Bộ trưởng Tư pháp Garland (trái) và cựu tổng thống Trump - Ảnh: The Hill

Cuộc chơi bây giờ mới thật sự bắt đầu, khi cả hai đều có những tính toán và động thái ngầm trước mỗi lần tuyên bố hay xuất hiện trước công chúng.

Tính toán của ông Garland

Thông tin mà ông Garland cung cấp ngày 11-8 cực kỳ hạn chế, bởi nó phụ thuộc vào việc các luật sư của ông Trump có chọn chặn công bố nội dung lệnh khám xét và các tài liệu khác đã bị một thẩm phán liên bang niêm phong hay không.

Ông Garland cho biết ông đã đích thân phê duyệt lệnh khám nhà ông Trump cho FBI, sau khi những nỗ lực "ít xâm phạm hơn" trước đó gặp thất bại. Tổng chưởng lý của chính quyền Joe Biden cũng trích dẫn "hoàn cảnh xung quanh" của vụ việc và "lợi ích đáng kể của công chúng" song vẫn không hé lộ "các nỗ lực ít xâm phạm" là gì.

"Duy trì pháp quyền có nghĩa là áp dụng luật một cách đồng đều, không sợ hãi hay ưu ái. Theo quan sát của tôi, đó chính xác là những gì Bộ Tư pháp đang làm", ông Garland nêu quan điểm về vụ khám nhà ông Trump.

Báo New York Times dẫn một nguồn tin riêng, người đã được nghe thông tin vắn tắt về sự việc, cho biết lý do để FBI khám xét tư gia cựu tổng thống là vì nghi ngờ tài liệu "các chương trình tiếp cận đặc biệt" vẫn còn ở Mar-a-Lago. Đây là cấp phân loại tài liệu còn tuyệt mật hơn cả "tối mật" thường được dành cho các hoạt động cực kỳ nhạy cảm của Mỹ ở nước ngoài hoặc các công nghệ và năng lực khác của nước Mỹ.

Việc Bộ trưởng Garland lên tiếng ngày 11-8 không hẳn chỉ vì mục đích thanh minh mà còn mở đường cho việc hướng mũi rìu dư luận quay trở lại cựu tổng thống. Vài phút trước khi ông Garland xuất hiện trước báo giới ngày 11-8, một quan chức hàng đầu trong bộ phận an ninh quốc gia của Bộ Tư pháp đã đệ đơn đề nghị hủy niêm phong nội dung lệnh khám xét và kiểm kê các vật dụng được lấy từ tư gia ông Trump.

Theo quy định, luật sư phía ông Trump cũng phải đồng ý thì nội dung lệnh khám xét mới được hủy niêm phong. Tòa đã yêu cầu Bộ Tư pháp phải gửi một bản sao lệnh khám xét để phía ông Trump xem xét và phản hồi. Thời hạn chót mà tòa đưa ra cho Bộ Tư pháp báo cáo lại việc này là trước 15h ngày 12-8 (giờ Mỹ), tức rạng sáng 13-8 theo giờ Việt Nam.

Tài liệu đã được giải mật?

Mặc dù ông Trump tuyên bố không phản đối việc công bố lệnh khám xét, thậm chí còn muốn "công bố các tài liệu ngay và luôn", các luật sư của ông có thể đang căng não suy nghĩ làm thế nào để hạn chế thiệt hại cho thân chủ.

Một nguồn tin của New York Times cho biết các tài liệu được mở niêm phong không tiết lộ chi tiết những gì mà cựu tổng thống đã mang về tư gia, song nó có thể đề cập đến tính nhạy cảm của tài liệu đó cùng một số thông tin bất lợi khác cho ông Trump.

Nếu các tài liệu này được công bố, dư luận chắc chắn sẽ đặt câu hỏi ngược lại cho ông Trump thay vì chất vấn Bộ Tư pháp và FBI. Kể cả khi không được công bố, nó cũng sẽ gây hại cho danh tiếng của ông Trump và phủ bức màn nghi ngờ về những gì ông đã mang về tư gia.

Cho đến nay, ông Trump vẫn chưa nói FBI đã lấy đi thứ gì dù ông có quyền làm vậy. Bộ Tư pháp dường như cũng không tìm cách công bố bản khai có tuyên thệ trước tòa án, trong đó nêu rõ lý do vì sao họ cần tòa chấp thuận cho khám xét nhà ông Trump. 

Để làm được điều đó, họ cần nêu ra các hành vi của ông Trump và những người khác mà họ cho là có nguy cơ khiến tài liệu mật bị rò rỉ hoặc đại loại như vậy.

Trong khi Bộ Tư pháp có lịch sử lâu dài trong việc khởi tố các vụ án liên quan đến việc xử lý sai "thông tin mật", chưa từng có trường hợp nào như vậy được đưa ra chống lại một cựu tổng thống - người có thể quyết định giải mật bất kỳ thông tin nào theo ý muốn, Đài NBC News giải thích. 

Các đồng minh của ông Trump tuyên bố không có cái gọi là tài liệu mật nào ở Mar-a-Lago bởi tất cả những tài liệu mà ông Trump mang theo khi rời Nhà Trắng đều đã được giải mật.

Một điều đáng chú ý là việc làm của Bộ Tư pháp diễn ra vào một thời điểm bất thường khi chỉ hơn 90 ngày nữa là đến bầu cử giữa kỳ và một loạt cuộc điều tra về cựu tổng thống Trump trên nhiều mặt trận đang được thúc đẩy. 

Dù việc khám nhà ông Trump, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn đúng theo quy định của luật pháp, song về mặt cảm xúc, vụ việc tạo cảm giác Đảng Dân chủ đang lo lắng trước cựu tổng thống Donald Trump - người vẫn còn duy trì sức ảnh hưởng trong Đảng Cộng hòa.

Đồng minh ông Trump tiết lộ: Tài liệu mang tới Mar-a-Lago đã được giải mật

TTO - Các đồng minh của ông Trump nói rằng ông đã giải mật các tài liệu từ trước lúc đem chúng đến dinh thự Mar-a-Lago. Giới chuyên gia pháp lý nói rằng các tổng thống có quyền giải mật các tài liệu, nhưng không rõ liệu Trump đã làm như vậy hay chưa.