Trước đề xuất của Bộ Tài chính về việc giảm thuế với một số mặt hàng thép xây dựng còn 10-15% và tăng thuế xuất khẩu phôi thép từ 0% lên 5% với mục tiêu để góp phần ổn định nguồn cung phôi thép cho thị trường trong nước, bình ổn giá trên thị trường và hạn chế được việc xuất khẩu phôi thép, nhiều doanh nghiệp cho rằng “không hợp lý”.

Không hợp lý khi tăng thuế xuất khẩu phôi thép

Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát khẳng định, giá thép ở Việt Nam là một trong những vùng thấp nhất thế giới, đơn cử như giá thép cuộn cán nóng (HRC) ở Mỹ là 1.500 USD/tấn, Châu Âu là 1.200 USD/tấn và ở Việt Nam, công ty này đang bán dưới 1.000 USD/tấn và chưa có kế hoạch xuất khẩu, ưu tiên thị trường trong nước.

"Đề xuất áp thuế xuất khẩu với phôi thép (7206, 7207) và giảm thuế nhập khẩu MFN với một số sản phẩm thép sẽ gây tác động kép, ảnh hưởng xấu đến các công ty sản xuất thép. Đồng thời dẫn đến nhiều doanh nghiệp không thể duy trì sản xuất, ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của hàng trăm nghìn người lao động ngành thép", công ty này cho hay.

Đại diện Công ty TNHH thép VINA KYOEI nhìn nhận, tình hình thị trường Việt Nam đã thay đổi hoàn toàn kể từ tháng 6 vừa qua do sự mở rộng nghiêm trọng của dịch COVID-19. Hầu hết các công trình xây dựng đã ngừng hoạt động do hạn chế về việc di chuyển của người dân cũng như các phương tiện giao thông.

Cũng theo Công ty TNHH thép VINA KYOEI, dự thảo chính sách mới liên quan đến xuất nhập khẩu các sản phẩm thép này sẽ không có ý nghĩa gì vào thời điểm hiện tại và cả trong tương lai. Hiện nay giá thép thành phẩm đang giảm từng ngày, thấp hơn so với các nước khác.

Trong tương lai, giá thép trong nước sẽ vẫn tiếp tục bị ảnh hưởng bởi giá thị trường thế giới. Chính sách mới nếu được áp dụng càng làm tăng áp lực tồn tại với các nhà sản xuất trong nước. Một số nhà sản xuất thép có thể phá sản nếu chính sách mới được áp dụng.

Cũng góp ý với Bộ Tài chính, Công ty CP Thép POMINA cho rằng, trong thời gian vừa qua, ngành thép đã phát triển tập trung cả hai thị trường trong nước và ngoài nước. Trong đó, xuất khẩu thép của Việt Nam là một lĩnh vực trọng tâm giúp tăng trưởng GDP, tạo công ăn việc làm, góp phần giảm thâm hụt và tăng kim ngạch xuất khẩu.

"Việc dự định áp thuế xuất khẩu 5% lên phôi thép sẽ làm cho ngành thép mất hoàn toàn thị trường xuất khẩu, bởi thép là một ngành rất cạnh tranh, điều này sẽ gây hậu quả không nhỏ đến việc tạo công ăn việc làm của công nhân ngành thép", Công ty CP Thép POMINA cho hay.

Phân tích cụ thể hơn, Công ty CP Thép Đà Nẵng thông tin, hiện giá phôi thép từ mức 16.700 đồng/kg trong tháng 6 đã giảm mạnh xuống còn 13.700 đồng/kg. Giá bán này có thể thấp so với giá thành sản xuất phôi, nhưng tiêu thụ phôi trong nước không được do không có đơn vị sản xuất nào hỏi mua phôi trong tình hình này. Vì thế, Công ty CP Thép Đà Nẵng đã đề nghị giữ nguyên thuế xuất khẩu phôi thép là 0% như hiện nay.

Kiến nghị không điều chỉnh tăng thuế xuất khẩu đối với mặt hàng phôi thép

Góp với Bộ Tài chính, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho rằng, phương án đề xuất điều chỉnh thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đối với mặt hàng sắt thép của Bộ Tài chính, VSA nhận thấy chưa phù hợp với thực trạng ngành sản xuất thép trong nước hiện nay.

Trong cuộc họp tham vấn với Bộ Tài chính ngày 18.6.2021, đại diện Bộ Công Thương cũng cho rằng chưa nên điều chỉnh chính sách thuế suất xuất nhập khẩu thép trong thời điểm hiện nay.

Vì vậy, Hiệp hội kiến nghị Không điều chỉnh tăng thuế xuất khẩu đối với mặt hàng phôi thép (mã HS 7206, 7207) và không giảm thuế nhập khẩu MFN đối với các mặt hàng thép thành phẩm (mã HS 7213, 7214, 7215, 7216 và 7210).

Lý do là kể từ đợt dịch bắt đầu bùng phát cuối tháng 4.2021 đến thời điểm hiện tại, nhiều địa phương trên cả nước thực hiện giãn cách xã hội theo chỉ thị 15,16 của Chính phủ. Vì vậy, công tác xây dựng cơ bản từ công nghiệp đến dân dụng đều ngưng trệ, tình hình tiêu thụ thép trong nước đã giảm mạnh.

Tính chung 6 tháng 2021, tăng trưởng của ngành thép (bán hàng thép thành phẩm trong nước tăng 18% trong khi xuất khẩu tăng trưởng 66% (nếu loại trừ tăng trưởng của thép cuộn cán nóng) là kế thừa nỗ lực không ngừng của ngành thép trong năm 2020.

Theo VSA, xuất khẩu thép hiện tại là hướng mở rộng thị trường để tiếp tục duy trì sản xuất kinh doanh, đảm bảo công ăn việc làm cho lao động của nhà máy, giữ vững phát triển kinh tế, mang lại nguồn thu cho doanh nghiệp và đất nước trong bối cảnh khó khăn do dịch bệnh diễn biến rất phức tạp.