Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7/2023 do Văn phòng Chính phủ tổ chức chiều nay (5/7), báo chí đặt câu hỏi với đại diện Bộ Công thương về thông tin điều chỉnh giá điện 3 tháng/lần do Bộ này vừa đề xuất.

"Xin hỏi tính khả thi có cao không và liệu điều này có gây xáo trộn, hoang mang cho người dân hay không?", câu hỏi được gửi tới Bộ Công thương.

Trả lời, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, quy định Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có thẩm quyền điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân ở mức dưới 5% (cụ thể từ 3% đến dưới 5%) đã có từ Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

"Quy định này nhằm đảm bảo mức độ tự quyết của doanh nghiệp trong khung giá đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt", Thứ trưởng nói.

Giải thích lý do, lãnh đạo Bộ Công thương cho biết, do ảnh hưởng của tình hình địa chính trị thế giới, giá nhiên liệu thế giới tăng cao từ cuối quý I/2022, chi phí nhiên liệu mà Việt Nam phải nhập khẩu để sản xuất điện cũng tăng theo giá thế giới, làm chi phí mua điện của EVN tăng cao, ảnh hưởng đến cân đối tài chính và dòng tiền của EVN; EVN đã đề xuất điều chỉnh tăng giá điện các năm 2022 và 2023 để đảm bảo có dòng tiền thanh toán việc mua điện từ các nhà máy điện, hỗ trợ cải thiện tình hình tài chính cho EVN.

Với biến động thông số đầu vào (chủ yếu là giá nhiên liệu), kết quả tính toán cho thấy giá điện cần điều chỉnh tăng ở mức cao để đảm bảo cân đối tài chính và dòng tiền cho EVN, theo ông Hải.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải nói về đề xuất điều chỉnh giá điện theo chu kỳ 3 tháng (Ảnh: M.Minh)

Trong quá trình xem xét đề xuất điều chỉnh giá điện của EVN các năm 2022 và 2023, Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có ý kiến cần phải nghiên cứu điều chỉnh giá điện theo lộ trình từng bước cho phù hợp, tránh giật cục, tránh gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế vĩ mô, sản xuất của doanh nghiệp và đời sống của người dân.

"Thực hiện chỉ đạo của Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở đề xuất của EVN, Bộ Công thương đã nghiên cứu và dự thảo quy định rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện xuống còn 3 tháng/lần. Việc này cũng phù hợp quy định tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là EVN phải báo cáo tính toán giá điện cập nhật hằng quý", Thứ trưởng Bộ Công thương nói về lý do có đề xuất trên.

Tuy nhiên, ông Hải nói thêm, do giá điện là mặt hàng quan trọng, nhạy cảm, tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đời sống của người dân và các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô nên việc thực hiện điều chỉnh giá điện với mức độ, thời điểm điều chỉnh cần thiết phải báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo việc điều hành kinh tế vĩ mô, ổn định chính trị, kinh tế và xã hội.

Khi được hỏi về lộ trình nghiên cứu xây dựng biểu giá điện hai thành phần để giảm bù chéo đã được đưa ra từ Quyết định 28/2014/QĐ-TTg, nhưng đến nay vẫn đang là dự thảo, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, Bộ Công thương đề xuất thực hiện cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện theo 2 giai đoạn.

Toàn cảnh Họp báo Chính phủ tháng 7/2023

Tại giai đoạn 1, sẽ sửa đổi giá bán điện cho nhóm khách hàng sử dụng điện ngoài mục đích sinh hoạt ở mức tối thiểu, đảm bảo tránh gây biến động quá lớn trong việc thực hiện cơ cấu biểu giá bán lẻ điện nhưng vẫn giải quyết được những vấn đề cấp thiết mà dư luận và người dân đặt ra trong thời gian qua.

Đó là nhóm khách hàng "cơ sở lưu trú du lịch", nhóm khách hàng sử dụng điện cho sản xuất tại cấp điện áp 220 kV trở lên, khách hàng hành chính sự nghiệp (để tránh tác động quá lớn đến nhóm khách hàng chịu nhiều ảnh hưởng của dịch Covid 19),...

Ngoài ra điều chỉnh giữ nguyên giá điện hiện hành đối với các hộ kinh doanh khác nhằm đảm bảo giảm thiểu biến động lớn tới giá bán lẻ điện bình quân và hạn chế tối thiểu việc tăng giá điện cho nhóm khách hàng sản xuất; bổ sung cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng trạm/trụ sạc xe điện theo nguyên tắc giá điện phản ánh đúng, đủ chi phí sản xuất, kinh doanh cho ngành điện.

Tuy nhiên, theo ông Hải, hiện nay việc sử dụng xe chạy điện đang được khuyến khích. Trong khi đó, xe chạy điện phải có trạm sạc điện, vì vậy, chúng ta phải đưa quy định cơ cấu giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng này.

Giai đoạn 2, trong các năm tới, Bộ Công thương sẽ tiếp tục phối hợp với EVN theo dõi, cập nhật số liệu, đánh giá ảnh hưởng của phương án đề xuất tại Đề án (theo nguyên tắc giá phản ánh đủ chi phí) tới tình hình sản xuất và đời sống của nhân dân.

Từ đó, Bộ Công thương "xây dựng lộ trình áp dụng theo từng giai đoạn phù hợp với sự phục hồi của nền kinh tế để báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định, trong đó có xem xét việc áp dụng thử nghiệm đề xuất giá bán điện 2 thành phần theo công suất và điện năng để áp dụng cho các khách hàng sử dụng điện cho sản xuất tại cấp 110 kV trở lên để có đánh giá kỹ lưỡng trước khi áp dụng chính thức", ông Hải nói.