Nhiều khúc mắc trong đền bù giải phóng mặt bằng KCN?
Theo phản ánh của những người dân sinh sống ở thôn Trác Bút, thị trấn Chờ huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, 3 năm qua Tổng Công ty Viglacera làm chủ đầu tư xây dựng Khu công nghiệp Yên Phong II - C đã không thực hiện đúng các cam kết với dân sau khi thu hồi 27 hecta đất nông nghiệp ở đây.
Hiện nay, toàn bộ hệ thống đường giao thông nội đồng, ruộng cấy lúa bị đất san lấp KCN làm hoang hoá không cấy được cùng các mương máng dẫn nước để phục vụ sản xuất vẫn chưa được Công ty Viglacera hoàn trả lại, khiến cuộc sống của hàng trăm người dân ở thôn Trác Bút, thị trấn Chờ gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Nguyễn Văn Bồi, Thôn Trác Bút, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh bức xúc: "Phía đại diện của Công ty Viglacera có hứa hẹn cùng với địa phương nhưng đến bây giờ các anh ấy làm xong mấy năm rồi bỏ trôi đấy. Hiện nay sau những ngày mưa gió, cầu đường, mương máng bị sạt lở, nước nôi tự chảy. Các anh ấy tránh né hết không có trách nhiệm gì cả".
"Khi Viglacera lấy đất xong thì không trả lại trạng thái đất ban đầu cho chúng tôi, khoét mương máng sạt lở khiến nhiều hộ dân xung quanh không canh tác được. Đây là thiệt hại vô cùng lớn đối với người dân chúng tôi. Tấc đất tấc vàng chúng tôi trân trọng từng tý một. Chúng tôi ở đây làm việc không được thuận tiện vì đường mương nước bị hư hỏng khiến bà con rất khó khăn, ngay khu vực này bỏ hoang mấy vụ rồi"- bà Ngô Thị Năm, Thôn Trác Bút, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh cho biết.
Những bất cập trong việc thu hồi 27 hecta đất cho Tổng Công ty Viglacera làm dự án KCN Yên Phong II - C đến nay còn chưa được giải quyết dứt điểm, thì năm 2021 huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh lại tiếp tục có chủ trương thu hồi thêm 70 hecta đất nông nghiệp ở thôn Trác Bút, thị trấn Chờ cho Công ty TNHH VISIP để thực hiện Dự án Khu công nghiệp VSIP Bắc Ninh II.
Đáng nói, quá trình thu hồi đất lần này, người dân cho biết có nhiều điểm “khúc mắc” không đúng với quy định của pháp luật khi chính quyền địa phương chưa lấy ý kiến người dân bị thu hồi đất, chưa có phương án bồi thường và quyết định thu hồi đất. Vậy mà, Chủ đầu tư Dự án Khu công nghiệp Thương mại và Dịch vụ VSIP Bắc Ninh II đã tự ý tiếp cận, "tạm ứng" tiền bồi thường cho người dân. Trong đó, các hộ dân chỉ được nhận tiền, còn các văn bản, hồ sơ liên quan đến thỏa thuận giữa 2 bên thì phía công ty VSIP nắm giữ.
Ông Mẫn Bá Mạc, thôn Trác Bút, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh cho biết, tháng 1/2022 vẫn đang trong bước kiểm đếm đất, nhưng Công ty VSIP có văn bản đề nghị UBND huyện Yên Phong và Thị trấn Chờ cho phép giải ngân tạm ứng tiền cho người dân có đất bị thu hồi. Như vậy, người dân nhận thấy việc làm này là sai phạm so với luật định thu hồi đất, đồng thời đã có đơn kiến nghị cho lãnh đạo thị trấn Chờ và huyện Yên Phong, nhưng đều không được giải quyết.
"Chúng tôi đã đề nghị các cấp có thẩm quyền phải có thái độ nghiêm túc còn nếu để tình trạng này chúng tôi còn khốn khổ. “Chúng tôi đề nghị giải quyết tồn tại trong thu hồi đất cho VSIP. Đồng thời yêu cầu lãnh đạo từ huyện trở xuống phải thực hiện đối thoại trực tiếp giải quyết những vướng mắc còn tồn đọng”- ông Mạc nói.
"Cơ sở gần dân nhất phải là cơ sở địa phương, nhưng khi chúng tôi kiến nghị thì tiếp cận chúng tôi ở chỗ hội trường thị trấn có doanh nghiệp đang trả tiền cho dân thì lại xô đẩy, giằng đập cả điện thoại của chúng tôi vứt đi. Đấy là bảo vệ dân hay bảo vệ doanh nghiệp"- bà Ngô Thị Năm, thôn Trác Bút, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh bày tỏ bức xúc.
