“Trong những ngày đầu triển khai thu phí không dừng (ETC) trên cao tốc và các tuyến quốc lộ ghi nhận tại trạm thu phí An Sương - An Lạc do TP.HCM quản lý có tình trạng ùn tắc dài tại làn thu phí hỗn hợp. Nguyên nhân nhiều xe chưa dán thẻ và không đủ tiền trong tài khoản. Đơn vị vận hành đã bổ sung thêm làn thu phí hỗn hợp để xử lý”.
Ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ (Tổng cục Đường bộ) thông tin như trên tại cuộc họp kiểm điểm triển khai thực hiện thu phí ETC vào chiều 4-8.
Không phát sinh tình huống phức tạp
Theo Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, trong hai ngày đầu triển khai ETC lưu lượng xe qua các trạm thu phí là 474.486 xe, số xe phải xử lý sự cố là 23.051 xe (chiếm tỉ lệ 4,86%), xe phải dán thẻ, nạp tiền tại trạm là 16.972 xe. Qua theo dõi nhận thấy số sự cố do xe không dán thẻ, chưa nộp tiền vào tài khoản giảm dần và cơ bản hiện tượng ùn tắc cục bộ được giải quyết..
Đến ngày 2-8, xe qua trạm dán thẻ là trên 3,5 triệu, đạt tỉ lệ gần 76%, tăng 1,1 triệu xe so với thời điểm cuối năm 2021. Với tốc độ này, việc đạt tỷ lệ trên 80% vào cuối tháng 8 là rất khả thi.
Hiện các tuyến cao tốc chỉ thu phí ETC. Ảnh: V.LONG |
Các nguyên nhân dẫn đến ùn tắc cục bộ trong ngày đầu tiên thu phí ETC theo ông Toàn là do xe đến trạm thu phí mới dán thẻ nên tài khoản chưa được kích hoạt kịp thời, chủ phương tiện không kiểm tra số dư tài khoản giao thông trước khi vào cao tốc; hệ thống thiết bị tại trạm không đọc được thẻ do thẻ bị dán sai quy cách…
Bên cạnh đó, còn có các lỗi khách quan như xe dán hai thẻ dẫn đến khi qua trạm barie không mở do có một tài khoản không đủ số dư. Xe đổi chủ nên chủ phương tiện không nắm được thông tin để nạp tiền vào tài khoản giao thông hoặc không dán được thẻ mới…
“Các lỗi trên đã được dự kiến trong phương án xử lý tình huống sự cố và diễn tập”- ông Toàn cho hay.
Sử dụng dịch vụ internet banking để nạp tiền vào tài khoản giao thông
Cũng trong cuộc họp, một số vấn đề mà dư luận “bức xúc” như các chủ đầu tư đường bộ cao tốc có yêu cầu chủ phương tiện duy trì số dư tài khoản tối thiểu cao, hay việc nạp tiền vào tài khoản giao thông tính phí cũng được đưa ra thảo luận.
Về vấn đề duy trì số dư tối thiểu cao hơn lộ trình ngắn nhất, ông Nguyễn Văn Nhi, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), khẳng định đây là phương án tạm thời nhằm đảm bảo nguyên tắc người điều khiển phương tiện phải duy trì số dư tài khoản để đi vào cao tốc. Song song đó là đảm bảo nguyên tắc tối ưu thời gian xử lý sự cố, không để ùn tắc kéo dài tại các điểm ra cao tốc.
Ông Nhi chia sẻ: “Trên cơ sở thống kê lưu lượng xe đi lộ trình ngắn nhất (mức phí thấp nhất) chỉ chiếm tỉ lệ khoảng 3% trên tổng số lưu lượng xe di chuyển trên tuyến, vì vậy rất cân nhắc đến lợi ích, tiện lợi của đại đa số phương tiện để đề xuất hạn mức phù hợp.
Ví dụ, các xe đều đưa ra một hạn mức thấp nhất, chỉ đáp ứng được cho khoảng 3% xe tham gia trên tuyến (đi chặng ngắn nhất) nhưng với tỉ lệ 97% phương tiện tham các chặng dài mà không đủ tiền trong tài khoản dẫn đến phải xử lý sự cố đầu ra. Việc này mất rất nhiều thời gian và là sự cản trở sự thông thoáng đối với những phương tiện có đủ điều kiện.
Do vậy chúng tôi đã cân nhắc hạn mức cao hơn thì sẽ phục vụ tốt hơn và giải thoát tốt hơn cho đại đa số phương tiện lưu thông trên tuyến ra bất cứ trạm nào đều không phải dừng lại để xử lý sự cố vì không đủ tiền để đi ra khỏi trạm. Hạn mức chỉ là tạm thời, sẽ có sự thay đổi phù hợp tốt nhất cho người tham gia giao thông…”.
