Hãng tin AFP ngày 6-8 dẫn lời Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines (PCG) cáo buộc tàu hải cảnh Trung Quốc ngày 5-8 dùng vòi rồng bắn vào các tàu tiếp tế của Philippines ở Biển Đông.
"Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines lên án mạnh mẽ các hành động nguy hiểm của Lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc và việc sử dụng vòi rồng bất hợp pháp chống lại các tàu của PCG" - phía Philippines tuyên bố.
Hãng tin AFP dẫn lời của PCG nêu rõ hành động của hải cảnh Trung Quốc "không chỉ coi thường sự an toàn của thủy thủ đoàn PCG và các tàu tiếp tế mà còn vi phạm luật pháp quốc tế".
Vụ việc xảy ra hôm 5-8 khi Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines hộ tống các tàu chở hàng tiếp tế cho các quân nhân nước này đang đóng tại bãi Cỏ Mây ở Biển Đông. Bãi Cỏ Mây ở khu vực quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Vụ việc ngày 5-8 vừa qua là lần đầu tiên tàu hải cảnh Trung Quốc bị tố sử dụng vòi rồng đối với tàu tiếp tế của Philippines tới bãi Cỏ Mây, sau sự việc tương tự vào tháng 11-2021, theo AFP.
Phát ngôn viên quân đội Philippines, đại tá Medel Aguilar cho biết các hành động "quá đáng và gây hấn" của Trung Quốc đã khiến một tàu của Philippines đã không thể tiến hành dỡ hàng hóa cho hoạt động luân chuyển quân và tiếp tế thường lệ.
"Chúng tôi kêu gọi Lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc và Quân ủy Trung ương Trung Quốc hành động thận trọng và có trách nhiệm để ngăn chặn những tính toán sai lầm và tai nạn có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người dân" - ông Aguilar nhấn mạnh.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận về vụ việc, trong khi Mỹ, một đồng minh hiệp ước của Philippines, đã lên tiếng mạnh mẽ.
Theo AFP, Bộ Ngoại giao Mỹ trong tuyên bố mới nhất đã lên án các hành động của Trung Quốc hôm 5-8, nhấn mạnh rằng các hành động của Lực lượng cảnh sát biển và lực lượng "dân quân biển" Trung Quốc "đã đe dọa trực tiếp đến hòa bình và ổn định trong khu vực".
7 năm phán quyết Biển Đông
Ngày 12-7-2023 đánh dấu 7 năm Tòa trọng tài thành lập theo phụ lục VIII UNCLOS ra phán quyết trong vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc. Trong đó, tòa đã bác bỏ yêu sách "quyền lịch sử" của Trung Quốc trong đường 9 đoạn (đường lưỡi bò) phi pháp nước này đưa ra trên Biển Đông. Tòa cũng xác định tình trạng của một số thực thể trong khu vực.
Bất chấp sự phản đối từ phía Trung Quốc, ngày 21-6-2013, Tòa trọng tài phụ lục VII UNCLOS được triệu tập sau đó và tiến hành các thủ tục theo quy định. Bắc Kinh đã tẩy chay tòa này, cho rằng nó không có giá trị pháp lý.
Trải qua quá trình tố tụng kéo dài hơn ba năm, Tòa trọng tài phụ lục VII UNCLOS đã ra phán quyết cuối cùng vào ngày 12-7-2016. Phán quyết của tòa là chung thẩm và có tính ràng buộc đối với Trung Quốc và Philippines.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cáo buộc một tàu cảnh sát biển Trung Quốc chiếu "đèn laser cấp độ quân sự" vào một trong những chiếc tàu của họ ở Biển Đông, khiến các thủy thủ đoàn bị mù tạm thời.