Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP.HCM Trần Quang Lâm cho biết về kế hoạch phát triển các tuyến đường sắt đô thị (metro) của TP.HCM tại chương trình "Dân hỏi - Chính quyền trả lời" với chủ đề "Cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM: trách nhiệm - hành động" ngày 6-8.

Cử tri hỏi khi nào TP triển khai nội dung thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) để thu hồi đất, chỉnh trang đô thị, thực hiện tái định cư, tạo quỹ đất và đấu giá lựa chọn nhà đầu tư, người dân sẽ hưởng lợi ích gì từ TOD.

Ông Lâm cho hay mô hình TOD ở các nước làm khá lâu, TP.HCM đặt mục tiêu làm nhiều năm nay nhưng đến nay nghị quyết 98 đã cho cơ chế để TP thí điểm phát triển tích hợp đô thị gắn với giao thông công cộng sức chứa lớn. 

Nghị quyết 98 nêu rõ TP.HCM được thí điểm mô hình TOD ở phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến metro và các nút giao thông dọc tuyến đường vành đai 3 TP.HCM. 

Theo ông Lâm,TOD chỉ hiệu quả khi gắn với hạ tầng, ở đây hướng tới hạ tầng sức chứa lớn như các tuyến metro, trục đầu mối giao thông.

Trước đây, TP cũng đã thành lập tổ nghiên cứu, rà soát các khu đất dự kiến điều chỉnh quy hoạch đô thị gắn với mô hình TOD. Hiện nay, Sở Giao thông vận tải đang triển khai xây dựng đề án.

Sở cũng đã phối hợp với các địa phương để rà soát các khu đất gắn với các vùng phụ cận nhà ga, nút giao vành đai 3 trong phạm vi 500 - 1.000m. Sở cùng với Sở Quy hoạch - Kiến trúc đánh giá khả năng điều chỉnh quy hoạch tích hợp với chức năng hỗn hợp cũng như xây dựng các tiêu chí để khoanh vùng các khu vực cần điều chỉnh quy hoạch.

Hiện Sở Giao thông vận tải cũng đã rà soát với các quận huyện và xác định một số vị trí có điều kiện thuận lợi để có thể phát triển TOD. Tại huyện Bình Chánh, ở nút giao giữa tỉnh lộ 10 và vành đai 3 có khoảng 500ha có thể nghiên cứu để điều chỉnh quy hoạch. Hay ở Hóc Môn có 400ha đất vùng phụ cận nút giao vành đai 3. 

Các khu vực này quy hoạch là đất nông nghiệp, dịch vụ hỗn hợp, rất thuận lợi phát triển TOD. 

"Hiện đang tiếp tục rà soát để xây dựng danh mục vị trí, phạm vi, các tiêu chí đánh giá việc điều chỉnh và xây dựng các bước đi để lấy ý kiến người dân. Tiếp theo là các bước để lập dự án, thu hồi đất đối với các khu vực để báo cáo HĐND TP thông qua, đồng thời lập các dự án giải phóng mặt bằng độc lập để thu hồi đất", ông Lâm cho hay.

Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP cũng cho hay đường vành đai 3 đang làm, tiến độ là năm 2026 hoàn thành nên các khu đất gắn với vành đai 3 rất thuận lợi để triển khai TOD. Cùng với đó, TP có kế hoạch phát triển đồng bộ các tuyến metro. Hiện theo quy hoạch, TP có 220km metro, sắp tới đề xuất bổ sung nâng lên gần 300km. 

"Nếu được cấp thẩm quyền thông qua, tổng chiều dài các tuyến đường sắt của TP.HCM sẽ tăng rất nhiều. Trong đó, TP phải xác định một số tuyến cần phát triển đồng thời với việc triển khai thu hồi đất để làm TOD. TP.HCM cố gắng trình đề án cuối năm nay để năm sau triển khai", ông Lâm nói.

TP.HCM bàn việc phát triển đường sắt và kết nối giao thông công cộng

TTO - Chiều 19-12, UBND TP.HCM phối hợp Ngân hàng Thế giới tổ chức hội thảo phát triển định hướng giao thông công cộng (TOD) và quan hệ đối tác công - tư (PPP) trong vận tải hành khách khối lượng lớn.