Một nguồn tin tiết lộ với Nikkei về việc hơn 10 công ty chip - từ thiết kế, sản xuất đến đóng gói, kiểm thử - tích cực tham gia vào các cuộc thảo luận về trường bán dẫn do họ thấy trước nhu cầu nhân lực lành nghề sẽ còn cao hơn trong các năm tới. Đây là vấn đề cần sớm được giải quyết.

Động thái được Đài Loan đưa ra khi Mỹ và Trung Quốc đang nỗ lực giành quyền kiểm soát ngành công nghệ toàn cầu, đồng thời tăng tốc các kế hoạch đào tạo nhân lực bán dẫn riêng.

Báo cáo đánh giá chuỗi cung ứng của Nhà Trắng tháng trước chỉ ra nước này “có nhu cầu bức thiết đối với lao động tay nghề cao trong ngành bán dẫn, khi 77% các lãnh đạo bán dẫn tham gia khảo sát thừa nhận đối mặt với khủng hoảng nhân tài trầm trọng. Trước lời mời gọi từ Trung Quốc, giữ chân sinh viên tại Mỹ sẽ phục vụ hai mục đích: củng cố ngành bán dẫn trong nước và ngăn đối thủ có được nhân sự cần thiết để vượt qua Mỹ.

Mặt khác, Trung Quốc cho rằng thiếu nhân tài bán dẫn là một trong những trở ngại lớn nhất khi xây dựng một ngành công nghiệp chip địa phương cạnh tranh. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang đẩy mạnh số lượng các trường vi điện tử trong những năm qua. Nước này sẽ cần thêm 230.000 kỹ sư vào năm 2022 để theo kịp nhu cầu.

Đại học Bắc Kinh mới đây khánh thành trường vi mạch tích hợp đầu tiên của mình, buổi lễ có sự tham gia của các quan chức Bộ Khoa học và Công nghệ, học giả của Viện Khoa học Trung Quốc.

Ngành bán dẫn Đài Loan cũng đang trải qua tình trạng thiếu hụt nhân tài trong các năm qua. Theo Bộ Giáo dục, số lượng Tiến sĩ chuyên ngành liên quan đến công nghệ đã giảm từ 23.261 năm 2010 xuống 19.650 năm 2020.

Không chỉ có vậy, Trung Quốc lại ráo riết chiêu mộ kỹ sư bán dẫn giàu kinh nghiệm, lành nghề. Hai dự án chip được chính phủ Trung Quốc tài trợ năm 2019 và 2020 đã mời về hơn 100 kỹ sư và quản lý tại TSMC. Tính tới năm 2019, hơn 3.000 người đã rời Đài Loan để đến với Trung Quốc.

Trước tình hình này, năm nay, Đài Loan đã thông qua luật nới lỏng các quy định cứng nhắc liên quan tới đào tạo. Theo đó, các trường đại học được mở cơ sở sau đại học, có thể hoạt động độc lập và dùng tiền tài trợ từ các tập đoàn công nghệ lớn.

Luật ghi rõ các trường học mới không được hợp tác với công ty Trung Quốc hay nhận vốn từ pháp nhân Trung Quốc. Họ cũng cần giám sát lộ trình tuyển dụng của học viên sau khi tốt nghiệp và nên hướng dẫn họ theo đuổi sự nghiệp tại Đài Loan như ưu tiên hàng đầu.

Theo ông Chu Chun Chang, Tổng Giám đốc Vụ Giáo dục Đại học thuộc Bộ Giáo dục, Bộ đã nhận được hồ sơ xin mở trường từ 4 trường đại học hàng đầu Đài Loan để nuôi dưỡng nhân tài bán dẫn, AI tương lai. Dựa trên kế hoạch hiện nay, mỗi trường sẽ cần ít nhất 200 triệu NT$ (7 triệu USD) vốn thường niên, tương đương tối thiểu 300 triệu USD cho bốn trường trong 12 năm tiếp theo. Số tiền đầu tư sẽ tăng tỉ lệ thuận với số lượng trường được thành lập.

TSMC cam kết đầu tư ít nhất 100 triệu NT$/năm cho 4 trường trong 10 năm tới. Từ năm ngoái, TSMC đã tài trợ học bổng cho các học viên theo học chương trình Tiến sĩ.  Chủ tịch PowerChip Frank Huang cũng nói công ty của ông sẽ rót 100 triệu NT$  mỗi năm.

Đại học Quốc gia Yangming Chiaotung, ngôi trường cũ của nhiều lãnh đạo công nghệ như CEO TSMC C.C.Wei, Chủ tịch Foxconn Young Liu, là trường đầu tiên được cấp phép thành lập trường mới. Họ sẽ bắt tay vào chuẩn bị vào tháng sau, bao gồm thiết lập trung tâm nghiên cứu, lựa chọn Hội đồng giám sát và Trưởng khoa. Họ sẽ đào tạo khoảng 120 Thạc sĩ và Tiến sĩ từ học kỳ mùa xuân 2022.

Theo Phó Chủ tịch trường Chen Yung Fu, hệ thống giáo dục hiện tại thực sự không thể theo kịp với việc đào tạo nhân tài mà các công ty bán dẫn mong muốn. Do đó, doanh nghiệp muốn tham gia sâu hơn vào đào tạo. Họ không chỉ quyên góp tiền mà còn định hướng chương trình giảng dạy và tìm giảng viên phù hợp.

Những con chip nhỏ bé gắn liền với an ninh quốc gia. Chúng là linh hồn và bộ não của mọi thứ, từ smartphone, máy chủ trung tâm dữ liệu, siêu máy tính đến công nghệ quân đội, không gian.

Tầm quan trọng chiến lược của ngành bán dẫn Đài Loan trở nên nổi bật trong cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung và leo thang mạnh hơn khi thế giới trải qua khủng hoảng chip chưa từng có, ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp từ smartphone, PC đến xe hơi. Những nước sản xuất ô tô hàng đầu như Mỹ, Đức và Nhật Bản đều tiếp cận Đài Loan để giúp họ xoa dịu căng thẳng.