Buôn bán xe cũ trở thành ‘chiến địa’ lớn tiếp theo của thương mại điện tử

Khánh Lan

(KTSG Online) - Các dự án kinh doanh mới với mục đích phát triển nền tảng buôn bán xe cũ trực tuyến đã huy động được gần 6 tỉ đô la trong năm nay khi giới đầu tư đặt cược, rằng thương mại điện tử sẽ làm thay đổi toàn diện mảng kinh doanh này, vốn là thành trì lớn cuối cùng chưa bị làn sóng số hóa khai phá nhiều.

Thâm nhập thị trường trị giá 1.000 tỉ đô la mỗi năm

Các công ty khởi nghiệp (startup) non trẻ và các tập đoàn kinh doanh ô tô có tuổi đời nhiều thập kỷ đang chạy đua xây dựng các thị trường trực tuyến cũng như hệ thống hạ tầng logistics tốn kém để thâm nhập vào thị trường xe cũ toàn cầu, có trị giá gần 1.000 tỉ đô la Mỹ mỗi năm.

Các nền tảng mua bán xe cũ trực tuyến như Cinch, Cazoo, Carvana, Autohero, CarNext đang tăng tốc mở rộng thị phần trong thời kỳ dịch bệnh. Ảnh: Financial Times

Alex Chesterman, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành startup buôn bán xe cũ trực tuyến Cazoo, có trụ sở tại Anh, cho biết: “Mảng kinh doanh ô tô cũ trực tuyến tụt hậu so với hầu hết các mảng kinh doanh bán lẻ trực tuyến khác nhưng hiện đang dần bắt kịp”. Cazoo dự báo doanh thu của công ty sẽ tăng trưởng hơn 300%, lên mức gần 1 tỉ đô la trong năm nay.

Cazoo lên kế hoạch niêm yết cổ phiếu trong mùa hè này thông qua một thương vụ sáp nhập trị giá 8 tỉ đô la với một công ty thâu tóm vì mục đích đặc biệt (SPAC) ở Mỹ.

Startup Cinch, đối thủ lớn nhất của Cazoo tại Anh, cũng huy động được 1,4 tỉ đô la trong vòng gọi vốn mới hồi tháng 5.

Trong khi startup Cazoo chỉ mới thành lập cách đây 3 năm thì Cinch là đơn vị thành viên của Tập đoàn ô tô Constellation, 75 năm tuổi, công ty mẹ của trang mua xe cũ webuyanycar.com và công ty đấu giá xe hơi lớn nhất Anh, BCA.

Cinch và Cazoo chỉ là 2 trong số những ví dụ lớn nhất về xu hướng dòng tiền đầu tư mạo hiểm đang đổ vào các nền tảng buôn bán xe cũ trên khắp thế giới từ Ấn Độ cho đến Mexico.

Tom Leathes, người đồng sáng lập của nền tảng kinh doanh xe cũ trực tuyến Motorway, một startup khác của Anh, cho biết: “Có vẻ như mảng kinh doanh xe cũ là chốt chặn lớn cuối cùng trong tiến trình chuyển đổi sang nền kinh tế kỹ thuật số. Đã đến lúc mảng kinh doanh này cần phải được đột phá để trở nên hiệu quả hơn”.

Các công ty khắp châu Âu, Mỹ Latin và châu Á đang tìm cách tái tạo thành công của Carvana, startup tiên phong trong lĩnh vực buôn bán xe cũ trực tuyến có trụ sở tại bang Arizona (Mỹ), được thành lập vào năm 2012 và hiện có mức vốn hóa thị trường hơn 50 tỉ đô la.

Giá cổ phiếu của Carvana đã tăng hơn gấp 4 lần trong 12 tháng qua sau khi công ty này ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu 42% trong năm 2020. Thị  phần của Carvana trên thị trường buôn bán xe cũ còn phân mảnh của Mỹ chỉ là chưa đến 1%, do vậy, tiềm năng tăng trưởng của startup này vẫn còn rất lớn.

Covid-19 chắp cánh cho thị trường buôn bán xe cũ trực tuyến

Trong nhiều năm qua, người tiêu dùng đã lên mạng tham khảo giá cả và các đánh giá trước khi mua xe. Nhưng giao dịch mua xe của họ thường được hoàn thành ngoại tuyến, ngay cả khi được sắp xếp thông qua một trang web như Auto Trader.

