Lớp tôi trong buổi cắm trại hè cuối cùng của đời học trò - Ảnh: DIỆU QUÍ

Cuối tháng 5, hè về ở vùng biên giới giáp Campuchia nắng gay gắt, nhiều học trò thường tận dụng thời gian nghỉ ngơi này để ở nhà ngủ, xem tivi, hoặc đi du lịch với gia đình bù lại chín tháng miệt mài học hành.

Riêng tôi, những mùa hè từ ấu thơ đến lớn, may mắn không phải ra làm đồng hay bán buôn phụ cha mẹ, nhưng phải xách cặp đi học thêm học bớt suốt ngày. 

"Chạy show" học hè

Hồi còn nhỏ, cứ tổng kết năm học, phát thưởng xong là tôi được ba mẹ dẫn từ quê ở Châu Đốc (An Giang) lên Sài Gòn chơi cả tuần, có khi qua Hà Tiên (Kiên Giang) hoặc ra tới Vũng Tàu, rồi về bắt đầu cặm cụi vào mùa học hè.

Sau này càng lớn, việc tận hưởng mùa hè của tôi càng ít đi. Thời gian nghỉ hè thường là 2,5 tháng, nhưng tôi được chơi thỏa thích mà không phải đi học chỉ được một, hai tuần đầu. Sau đó, tôi bắt đầu tìm thầy cô để đăng ký học thêm theo lời ba mẹ.

Sức học của tôi thuộc loại khá giỏi, nhưng nhà tôi sợ nếu không học, đến mùa tựu trường tôi sẽ "không bằng con nhà người ta". Bản thân tôi cũng sợ điều đó khi thấy mấy đứa bạn đi học ầm ầm, học ngày học đêm, môn này tới môn khác, cơ bản đến nâng cao...

Đôi khi xem tivi thấy hình ảnh học trò ngày xưa có mùa hè, được chơi thỏa thích, không cần biết trước bài vở năm học mới, chẳng cần sợ thua kém bạn bè mà tôi phát thèm. Nói đâu xa, ngay những đứa trẻ cùng lứa ở thị xã Tân Châu quê ngoại tôi có học chữ nào lúc nghỉ hè đâu, chỉ phụ ba mẹ ra đồng một buổi rồi rủ nhau tắm sông, bẻ bắp, bắt cá, hay mấy trò dân gian trẻ con.

Còn hè của tôi là "chạy show" từ nhà thầy qua nhà cô giáo. Mua bộ sách cho năm học mới, thêm mấy cây bút với vài quyển tập, tôi bắt đầu đi học hè. Thường năm nào tôi cũng học thêm các môn toán, văn, Anh, lý, hóa với mỗi môn học 3 buổi/tuần, mỗi buổi 1,5 tiếng. Ba mẹ tôi thay nhau đưa rước, hoặc tôi tự đạp xe đi học. Có khi học thêm tại trường, khi thì học tại nhà giáo viên, cũng may các điểm học chưa bao giờ cách quá xa nhà tôi.

Nhưng nhiều khi xếp giờ học kề nhau, sáng vừa học xong toán lại qua học văn, chiều học lý. Hôm nào cô giáo bận, cho nghỉ thì lại học bù vào... chủ nhật. Năm cấp II, tôi học thêm văn tới hai giáo viên, nhiều bữa mệt quá không ăn uống gì, chỉ chạy cho kịp giờ học.

Rủ nhau cúp học thêm

Học nhiều khiến tôi rất mất sức, có hôm học tới 9 giờ tối thì coi như về chỉ kịp ăn cơm rồi ngủ, không còn sức mà làm bài tập. Ngoài học thêm, tôi vẫn phải đến trường sinh hoạt hè theo lịch thông báo của lớp.

Ngày nghỉ trọn của tôi không nhiều, bởi có khi được nghỉ mà vẫn phải đem bài ra làm. Hôm nào học ít, sau khi học xong tôi hay cùng bạn bè đi ăn uống, dạo phố hóng gió. Hoặc về nhà xem tivi, đọc truyện, nghe nhạc, đánh cầu lông với mấy đứa cỡ tôi trong xóm.

Hiếm khi không vướng lịch học hay bài tập về nhà, để tận hưởng trọn vẹn mùa hè trong... một ngày, tôi rủ đứa bạn qua các huyện thị kế bên chơi cho đã, rồi chiều về. Qua Long Xuyên thì đi trung tâm thương mại, ăn cơm tấm, xem phim chiếu rạp. Vào Tịnh Biên, Tri Tôn thì dạo cung đường ngang qua cánh đồng thốt nốt, ăn một vài món Campuchia, hay tìm chỗ đẹp chụp hình. "Được đi chơi là mừng rồi", tôi hay nói với đứa bạn.

