Theo hãng tin AP, ngày 13-7, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết nước này đã cảnh báo Mỹ không nên triển khai số quân Mỹ rút khỏi Afghanistan sang các quốc gia Trung Á thuộc Liên Xô cũ.
Ông Ryabkov nói rằng Moscow đã chuyển thông điệp này tới Washington trong hội nghị thượng đỉnh của Tổng thống Nga Vladimir Putin với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Geneva, Thuỵ Sĩ hồi tháng 6.
Lời cảnh báo được đưa ra vào tuần trước khi quân đội Mỹ cho biết 90% việc rút quân và thiết bị của Mỹ khỏi Afghanistan đã hoàn tất. Ông Biden cho biết sứ mệnh quân sự của Mỹ tại Afghanistan sẽ kết thúc vào ngày 31-8.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov. Ảnh: TASS
“Tôi muốn nhấn mạnh rằng việc tái triển khai sự hiện diện quân sự thường trực của Mỹ tới các nước láng giềng Afghanistan là không thể chấp nhận được. Chúng tôi đã nói với Mỹ một cách trực tiếp và thẳng thắn rằng điều đó sẽ thay đổi rất nhiều thứ không chỉ trong nhận thức của chúng tôi về những gì đang diễn ra ở khu vực quan trọng đó, mà còn trong mối quan hệ của chúng tôi với Washington” - ông Ryabkov nói.
Ông nói thêm rằng Nga cũng đã đưa ra cảnh báo đối với các quốc gia Trung Á.
“Chúng tôi đã cảnh báo họ trước những bước đi như vậy và chúng tôi cũng đã có một cuộc nói chuyện thẳng thắn về chủ đề này với các đồng minh Trung Á, láng giềng và bạn bè cũng như các quốc gia sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp khác trong khu vực ” - Ryabkov cho biết thêm.
Hôm thứ 12-7, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nhấn mạnh rằng Kazakhstan, Kyrgyzstan và Tajikistan đều là thành viên của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể - một liên minh quân sự giữa các nước Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga và Tajikistan thành lập năm 1992, nhằm thúc đẩy các hoạt động hợp tác liên quan giữa các quốc gia thành viên.
Theo đó, bất kỳ sự hiện diện nào của quân đội nước ngoài trên lãnh thổ của họ đều phải được Hiệp ước an ninh xác nhận.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov. Ảnh: AP
Tajikistan và Kyrgyzstan đều có các căn cứ quân sự của Nga. Mỹ đã từng có một căn cứ quân sự tại Kyrgyzstan để hỗ trợ các hoạt động ở Afghanistan, những đã bị chính phủ Kyrgyzstan đóng cửa vào năm 2014.
Vào năm 2005, Uzbekistan cũng đã ra lệnh đóng cửa một căn cứ quân sự của Mỹ trên lãnh thổ của họ trong bối cảnh căng thẳng với Washington. Vào tháng 5, Bộ Quốc phòng Uzbekistan đã tái khẳng định rằng hiến pháp và học thuyết quân sự của nước này loại trừ sự hiện diện của bất kỳ quân đội nước ngoài nào trên lãnh thổ của mình.
Ông Lavrov nói: “Tôi không nghĩ rằng sự xuất hiện của các cơ sở quân sự mới của Mỹ ở Trung Á sẽ thúc đẩy an ninh trong khu vực. Có lẽ, họ chỉ đơn giản muốn đảm bảo sự hiện diện quân sự của mình ở Trung Á và có thể tác động đến tình hình ở khu vực này”.
Khi quân đội Mỹ và NATO rút khỏi Afghanistan, vào hôm 9-7, Taliban đã tuyên bố rằng họ đã nắm quyền kiểm soát 85% lãnh thổ của Afghanistan. Các quan chức Nga bày tỏ lo ngại rằng Taliban có thể gây bất ổn cho Trung Á.