Một cỗ máy bán xe tự động của Carvana ở TP Kansas, Mỹ. Khách đặt mua xe cũ trên nền tảng trực tuyến của Carvana có thể chọn phương án giao xe đến tận nhà hoặc đến nhận xe ở những cỗ máy bán xe gần nhất của Carvana. Ảnh: Startland News

Các đợt phong tỏa trong đại dịch Covid-19 đã tạo điều kiện thuận lợi để thuyết phục nhiều người mua ô tô lần đầu tiên tìm kiếm thông tin buôn bán xe trực tuyến, cũng như để các đại lý xe chuyển trọng tâm giao dịch của họ từ các địa điểm ngoại tuyến lên các  trang web.

“Đã có một sự thay đổi lớn trong quan điểm của ngành công nghiệp buôn bán xe cũ về mảng kinh doanh trực tuyến. Trong 12 tháng qua, tất cả đại lý ô tô đều gia nhập thị trường trực tuyến”, Leathes nói sau khi Motorway huy động được 68 triệu đô la vào tháng trước để xây dựng một nền tảng trực tuyến, nơi các đại lý đấu giá để mua xe cũ của các cá nhân.

Thibaut Large, đối tác tại Công ty Đầu tư vốn cổ phần tư nhân TDR Capital, một cổ đông lớn của Cinch, cho biết: “Người tiêu dùng không hài lòng với cách mua xe cũ truyền thống, vì vậy họ đón nhận cơ hội mua xe cũ  trực tuyến”.

Tình trạng thiếu chip do gián đoạn sản xuất trong đại dịch Covid-19 cũng gây tác động lan rộng trong chuỗi cung ứng ô tô, khiến sản lượng xe mới bị kìm hãm và điều này đã đẩy giá cả tăng trên thị trường xe cũ.

Năm 2019, thị trường xe cũ ở Anh và châu Âu có trị giá tổng cộng 660 tỉ đô la, lớn hơn nhiều so với các mảng kinh doanh trực tuyến chủ lực như áo quần và điện tử. Nhưng hiện nay, thương mại điện tử chỉ đóng góp chưa đến 1% doanh số xe cũ ở khu vực này. Trái lại, các kênh trực tuyến chiếm đến 1/3 doanh số áo quần và 50% doanh số hàng điện tử.

“Cách đây 3 năm, việc chi 20.000 bảng cho một khoản mua sắm trực tuyến là một quyết định lớn”, Will Turner, đối tác ở Công ty Đầu tư công nghệ Draper Esprit, nói.

Để giúp khách mua xe cảm thấy thoải mái với việc mua trực tuyến, các nền tảng buôn bán xe cũ như Cazoo, Cinch và  Autohero (Đức) đã triển khai các tính năng giống như nền tảng trực tuyến của Amazon, chẳng hạn như, giao hàng trong vòng vài ngày, thoải mái hoàn trả hàng trong vòng 7 ngày sau khi mua.

Giới đầu tư đang dồn dập rót tiền cho các nền tảng buôn bán xe cũ trực tuyến để nắm bắt cơ hội trong thời kỳ dịch bệnh.

Startup Auto1 (Đức), chủ sở hữu của nền tảng buôn bán xe cũ Autohero, đã huy động được 1,2 tỉ đô la trong thương vụ chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) hồi tháng 2  với mức định giá 8 tỉ euro.

Trong một thương vụ IPO khác hồi tháng trươc, Aramis, công ty vận hành các nền tảng buôn bán xe cũ ở Pháp, Tây Ban Nha, Bỉ và Anh, đã huy động thêm 300 triệu đô la Mỹ.

Trong các vòng gọi vốn khác, startup buôn bán xe cũ trực tuyến Kavak của Mexico huy động được 485 triệu đô la dựa trên mức định giá 4 tỉ đô la hồi tháng 4. Trong khi đó, Tập đoàn SoftBank (Nhật Bản) dẫn đầu một nhóm nhà đầu tư rót 360 triệu đô la vào startup buôn bán xe cũ Carrom có trụ sở tại Singapore hồi tháng 6. Tại Ấn Độ, trong năm nay, startup Spinny cũng huy động được 165 triệu đô la để đầu tư cho nền tảng buôn bán xe cũ.

Tuần trước, Quỹ TDR Captial, cổ đông lớn của Cinch, cùng một số nhà đầu tư khác, đã rót 400 triệu euro vào startup buôn bán xe cũ trực tuyến CarNext đang hoạt động ở 23 nước châu Âu.

Theo Financial Times