Trên đất nước rộng lớn trải dài ba múi giờ này, thời tiết luôn khắc nghiệt và biến động. Mùa đông dài sáu tháng, tuyết rơi dày khắp chốn, lạnh lẽo đến tái tê. Hè nóng đến điên người. Xuân thì gió mưa kèm bão tố. Chỉ có mùa thu là đẹp và yên ổn nhất.

Nóng như "lò hấp"

Cả thế giới đang bị hun đốt vì sự trở lại của El Niño. Mấy tháng rồi, phần lớn diện tích nước Mỹ như đang bốc cháy. Tháng 7 và tháng 8 luôn là hai tháng nóng kinh hoàng. Vùng đông bắc nơi tôi sống có vẻ dịu hơn nhờ những cơn mưa dông kèm sấm chớp mỗi chiều.

Mưa làm không khí ban đêm mát hơn nhưng lại là cực hình vào ban ngày khi độ ẩm không khí lên cao ngất ngưởng (có khi tới 80%), đẩy nhiệt độ bên ngoài tăng thêm từ 5 - 10oC.

Giữa trưa nắng 33oC ở thủ đô Washington D.C., bước ra khỏi nhà thì mồ hôi mẹ mồ hôi con túa ra như tắm. Cảm giác đi một bước là ngộp thở một bước. Công ty tôi có luật bất thành văn, hễ hôm nào nền nhiệt độ (cảm nhận được) khoảng 100oF (cỡ 38oC) là nhân viên làm bên ngoài phải vô trong, tìm nơi ẩn nấp.

Vào mùa hè New York đón một lượng khách khổng lồ từ khắp thế giới. Đứng giữa khu downtown Manhattan, nắng nóng chiếu lên hàng ngàn tòa nhà chọc trời bằng kính, hắt xuống dưới, cộng với độ ẩm không khí rất cao, tạo thành cái lò hấp nhiệt khổng lồ.

Ở New York, người ta ít lái xe. Đi bộ hoặc xài tàu điện ngầm là chủ yếu. Nhưng về độ cũ kỹ, dơ dáy, hôi hám thì tàu điện ngầm New York đứng đầu. Cứ tưởng tượng bước xuống, đón tàu đi làm hoặc đi chơi mà muốn xỉu. Mùi ẩm thấp cộng với mồ hôi và hơi người tỏa ra tứ phía trở thành nỗi ám ảnh kinh hoàng. Không khó để thấy đám chuột cống chạy khắp nơi.

Ghé một lần chắc không muốn trở lại. Bên phía bờ tây, chính quyền nhiều quận ở California mọi năm giờ này đã gửi thư tới từng nhà, ra lệnh cấm xài nước hao phí bởi đó là bang nông nghiệp lớn nhất.

Mùa hè, người Việt thường trữ nước rửa chén để tưới cây hay giội nhà vệ sinh. Tắm bằng ca thay vì vòi sen. Biệt thự của các siêu sao Hollywood ở Beverly Hills hầu như năm nào cũng bị phạt tiền vì tội xài nước tưới cỏ.

Nhờ những trận mưa lũ đầu năm nên những hồ chứa nước vẫn còn đầy. Quỳnh Lan, bạn tôi bảo năm nay chưa thấy gửi giấy, mà chắc cũng sắp vì nắng nóng đã bắt đầu khắc nghiệt dần lên khi cháy rừng ở California và Nevada đã trở nên nghiêm trọng.

150 dặm vuông của khu Vườn quốc gia Joshua Tree đã cháy sạch và có thể không bao giờ phục hồi.

Xuống phía nam, TP Miami của bang Florida vốn khá ôn hòa để người dân khắp nơi đổ về tắm biển. Nhưng cả tháng rồi, bầu trời lúc nào cũng trên 100oF. Gió biển không làm dịu nổi cơn nóng nên những con "snowbird" (từ dành cho giới nhà giàu ở phương Bắc mùa đông hay xuống Florida tránh lạnh) lại lật đật quay về miền Bắc ngay.

Buôn bán ế ẩm vì nóng

Khác với miền đông bắc nóng ẩm, hai bang Texas và Arizona có khí hậu sa mạc và cận sa mạc nên cái nóng khô khốc đến rợn người. Từ mấy tháng nay nhiệt độ Texas luôn nằm trên 35oC, kèm những cơn gió nóng như lửa thốc vào mặt. Người có tiền thì đi du lịch, về Việt Nam thăm gia đình, còn không thì ở lại chịu đựng.

TP Houston vốn nổi tiếng là thiên đường mua sắm và ăn uống, nhưng giờ bà con ngại ra đường hay ghé nhà hàng. Gia đình có con nhỏ càng không muốn đi đâu. Chịu sao nổi khi nhiệt độ bên ngoài gần 40oC thì ở trong xe sẽ lên tới trên 50oC. Không máy lạnh nào chịu thấu.

Anh Thái, chủ cửa hàng thức ăn mang đi (deli) ở trung tâm TP Bellaire (Texas), cảm nhận được sự ì ạch mấy tháng nay bởi nắng nóng và lạm phát. Mới 7h hơn, khu Bellaire đông đúc người Việt Nam đã như chùa Bà Đanh. Bán buôn ế ẩm. Bãi đậu xe trống trơn trống trọi. Những tiệm nail khóc ròng.

Chợ búa trước kia cuối tuần mở gần 10 quầy tính tiền giờ giảm xuống còn nửa. Các ứng dụng giao đồ ăn như Uber hay Doordash cũng bị "đo ván" vì nhiệt độ và giá cả. Tiệm của anh Thái đã cắt bỏ ứng dụng giao đồ ăn vì phải chia phần. Tài xế không kiếm được nhiều khi phải chạy xa, tốn xăng mở điều hòa mà tiền tip lại giảm.

Người Việt ham trồng cây nhiệt đới như cóc, ổi, chuối, bầu, bí, khổ qua, nhưng nóng quá nên cây cỏ úa tàn, chết khô ráo trọi. Không nước nào cứu được. Loài cây sa mạc cũng chịu cảnh khô khốc thảm thương.

Cách người Mỹ lẫn Việt giải nóng là... chui vô mấy trung tâm thương mại để xài ké máy lạnh lúc rảnh vì ở nhà chẳng điều hòa nào chịu nổi. Công nhân làm việc ngoài trời như xây dựng, làm đường thì chuyển sang làm từ lúc sau khi mặt trời lặn qua đêm, đến sáng mới ngưng.

Người vô gia cư khóc ròng vì Arizona vốn không có bóng râm và chẳng có lều bạt nào chịu được sức nóng nung chảy đó. Ở Phoenix, người ta có thể chiên trứng trong chảo trên mặt đường hoặc mui xe.

Nắng nóng làm tan chảy nhựa đường, uốn cong biển báo và giết người. Theo Đài NBC, từ tháng 4 tới giờ, Arizona đã có 18 - 25 người chết vì bị sốc nhiệt. Hơn 20 người ở các bang miền nam nước Mỹ cũng qua đời vì lý do tương tự. Tin tức về các em bé chết vì bị bỏ quên trong xe được báo đưa tin rất thương tâm.

Tháng 8 chỉ mới bắt đầu và chắc chắn một điều, nắng nóng sẽ càng gay gắt, kinh khủng hơn. Rất may năm nay giá xăng rẻ hơn nhiều so với năm ngoái, chứ không người dân sẽ còn mệt mỏi hơn nữa khi vừa chống chọi với sự bốc hỏa của ông trời, vừa phải chi thêm nhiều tiền cho xăng nữa.