Các tuyến cao tốc chỉ duy trì một làn thu phí hỗn hợp. Ảnh: V.LONG |
Đối với vấn đề nạp tiền vào tài khoản phải mất phí, đại diện hai nhà cung cấp dịch vụ là VETC và VDTC, cho biết hai đơn vị này không hề thu bất cứ loại phí nạp tiền nào của người dân, phí này là do phía ngân hàng hoặc đơn vị trung gian thanh toán quy định.
Hiện nay có khoảng 10 kênh để nạp tiền vào tài khoản giao thông, VETC và VDTC đang tiếp tục đàm phán với các tổ chức tín dụng để xem xét liên kết dịch vụ và miễn phí khi nạp tiền vào tài khoản giao thông.
“Chúng tôi đã thông báo và khuyến nghị cho người dân nên sử dụng dịch vụ chuyển khoản MIỄN PHÍ vào tài khoản ngân hàng của VETC hoặc VDTC bằng hình thức internet banking để nạp tiền. Nội dung chuyển khoản chỉ cần điền thông tin biển số xe hoặc số “TK” giao thông là có thể đảm bảo thành công.
Tiền trong tài khoản giao thông thuộc quyền sở hữu và quản lý của khách hàng, khi xe đi qua trạm thì số tiền bị trừ sẽ thuộc quyền sở hữu của đơn vị cung cấp dịch vụ, và số dư còn lại khách hàng có thể rút ra tùy theo nhu cầu của khách hàng…”- hai đơn vị cung cấp dịch vụ cho hay.
Về việc nhiều ý kiến cho rằng hình thức trả sau sẽ giải quyết được hết tất cả tình huống trên, tuy nhiên cơ quan quản lý nhà nước sẽ xây dựng hành lang pháp lý để áp dụng trong giai đoạn hai của lộ trình thu phí không dừng. Việc này cũng cần có quy định pháp lý thống nhất, đặc biệt là phải phân tích rất nhiều tình huống xử lý như xe không chính chủ, phương thức thu hồi nợ, phát sinh nợ xấu và vấn đề đánh giá tín chấp của người sử dụng…
Phải quán triệt tinh thần phục vụ người dân là “tối thượng”
Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Lê Đình Thọ yêu cầu thời gian tới cần tập trung giải quyết những vấn đề tồn tại để đảm bảo chất lượng phục vụ tốt nhất cho người dân. Tiếp tục duy trì trạng thái tập trung lực lượng ở cấp độ cao nhất trong vòng một tháng, tinh thần là phục vụ nhân dân là trên hết, cái gì làm được để người ủng hộ là phải làm, nhằm tạo ra thói quen và để người dân thấy được giá trị lợi ích của ETC.
Thứ trưởng Thọ cũng yêu cầu phải đẩy mạnh thêm nữa công tác thông tin, tuyên truyền cho người dân. Duy trì lực lượng chuyên nghiệp để vận hành hệ thống, tăng cường thêm các hình thức hỗ trợ dán thẻ cho người dân; trên nguyên tắc các nhà cung cấp dịch vụ phải liên thông thông suốt với nhau, dứt điểm về tình trạng dán thẻ chồng lấn.
Việc tổ chức giao thông, tổ chức dán thẻ phải phù hợp với điều kiện thực tế, rà lại các điểm tổ chức dán thẻ, chỉ dẫn…trên nguyên tắc phải có dự báo, thông báo từ xa, khoa học, tránh hiện tượng dồn toa gây cản trở lưu thông trên tuyến. Kiên quyết giám sát để các tuyến còn lại chỉ duy trì một làn hỗn hợp.
Vấn đề thanh toán, các đơn vị cung cấp dịch vụ phải kết nối, đàm phán với các tổ chức tín dụng để việc nạp tiền vào tài khoản không phải là nhiều kênh nạp tiền mà phải có phương án nhanh nhất, tiện lợi nhất. Về việc khuyến nghị số dư trong tài khoản chỉ là phương án tạm thời, phải tính toán kỹ lưỡng mọi tình huống thật phù hợp và phải giải thích rõ để người dân hiểu rõ và chia sẻ.
“Tinh thần là phải khẩn trương hơn nữa để dán thẻ, tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân hình thành thói quen sử dụng dịch vụ; giải quyết mọi vấn đề tồn tại để đảm bảo cung cấp dịch vụ tốt nhất cho người dân…”- Thứ trưởng Thọ nhấn mạnh.