Các bạn trẻ Đoàn phường An Khê thuyết phục chủ quán cà phê cho đặt thư viện số tại quán - Ảnh: ĐOÀN NHẠN

Đây là sáng kiến về một thư viện số tưởng như ảo nhưng cho hiệu quả rất thực ra mắt chưa lâu tại Đà Nẵng.

"Gói" thư viện trong mã QR

Một buổi chiều cuối tháng 8, nhóm bạn trẻ trong màu áo thanh niên của Đoàn phường An Khê (quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng) đi dọc các con phố Hà Huy Tập, Cần Giuộc - nơi đông đúc quán cà phê. 

Mang theo những chiếc bảng in mã QR với dòng chữ "Mô hình thư viện số", các bạn trẻ ghé vào từng quán hai bên đường để xin được dán bảng tại quán. 

Cả khách lẫn chủ quán đều tò mò, nhưng chỉ vài phút giải thích về mô hình, các chủ quán đều đồng ý cho các bạn dán "thư viện ảo" ngay trong quán của mình.

Tại quán cà phê 1997 trên đường Hà Huy Tập, khi tấm bảng màu xanh được dán xong, nhiều khách trong quán đã rút điện thoại truy cập thử. 

Quét mã QR, chị Xuân Quỳnh (26 tuổi) quay lại chiếc bàn nhâm nhi ly cà phê đang uống dở, lướt một lượt qua những đầu sách và chọn một cuốn sách kỹ năng. 

Chị Quỳnh chia sẻ: "Mô hình này rất hay và tiện. App cũng dễ dùng, có nhiều đầu sách dành cho các lứa tuổi khác nhau. Thường ngồi cà phê ít khi tôi nghĩ đến chuyện đọc sách nhưng thấy có thư viện số trước mặt lại thôi thúc mình đọc hơn".

Việc thuyết phục để các chủ quán đồng ý cho treo thư viện số trên tường cũng là một vấn đề lớn đối với các bạn thực hiện. 

Không phải ai cũng thực sự hiểu ý nghĩa của việc lan tỏa văn hóa đọc, có khi vì ngại phải giải thích nếu khách hàng hỏi. Nhưng khi đã đồng ý, chính những người chủ và nhân viên của quán lại như một "đại sứ" của thư viện số giúp lan tỏa văn hóa đọc.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Quyên - chủ một quán cà phê trên đường Cần Giuộc - là một trong những "đại sứ" tích cực vì mỗi khi khách vào quầy gọi nước, bà lại tranh thủ giới thiệu về thư viện trên tường. Rảnh tay bà lại tranh thủ quảng cáo không công về mô hình thư viện số. 

"Các vị khách được tôi giới thiệu vào app đều để lại những đóng góp tốt. Khách hàng cũng nói sẽ giới thiệu mô hình này cho người thân và bạn bè biết đến. Tôi thấy mô hình này ý nghĩa và hết sức tiện lợi, cần được nhân rộng hơn ở nhiều quán cà phê và nơi công cộng" - bà Quyên chia sẻ.

Lan tỏa văn hóa đọc

Mô hình thư viện số này được Đoàn phường An Khê (quận Thanh Khê) thực hiện từ đầu tháng 7, bắt nguồn từ ý tưởng của bí thư Đoàn phường Phan Trần Hải Giang. 

Thành phố đang đẩy mạnh chuyển đổi số, anh nghĩ đến một thư viện ảo mà ở đó có thể giúp nâng cao văn hóa đọc cho người khác, cũng là giá trị kiến thức mang lại cho mỗi người, đặc biệt các bạn trẻ.

Tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin, cũng từng làm việc trong môi trường công nghệ nên anh có chút ưu thế nhất định. Vậy là huy động các bạn trong Đoàn phường cùng hỗ trợ, lập thành nhóm thiết kế website thư viện số. 

Các bạn tìm sách trên các trang mạng chính thống, đã xuất bản công khai, tiêu chí phải là đầu sách có lượng truy cập cao và nhận phản hồi tích cực và được phép tải về mà không vi phạm bản quyền.

Chọn nhiều loại sách phù hợp với các lứa tuổi, bắt tay xây dựng thư viện theo mô hình thư viện truyền thống. Đến nay, thư viện đã có hàng trăm đầu sách và không ngừng cập nhật đầu sách mới, từ sách văn học, truyện tranh, lịch sử Đảng cho đến các sách về tâm lý, kỹ năng... Chưa đầy hai tháng ra mắt, thư viện đã có cả ngàn lượt truy cập.

Thư viện hiện đã xuất hiện trên tường tại một nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng, phục vụ bất kỳ ai có nhu cầu. Anh Nguyễn Minh Tuấn (22 tuổi) - cán bộ Đoàn - cho biết từ khi thư viện số xuất hiện ở nhà sinh hoạt cộng đồng, thay vì chơi game, nhiều bạn quét mã để vào đọc sách, truyện. 

"Các bạn học sinh chọn vào đây xem các bài văn tham khảo rồi cùng tìm hiểu, chia sẻ với nhau về các bài học. Các bạn nhỏ cũng rất hào hứng khi có thể đọc sách, xem truyện trên thư viện số" - anh Tuấn nói.

Ra mắt thư viện số thông minh tại phố đi bộ Nguyễn Huệ

TTO - Hai thư viện số vừa được ra mắt tại phố đi bộ Nguyễn Huệ vào sáng 20-4 trong khuôn khổ các hoạt động nhân Ngày Sách và văn hóa đọc Việt Nam lần thứ nhất - năm 2022.