Tờ South China Morning Post ngày 18-8 đưa tin Tổng thư ký Ban Thư ký An ninh Quốc gia Nhật, ông Takeo Akiba, và Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác ngoại sự Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì đã có cuộc hội đàm kéo dài bảy giờ, trong đó hai bên thảo luận về nhiều chủ đề bao gồm Đài Loan và cuộc xung đột ở Ukraine.
Cuộc họp trên diễn ra theo lời đề nghị từ phía Trung Quốc và được tổ chức tại thành phố Thiên Tân, phía đông nam Bắc Kinh vào chiều ngày 17-8. Cuộc hội đàm cũng diễn ra trong bối cảnh Tokyo và Bắc Kinh đang chuẩn bị kỷ niệm 50 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao vào tháng 9 tới.
 |
Ông Takeo Akiba (trái) và ông Dương Khiết Trì (phải). Ảnh: AFP |
Hãng thông tấn nhà nước Xinhua mô tả cuộc hội đàm giữa hai quan chức ngoại giao hàng đầu Nhật, Trung là thẳng thắn, sâu sắc và mang tính xây dựng. Đây là cuộc đối thoại chính trị cấp cao đầu tiên giữa hai quốc gia kể từ năm 2020.
Tại cuộc hội đàm, ông Dương khẳng định rằng: "Đài Loan là phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc. Vấn đề Đài Loan liên quan tới nền tảng chính trị của quan hệ Trung-Nhật cũng như niềm tin lẫn nhau giữa hai nước”.
Theo ông Dương, lịch sử 2.000 năm giao lưu giữa hai nước và kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm nay đã dạy cho cả hai bên rằng "chung sống hòa bình và hợp tác hữu nghị là sự lựa chọn đúng đắn duy nhất”.
Do đó, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc thúc giục Tokyo "hình thành nhận thức đúng đắn về Trung Quốc" và làm việc với Bắc Kinh để "thúc đẩy quan hệ song phương trưởng thành hơn, ổn định, lành mạnh và mạnh mẽ hơn", đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải "loại bỏ sự can thiệp từ bên trong và bên ngoài, và cùng nhau xây dựng mối quan hệ Trung-Nhật đáp ứng các yêu cầu của kỷ nguyên mới".
Trong khi đó, ông Akiba làm rõ lập trường của Nhật về Đài Loan với ông Dương, nhấn mạnh tầm quan trọng của "hoà bình và ổn định tại eo biển Đài Loan", theo hãng AFP.
Ông cũng cho biết Thủ tướng Fumio Kishida “lên án và phản đối” việc Bắc Kinh phô diễn sức mạnh quân sự gần đây, đồng thời bày tỏ quan ngại về việc năm tên lửa của Trung Quốc rơi vào vùng đặc quyền kinh tế của Nhật.
Cũng trong cuộc hội đàm, ông Akiba và ông Dương đã bàn về vấn đề quần đảo Senkaku - hiện do Nhật quản lý nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư.
Bên cạnh đó, một quan chức Nhật cho hay hai quan chức cấp cao còn thảo luận về cuộc xung đột Nga-Ukraine và vấn đề Triều Tiên, trong đó ông Akiba bày tỏ "quan ngại sâu sắc” về chương trình phát triển tên lửa và vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Ngoài ra ông Akiba và ông Dương đều thừa nhận tầm quan trọng của các cuộc trao đổi, tiếp xúc trực tiếp và nhiều cấp độ giữa hai bên nhằm cải thiện mối quan hệ song phương.
Quan hệ Nhật-Trung leo thang căng thẳng trong những năm gần đây về vấn đề lịch sử và tranh chấp chủ quyền. Vào đầu tháng này, chính phủ Nhật thông báo năm quả tên lửa đạn đạo của quân đội Trung Quốc phóng ra trong cuộc tập trận nhằm phản đối chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã rơi vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Nhật. Đây là lần đầu tiên tên lửa đạn đạo của Trung Quốc rơi trong vùng biển của Tokyo.
Cuộc hội đàm trên theo sau sự kiện Trung Quốc hủy bỏ cuộc họp giữa ngoại trưởng hai nước tại Campuchia sau khi Nhật cùng với các nước G-7 ra tuyên bố lên án hành động của Trung Quốc quanh Đài Loan.