Theo văn bản số 1075 ngày 2/4/2019 của UBND tỉnh Bắc Ninh giao Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Bắc Ninh thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án xây dựng Khu Công nghiệp, Thương mại và Dịch vụ VSIP Bắc Ninh II tại huyện Yên phong.
Trong đó, UBND huyện Yên Phong thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để phối hợp với Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Bắc Ninh, Công ty TNHH VSIP Bắc Ninh thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án Khu Công nghiệp, Thương mại và Dịch vụ VSIP Bắc Ninh II tại huyện Yên Phong theo quy định.
Được biết, đến nay đã có 176 hộ dân được nhận tiền chi trả hỗ trợ, thế nhưng điều khiến hàng trăm hộ dân băn khoăn là: Khi Công ty VSIP ứng tiền chi trả đền bù, các hộ chỉ được nhận tiền, còn các văn bản, hồ sơ liên quan đến thỏa thuận giữa 2 bên thì phía Công ty VSIP nắm giữ.
Quy định rõ là vậy, nhưng theo người dân sinh sống tại thôn Trác Bút cho biết, họ không hiểu vì sao Công ty VSIP lại đứng ra tổ chức bồi thường, lạ hơn nữa việc này lại diễn ra trước khi Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Yên Phong tổ chức họp dân để lấy ý kiến và dự thảo phương án bồi thường hỗ trợ 2 tháng,
Chính quyền địa phương nói gì?
Trước sự việc trên, ngày 10/8, UBND huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh tổ chức buổi làm việc với các cơ quan báo chí về vấn đề thu hồi đất, bồi thường tại dự án KCN VSIP Bắc Ninh II. Thế nhưng, nhiều người cho rằng, những câu trả lời của lãnh đạo huyện Yên Phong tại buổi họp báo chưa đủ thuyết phục để có thể giải tỏa được nhiều vướng mắc lâu nay từ phía người dân bị thu hồi đất.
Tại buổi làm việc, trả lời về việc dù chưa nhận được sự đồng thuận trong nhân dân và giải quyết hết các vướng mắc trong quá trình thu hồi, giải phóng mặt bằng, đặc biệt là việc chưa nhận được sự đồng ý của các cơ quan quản lý Nhà nước trong việc ứng tiền, nhưng phía Công ty TNHH VSIP Bắc Ninh vẫn ứng tiền cho các hộ dân, ông Nguyễn Văn Sỹ, đại diện Công ty TNHH VSIP Bắc Ninh cho biết: “Thực ra là cũng không phải là không thông tin lại cho người dân mà người dân đã nắm được số liệu của gia đình mình. Chúng tôi sẽ cho kiểm tra lại và gửi hồ sơ cho các hộ thông qua địa phương”.
Ông Nghiêm Đình Thắng, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh cho biết: “Sau khi nhận được phản ánh của người dân thì UBND thị trấn Chờ cũng đã có văn bản vào ngày 25/2/2022 yêu cầu cầu Công ty thực hiện đúng quy định pháp luật”.
Ông Nguyễn Duy Phúc, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Phong khẳng định, trong quá trình thực hiện thu hồi đất của Công ty Viglacera tại thôn Trác Bút là đúng quy trình, đúng quy định của pháp luật. Việc này được minh chứng bằng các văn bản UBND huyện và Sở Tài nguyên và Môi trường, đặc biệt là kết luận giải quyết đơn khiếu nại của UBND tỉnh Bắc Ninh.
"Còn đối với việc đền bù giải phóng mặt bằng tại dự án KCN VSIP II Bắc Ninh thì đáng nhẽ tỉnh phải bỏ tiền ra đền bù cho dân, nhưng vì kinh phí quá lớn nên tỉnh không có, phía huyện cũng không có. Do vậy, chúng tôi có chủ trương để nhà đầu tư ứng tiền ra trả tiền đền bù cho dân, sau đó sẽ trừ dần vào tiền thuê đất hàng năm. Chủ trương này đúng theo quy định của pháp luật"- ông Phúc khẳng định thêm.
Phản ánh của người dân thôn Trác Bút, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là có cơ sở. Vậy có điều gì “bất thường” trong việc Chủ đầu tư Dự án Khu công nghiệp Thương mại và Dịch vụ VSIP Bắc Ninh II tự ý đứng ra bồi thường tại dự án mà nhà nước mới là tổ chức có trách nhiệm thu hồi và đền bù đất? ./.