Tràm và keo lai là 2 loại cây rừng được trồng phổ biến ở vùng U Minh hạ của tỉnh Cà Mau. Từ khoảng năm 2010 khi cây keo lai chiếm ưu thế phát triển thì giá cây tràm có chiều hướng tăng.

Sau đó, người dân trở lại trồng tràm và diện tích tăng dần thì giá có chiều hướng giảm nhưng người dân vẫn sống khỏe nhờ trồng tràm. Tuy nhiên, khi bị ảnh hưởng dịch Covid-19 từ năm 2021 thì giá cây tràm giảm mạnh và hiện vẫn ở mức rất thấp.

Ông Phan Văn Quang, người dân trồng rừng ở xã Khánh Lâm, huyện U Minh cho biết: “Cuộc sống người dân ở đây nhờ vào cây chuối và cây tràm là chính. Khoảng 2 năm nay cả hai loại đều rớt giá. Cuộc sống bà con rất vất vả. Từ thời điểm dịch tới giờ giá cây tràm từ 170 triệu/ha là loại tốt, còn bình quân cũng 120 triệu/ha, giờ giảm xuống chỉ còn khoảng 70 triệu/ha là loại rừng tốt. Giá rừng đã giảm khoảng 50%”.

Không chỉ giá giảm thấp mà đầu ra cây tràm cũng đang gặp khó. Nhất là ở những vùng sâu, vùng xa như xã Khánh Lâm, Khánh Hòa, Khánh Thuận của huyện U Minh. Nhiều hộ dân có rừng tràm đã đến tuổi thu hoạch nhưng kêu thương lái họ không buồn ngó tới. Còn thương lái có vào mua thì cũng đưa ra cái giá mà người trồng rừng khó chấp nhận được.

Ông Võ Minh Giàu, người dân ở xã Khánh Lâm nêu rõ: “Mảnh rừng của gia đình tôi nếu giá trước đây phải bán được hơn 1,5 tỷ đồng, còn hiện nay bán chỉ được khoảng 700 triệu thôi. Hết sức khó khăn, ngay cả thương lái cũng ít thu mua. Điện cho thương lái nhiều lần mới vô mà vô coi rồi đưa cái giá rất thấp”.

Mỗi chu kỳ trồng tràm của người dân ở vùng đất rừng U Minh hạ kéo dài khoảng 5 năm. Trong thời gian này, bà con sống nhờ 30% diện tích đất được phép sản xuất nông nghiệp cùng những hoa lợi dưới tán rừng như mật ong, cá đồng. Họ lấy ngắn nuôi dài để trông chờ nguồn thu từ cây tràm nhưng nay giá tràm duy trì thấp đã đành còn không có chiều hướng tăng khiến bà con rất lo lắng.

Ông Lâm Quốc Tiến, người trồng tràm ở xã Khánh Thuận cho biết, người dân còn ở thế kẹt khi cây tràm đã tới tuổi thì buộc phải thu hoạch: “Chi phí đầu tư mỗi ha khoảng 25 triệu. Khi mình trồng rồi phải chăm sóc, tỉa cành, nhánh cho cây nên thêm chi phí. Để cây tràm quá lứa thêm 1-2 năm thì khó bán được. Giá giảm sâu thì nói chung ảnh hưởng nhiều. Cây tràm đã rớt giá thời gian dài làm ảnh hưởng kinh tế, bởi đó là thu nhập bền vững của người dân sống với rừng”.

Vùng rừng sản xuất U Minh hạ của tỉnh Cà Mau có diện tích khoảng 43.000 ha. Theo ông Trần Văn Thức, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Cà Mau, nguyên nhân giá cây tràm giảm một phần do diện tích trồng mấy năm qua có chiều hướng tăng. Bên cạnh đó, cây tràm được dùng chủ yếu làm cừ trong xây dựng nhưng gần đây giá vật liệu tăng đã ảnh hưởng tiêu cực lĩnh vực xây dựng. Ngoài ra, những công trình xây dựng ngày càng có quy mô lớn hơn nên nhu cầu dùng cừ tràm có xu hướng giảm. Trong tương lai, giá trị cây keo lai sẽ bền vững hơn cây tràm./.