Cụ thể thông tư số 23/2023/TT-BGTVT do bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành quy định về chế độ lao động, kỷ luật lao động đặc thù đối với nhân viên hàng không, nhân viên hàng không bị tạm đình chỉ ngay công việc trong các trường hợp sau:
Vi phạm các quy định, nội quy lao động gây sự cố, tai nạn, uy hiếp an toàn, an ninh hàng không; bị điều tra, khởi tố trong các vụ án hình sự; tự ý bỏ vị trí làm việc; uống rượu, bia trong giờ làm việc hoặc có nồng độ cồn trong máu, hơi thở trong khi thực hiện nhiệm vụ; trộm cắp, chiếm đoạt trái phép tài sản của tổ chức, cá nhân; lợi dụng vị trí làm việc để buôn lậu, vận chuyển trái phép người, tài sản, hàng hóa; sử dụng hoặc có kết quả dương tính đối với các chất ma túy hoặc chất kích thích không được phép sử dụng khác theo quy định; đánh bạc, gây rối, làm mất an ninh, trật tự tại nơi làm việc.
Thông tư quy định người sử dụng lao động không được bố trí người lao động là nhân viên hàng không vi phạm kỷ luật lao động hoặc chấp hành xong các hình phạt trong vụ án hình sự vào làm việc tại các chức danh nhân viên hàng không trong thời hạn 5 năm kể từ các thời điểm sau đây:
Kể từ khi có quyết định xử lý kỷ luật lao động có hiệu lực đối với các trường hợp: gây sự cố, tai nạn, uy hiếp an toàn, an ninh hàng không; trộm cắp, chiếm đoạt trái phép tài sản; lợi dụng vị trí làm việc để buôn lậu, vận chuyển trái phép người, tài sản, hàng hóa; sử dụng hoặc có kết quả dương tính đối với các chất ma túy hoặc chất kích thích.
Kể từ khi được xóa án tích trong vụ án hình sự.
Việc cho phép sử dụng nhân viên hàng không được xóa án tích, sau 5 năm chấp hành xong kỷ luật trở lại làm việc tại các chức danh nhân viên hàng không là điểm mới đáng chú ý của thông tư 23/2023/TT-BGTVT.
Bởi hiện nay thông tư 46/2013/TT-BGTVT về thực hiện chế độ kỷ luật lao động đặc thù đối với nhân viên hàng không (sẽ bị thông tư 23/2023/TT-BGTVT bãi bỏ từ ngày 1-9-2023) quy định không sử dụng làm việc tại vị trí nhân viên hàng không ở bất kỳ doanh nghiệp nào hoạt động trong lĩnh vực hàng không dân dụng đối với các trường hợp sau:
Cố ý vi phạm các quy định, nội quy trực tiếp gây tai nạn hàng không hoặc sự cố hàng không nghiêm trọng; bị kết án trong các vụ án hình sự; trộm cắp, chiếm đoạt trái phép tài sản; lợi dụng vị trí làm việc để buôn lậu, vận chuyển trái phép người, tài sản, hàng hóa; sử dụng hoặc có kết quả dương tính đối với các chất ma túy hoặc chất kích thích.
Theo lãnh đạo Cục Hàng không, vừa qua Bộ Tư pháp có ý kiến nên sửa thông tư 46/2013 theo hướng không cấm vĩnh viễn nhân viên hàng không vi phạm kỷ luật lao động đặc thù trở lại làm công việc cũ. Vì việc cấm vĩnh viễn trở lại công việc cũ khi người đó chấp hành xong bản án, thi hành xong kỷ luật, từ bỏ được ma túy là vi phạm quyền con người.
Do vậy, thông tư được sửa theo hướng sau khi được xóa án tích, sau 5 năm thi hành kỷ luật sẽ được xem xét trở lại làm nhân viên hàng không nếu sức khỏe, khả năng chuyên môn đáp ứng yêu cầu, không còn nghiện ma túy…
Liên quan đến phi công P.H.D. có kết quả xét nghiệm dương tính với chất gây nghiện ketamine, đại diện Vietnam Airlines cho biết Đoàn bay 919 đang hoàn thiện hồ sơ và sẽ tiến hành kiểm điểm, xử lý theo đúng quy định của pháp luật và Vietnam Airlines.
Do thông tư 23/2023/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 1-9-2023 nên nếu Vietnam Airlines ra quyết định kỷ luật với phi công từ ngày 1-9 thì phi công này vẫn có cơ hội trở lại làm phi công sau 5 năm kể từ khi bị kỷ luật thay vì bị cấm hành nghề vĩnh viễn nếu bị kỷ luật trước ngày 1-9-2023.
Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào nhu cầu tuyển dụng của hãng hàng không và khả năng chuyên môn, sức khỏe của phi công.
Ông Đặng Anh Tuấn, người phát ngôn của Vietnam Airlines, cho biết cơ trưởng P.H.D. có thể chịu mức kỷ luật cao nhất là sa thải vì dương tính với ma túy.