Từ cuối năm 2020, sự phục hồi trong hoạt động sản xuất, tiêu dùng tại các nước trên thế giới khi việc tiêm vắc-xin Covid-19 được triển khai, nhất là tại các quốc gia đối tác xuất khẩu của Việt Nam, điều này được xem là bệ đỡ góp phần thúc đẩy tăng trưởng cho hoạt động thương mại tại Việt Nam trong những tháng đầu năm 2021.

Số liệu từ tổng cục Thống kê cho thấy, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 6 tháng đạt gần 320 tỷ USD, tăng hơn 32% so với cùng kỳ. Lượng hàng hóa thông qua các cảng biển cũng tăng mạnh, sản lượng container tăng 24%.

Sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển tăng trưởng và giá cước tăng mạnh, những yếu tố này đã giúp nhiều doanh nghiệp trong ngành ghi nhận những kết quả kinh doanh khả quan trong nửa đầu năm nay.

Mới đây, báo cáo sơ kết nửa đầu của tổng công ty Hàng hải Việt Nam (UpCOM: MVN) cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2021, doanh thu hợp nhất của tổng công ty đạt 6.220 tỷ đồng, bằng 120% cùng kỳ năm trước, lợi nhuận hợp nhất đạt 1.118 tỷ đồng.

Trong đó, khối vận tải biển của tổng công ty Hàng hải Việt Nam sau một thời gian dài thua lỗ thì năm nay đã bắt đầu có lợi nhuận. Sản lượng vận tải biển đạt hơn 12 triệu tấn, bằng 117% cùng kỳ năm trước, lợi nhuận luỹ kế là 95 tỷ đồng. Nhiều tàu đã ký được hợp đồng cho thuê với giá tốt, giá cước tăng tuyến Á - Âu gấp 5 lần năm trước, cũng khiến lợi nhuận tăng.

Tổng công ty này đang quản lý hầu hết cảng biển lớn trên cả nước như Cảng Hải Phòng, Cam Ranh, Quy Nhơn, Đà Nẵng, Sài Gòn... Những doanh nghiệp cảng biển này đều có kết quả kinh doanh sáng trong quý II/2021.

Theo đó, báo cáo tài chính quý II/2021 của công ty Cổ phần Cảng Cam Ranh (UpCOM: CCR) ghi nhận doanh thu thuần đạt 57 tỷ đồng, tăng 118%; lãi sau thuế đạt 13,8 tỷ đồng, gấp 3,4 lần cùng kỳ năm trước.

Lũy kế 6 tháng, công ty đạt lợi nhuận 23,7 tỷ đồng, tăng trưởng 120%. Như vậy, so với kế hoạch cả năm 2021, Cảng Cam Ranh đã thực hiện 68% chỉ tiêu doanh thu và 94% chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế.

Công ty Cổ phần Cảng Đồng Nai (HoSE: PDN) cũng ghi nhận doanh thu thuần quý II/2021 tăng 47% so với cùng kỳ, đạt 53 tỷ đồng. Sau khi trừ các khoản chi phí, Cảng Đồng Nai lãi sau thuế 53,4 tỷ đồng, tăng 44% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo lý giải từ phía doanh nghiệp, doanh thu hoạt động khai thác quý II/2021 tăng do việc tạm dừng trạm thu phí tại cầu Đồng Nai tạo thêm lợi thế cạnh tranh khai thác hàng container khu vực Hồ Chí Minh, Bình Dương.

Bên cạnh đó, dịch Covid-19 bùng phát trên diện rộng, trong đó có các trường hợp xảy ra tại các cảng Cát Lái, Sawatco, SPICT đặt biệt SWC bị phong toả đột ngột trong vài ngày, các cảng đồng loạt hạn chế thời gian hạ container hàng sớm. Vì vậy, khách hàng đồng loạt chuyển sang hạ container hàng tại cảng Đồng Nai làm cho sản lượng ngành hàng container tăng gần 77%.

Luỹ kế 6 tháng đầu năm 2021, Cảng Đồng Nai ghi nhận doanh thu thuần đạt 468 tỷ đồng, tăng 38% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt gần 92 tỷ đồng, tăng 35,3% so với cùng kỳ. Cảng Đồng Nai là một trong những doanh nghiệp đã duy trì đà tăng trưởng đều đặn trong suốt giai đoạn 2016 - 2020.

Tại công ty Cổ phần Cảng Quy Nhơn, lợi nhuận quý II/2021 ghi nhận trên 85 tỷ đồng, tăng trưởng 145% so với cùng kỳ năm 2020. Lũy kế 6 tháng, lợi nhuận ròng đạt được 118 tỷ đồng, tăng trưởng gần 95%.

Phía doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân lợi nhuận tăng cao là do công ty khai thác hàng siêu trường siêu trọng dẫn đến doanh thu khai thác cảng trong quý II/2021 tăng 80% so với cùng kỳ.

Công ty Cổ phần Cảng Quảng Ninh cũng thu về lãi ròng trên 19 tỷ đồng trong quý II/2021, tăng trưởng 51%. Lũy kế 6 tháng, công ty lãi ròng gần 47 tỷ đồng, tăng trưởng 114% so với cùng kỳ năm 2020. Tương tự, Cảng Đà Nẵng lãi ròng 77 tỷ đồng trong quý II/2021 và 152 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2021, tăng trưởng lần lượt 10% và 9% so với cùng kỳ năm 2020.

Doanh thu của công ty Cảng Sài Gòn nửa năm qua cũng tăng 155%. Động lực chính đến từ tăng trưởng doanh thu hoạt động cung cấp dịch vụ khai thác cảng.

Doanh nghiệp này hiện vận hành các cảng như Tân Thuận và Tân Thuận 2, Nhà Rồng Khánh Hội, Sài Gòn - Hiệp Phước... Ngoài ra, các công ty liên kết như Cảng tổng hợp Thị Vải, Korea Express Cảng Sài Gòn, Dịch vụ Container Quốc tế CSG cũng mang về lợi nhuận tốt cho tổng công ty Hàng hải Việt Nam.

Cùng với doanh nghiệp Nhà nước, nhóm doanh nghiệp tư nhân cũng ghi nhận kết quả tích cực. Dù chưa công bố, song phía công ty Cổ phần Gemadept (HoSE: GMD) ước tính doanh thu 6 tháng đầu năm 2021 sẽ hơn 1.400 tỷ đồng, tăng 19% và lợi nhuận trước thuế khoảng 390 tỷ đồng, tăng 38% so với cùng kỳ năm ngoái.

Doanh nghiệp này đang sở hữu bốn cảng tại miền Bắc, gồm 1 cảng tại miền Trung và 3 cảng ở miền Nam. Gemadept đặt mục tiêu tăng thị phần từ 11% năm ngoái lên 19% năm nay và hướng đến 23% vào năm 2025, nhờ đầu tư mạnh vào cảng Gemalink và Nam Đình Vũ.

Theo giới chuyên gia, thị trường vận tải biển thế giới cuối năm vẫn tiếp tục diễn biến tích cực. Theo dự báo của nhóm nghiên cứu SSI Research, giá trị xuất nhập khẩu của Việt Nam và tổng sản lượng hàng hóa quốc tế qua cảng biển sẽ tăng 10% trong năm nay nhờ yếu tố phục hồi toàn cầu.

Bên cạnh đó, động lực còn đến từ việc các hiệp định thương mại tự do (FTA) mới có hiệu lực và kỳ vọng tăng trưởng dòng vốn FDI nhờ làn sóng đa dạng hóa chuỗi sản xuất ra khỏi thị trường Trung Quốc.