"Sản xuất bánh Trung thu: Một vốn, bốn mươi lời!" - đây là tựa một bài báo được viết từ năm 2015. Khi đó, tác giả bài viết này đề cập "giá bán từ vài trăm nghìn đến cả triệu đồng/chiếc, song nguyên liệu các sản phẩm bánh trung thu trên thị trường chỉ quanh đi quẩn lại bột nếp, bột mỳ, đỗ, hạt sen, hạt dẻ, trứng mặn… Với mức “một vốn bốn mươi lời” như vậy, không khó hiểu khi các doanh nghiệp lao vào giành giật thị trường này".

“Nguyên liệu bánh trung thu muôn đời nay, vỏ bánh nướng làm bằng bột mì, vỏ bánh dẻo là gạo nếp. Phải chăng các nhà sản xuất bánh nói trên độn nhân vi cá mập, tổ yến vào nhân hay dát vàng vào vỏ, hộp mà bánh đắt kinh khủng như vậy?”, một nhân vật trong bài báo ấy đã bày tỏ như thế.

Vấn đề siêu lợi nhuận khi kinh doanh bánh trung thu được phản ánh rõ ràng trong báo cáo tài chính của những doanh nghiệp có sản xuất mặt hàng này. Cụ thể, Công ty Cổ phần Bông Sen, doanh thu của bánh trung thu Brodard luôn chiếm hơn 60% mảng thực phẩm dù chỉ kinh doanh khoảng 3 tháng.

"Năm 2019, mảng bánh được nhận định sẽ khó khăn thì riêng bánh trung thu vẫn được công ty dự kiến tăng 10% so với 2018", dữ liệu được một tờ báo dẫn chứng trước khi có dịch Covid-19.

Có người từng nói bánh trung thu là mặt hàng kinh doanh siêu lời.

Hay Công ty Cổ phần Bánh kẹo Hải Hà, năm 2018, doanh thu quý 3 trong mùa có bánh trung thu cũng tăng 50% so với hai quý đầu năm. Kết quả quý 3 của Công ty cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị cũng cao hơn 100-200 tỷ đồng so với hai quý trước đó.

Tương tự, doanh thu quý 3 của Công ty Cổ phần Bibica cũng liên tục tăng trưởng và đạt những kỷ lục mới nhờ bán bánh trung thu. Năm 2018, số thu về từ mặt hàng này góp phần khiến doanh thu của Bibica tăng 144 tỷ so với quý 2, tương đương 67%.

Năm nay, giá bánh trung thu rơi vào tình cảnh "tăng cao chưa từng có". Đồng nghĩa, vốn bánh trung thu giá đã cao thì năm nay còn cao hơn nữa. Việc tăng giá bán sản phẩm do ảnh hưởng chi phí đầu vào tăng.

Theo đó, bánh Kinh Đô loại thấp nhất cũng 55.000 đồng/cái (bánh dẻo không trứng 180g), còn bánh mặn hai trứng lên đến 122.000 - 167.000 đồng/cái (210g) - tức bằng một nửa hộp bánh (4 cái) vào những năm trước. Bánh Như Lan thập cẩm gà quay hai trứng 125.000 đồng/cái (250g). Một số bánh đặc biệt như gà quay xốt X.O Kinh Đô giá 390.000 đồng/cái (4 trứng, 800g); bánh trung thu Như Lan yến sào vi cá 750.000 đồng/cái (8 trứng, 1,2 kg).

Lãnh đạo một doanh nghiệp vừa sản xuất vừa phân phối bánh trung thu cho hay so với năm 2020, giá bánh trung thu các loại năm nay tăng 15%-25% do chi phí đầu vào tăng mạnh.

Bánh trung thu giá cao do nguyên nhân thời vụ, chi phí bao bì và là thứ không thể thay thế.

Vì sao bánh trung giá cao?

Câu hỏi này đã từng xuất hiện trên rất nhiều diễn đàn tại các nước có phong tục ăn bánh trung thu. Có những nơi, bánh trung thu được bán trung bình lên khoảng 100 USD/hộp 4 cái. Một trong nhiều nguyên nhân được chuyên gia của Yahoo! Finance Singpore đưa ra là bao bì, hộp bánh trung thu đã vượt mức mong đợi của công năng chứa đựng.

"Thị trường cạnh tranh khiến có nhiều hộp được thiết kế phức tạp để tranh giành sự chú ý và túi tiền của khách hàng. Vì việc tặng bánh trung thu cho bạn bè, gia đình và các đối tác kinh doanh là phổ biến, nên bao bì đẹp là lựa chọn phù hợp để tặng và nhận trong mùa lễ hội", chuyên gia của tờ này bình luận.

Chuyên gia này cũng cho rằng yếu tố thứ hai quan trọng không kém là "món không thể thay thế". Không giống như hoa trong ngày lễ tình nhân, có thể thay thế bằng chocolate hoặc những món quà lãng mạn khác. Còn chẳng có gì có thể thay thế cho bánh trung thu.

Cuối cùng là yếu tố mùa vụ, "chúng chỉ có trong mùa Trung thu". Nhu cầu về bánh trung thu đương nhiên tăng đột biến khi Tết Trung thu đến gần. Vì bánh trung thu là mặt hàng dễ hư hỏng nên không thể mua bánh trung thu sớm và dự trữ cho đến khi đến thời điểm để làm quà tặng hoặc tiêu thụ.