhã nhặn từ chối. “Mình nghĩ lời mời không hợp lúc”, chị nói. “Nhưng ai cũng có phần việc của mình. Lúc này, dù không thể ủng hộ, cũng cần sự thông cảm. Dù chưa giúp được nhau, cũng không nên làm đau lòng nhau. Dịch bệnh phiền toái thật, nhưng rồi cùng sẽ qua”.