Tại buổi họp báo thường kỳ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tháng 7-2023 diễn ra chiều 1-8, ông Nguyễn Như Cường, cục trưởng Cục Trồng trọt, cho biết theo kế hoạch, năm 2023 cả nước gieo trồng khoảng 7,1 triệu ha.

Đến thời điểm này, qua kiểm tra ở Đồng bằng sông Hồng, miền Trung, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long, lúa sinh trưởng phát triển rất tốt, nếu không có thiên tai, dịch bệnh bất thường trên diện rộng thì vụ mùa này sẽ là một năm được mùa kỷ lục.

Theo ông Cường, từ cuối năm nay, El Nino bắt đầu tác động, nên sản xuất lúa gạo năm nay hoàn toàn an toàn. Tuy nhiên từ vụ đông xuân 2023-2024 và cả năm 2024 sẽ có những tác động của El Nino tới sản xuất lúa gạo, nhất là ở Đồng bằng sông Cửu Long.

"Tuy nhiên chúng ta cũng đã có kinh nghiệm ứng phó, như đợt El Nino năm 2015-2016, chúng ta còn lúng túng, chưa có giải pháp căn cơ nên thiệt hại rất nặng. 

Còn El Nino năm 2019-2020 được đánh giá ảnh hưởng mạnh hơn nhưng nhờ có kinh nghiệm và giải pháp ứng phó nên thiệt hại chỉ 60.000ha và không có diện tích mất trắng 100%.

Trên căn cứ cốt tác động El Nino năm 2015 - 2016 và 2019-2020, Cục Trồng trọt sẽ xây dựng kế hoạch ứng phó để giảm thiểu thiệt hại.

Về vấn đề chớp thời cơ xuất khẩu gạo trong bối cảnh Ấn Độ và nhiều nước cấm xuất khẩu gạo, ông Cường cho biết vụ thu đông Cục Trồng trọt đã chỉ đạo trồng thêm 50.000ha lúa.

"Đây là một thời cơ, nếu không tận dụng thì sẽ lỡ. Do đó, hôm qua Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tham mưu Thủ tướng ban hành chỉ thị về việc tăng cường xuất khẩu gạo trong bối cảnh hiện nay để tranh thủ thời cơ. Trong chỉ thị sẽ có các giải pháp kỹ thuật, hành chính, pháp lý, hỗ trợ để tháo gỡ tốt nhất để tăng lượng xuất khẩu" - ông Cường nói.

Đối với việc đảm bảo an ninh lương thực trong nước, ông Cường cho biết khi cân đối nhu cầu tiêu thụ cho 100 triệu dân, cho chế biến, cho làm giống thì đều nâng lên tỉ lệ rất cao. Ví dụ mỗi năm người dân Việt Nam ăn khoảng 7,5 kg gạo/tháng thì nâng lên 9 kg/tháng.

Trước lo ngại về việc tăng xuất khẩu gạo, gạo trong nước sẽ có nguy cơ thiếu và giá tăng cao ảnh hưởng đến đời sống người dân, ông Cường khẳng định nguồn cung gạo trong nước sẽ không ảnh hưởng, tuy nhiên có vấn đề về tâm lý, hơn nữa đây là vấn đề cơ chế thị trường nên giá cả có thể gia tăng nhất định.

"Với lượng dự trữ quốc gia và chỉ mất khoảng 90 ngày để sản xuất một vụ lúa thì hoàn toàn yên tâm về nguồn cung lương thực, về chi tiêu cũng như chớp được thời cơ tốt nhất cho xuất khẩu" - ông Cường nói thêm.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến cho biết dự kiến sản xuất lúa cả năm 2023 đạt trên 43 triệu tấn thóc, ngoài đảm bảo an ninh lương thực trong nước cho 100 triệu dân, chế biến, làm giống, chăn nuôi thì hoàn toàn đảm bảo việc xuất khẩu trên 7,5 triệu tấn gạo và thu về 4,1 tỉ USD.

Vì sao Nga cấm xuất khẩu gạo?

Chính phủ Nga tạm thời cấm xuất khẩu gạo thô và gạo đã qua chế biến đến hết năm 2023.