Mà giờ nhắc lại chuyện cũ cũng tức cười. Tình thiệt là lâu lâu, tôi cũng... cúp học để đi chơi theo lời rủ rê của nhóm bạn. Đi thì vui nhưng cũng hồi hộp lắm, sợ bị cô giáo gọi điện về méc phụ huynh. Có mấy lần sau khi mẹ đưa đến chỗ học, đợi mẹ về là tôi phóng lên xe của mấy đứa bạn đang chờ sẵn rồi cả đám đi chơi. Canh gần đến giờ học xong, tôi lại đứng gần chỗ học đợi mẹ tới rước về. May mắn tôi ít khi bị gọi điện méc, nhưng lâu lâu ba tôi đến gặp thầy cô giáo hỏi tôi có đi học đều không.

Thời đó, tôi chưa có điện thoại thông minh để lướt, để quẹt như nhiều bạn của mình. Muốn lên mạng cho giống người ta, tôi chạy ra tiệm net gần nhà chơi khoảng một, hai tiếng. Hồi hè năm lớp 6, mải mê chơi game rồi trốn học, nhà tôi đến tiệm net chở về cho ăn đòn một trận.

Những ngày hè lớp 12 hiếm hoi tôi được vui tưng bừng - Ảnh: DIỆU QUÍ

Buổi cắm trại hè cuối cùng

Mùa hè mà tôi nhớ nhất chính là hè cuối cùng của đời học sinh lớp 12. Năm đó, dù phải tăng cường đi học thêm, vất vả gấp mấy lần các năm trước do chuẩn bị thi tốt nghiệp và đại học, nhưng nó là một mùa hè sôi động, đầy ý nghĩa nhất của tôi.

Sau khi tổng kết năm học, trường tôi tổ chức cắm trại tại trường cho học sinh khối 12. Đây cũng là hoạt động thường niên nhiều năm của trường dành cho học sinh cuối cấp, tạo cơ hội cho chúng tôi lưu giữ nhiều kỷ niệm trước khi mỗi đứa đi một lối riêng. Trước đó trong buổi lễ, chúng tôi còn được chơi thẩy bóng nước, bột màu vào nhau.

Lớp tôi có 38 người, để chuẩn bị cho buổi cắm trại hè, chúng tôi chia nhóm thực hiện các công đoạn được phân công. Sau hai ngày chuẩn bị, chiếc lều của lớp đã hoàn thành. Lều khá rộng rãi, có vách ngăn nhỏ cho nam và nữ, xung quanh trang trí kiểu cây nhà lá vườn, phía trước còn có cái bàn đựng đồ ăn để bán cho các lều khác.

Hôm đó từ sáng sớm, các lều của khối 12 đã dựng kín sân trường với đủ màu sắc, tạo ra không khí vô cùng huyên náo. Lớp nào cũng tổ chức bán đồ ăn, đồ uống nên cứ chơi cả ngày mà không sợ đói. Chiều chạng vạng, chúng tôi được thầy cô cho đốt lửa trại ở khuôn viên trống, khá rộng của trường, và chỗ này nằm... đối diện nhà tôi. Kết thúc buổi cắm trại, chúng tôi vui vẻ chia tay nhau để bắt đầu tập trung cho kỳ thi quan trọng nhất. Những ngày hè thật vui nhưng cũng thật ngắn ngủi vì phải tập trung cho đường vào đại học.

Sau này khi lên đại học, do kết thúc năm học trễ và bận đi làm thêm nên tôi ít về quê. Nhưng mỗi lần có dịp về, trong những buổi cà phê tôi và vài đứa bạn đều ôn lại bao mùa hè đã trải qua, cùng nhau đi học thêm bù đầu, rồi trốn học, đi chơi, sợ bị thầy cô tìm cha mẹ "mắng vốn", gặp nhau ở... tiệm net ra sao. Mùa hè những năm tháng học trò của tôi như vậy đó, chơi thì ít, học thêm thì bù đầu và không có "chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng" như nhà thơ Đỗ Trung Quân viết đầy lãng mạn!

---

Hè về, mưa xuống cho cá lên đồng. Đó cũng là những ngày hè tuổi học trò vui tưng bừng với cần câu cá, thú vui có lợi cho bữa cơm nhà nghèo.

Kỳ tới: Hè về cho mưa giăng đồng

'Em chở mùa hè của tôi đi đâu?' - Kỳ 4: Mùa hạ đời học trò cuối cùng của tôi

TTO - Năm ấy, lần đầu tôi cảm thấy nhói lòng khi nhìn những bông phượng đỏ rực qua khung cửa lớp. Lần đầu nhận ra những cơn mưa Sài Gòn đầu mùa chợt đến chợt đi cứ như con gái dỗi hờn, nũng nịu.