Sau 1 tuần nghị án, ngày 7.8, TAND tỉnh Đồng Tháp tuyên phạt các bị cáo Nguyễn Văn Lường (66 tuổi, nguyên Chủ tịch UBND xã Tân Long, H.Thanh Bình, Đồng Tháp) 6 năm tù; Nguyễn Thị Kim Tuyến (61 tuổi, nguyên Phó chủ tịch UBND xã Tân Long) 8 năm tù; Phan Duy Tân (46 tuổi) 3 năm tù; Lê Thiện Nhân (39 tuổi, cùng nguyên là công chức địa chính xã Tân Long) 1 năm 6 tháng tù treo về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản. 

Tuyên phạt bị cáo Nguyễn Trường Giang (37 tuổi, nguyên công chức Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất H.Thanh Bình) 1 năm 6 tháng tù treo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. 

HĐXX sơ thẩm phạt hình phạt bổ sung là cấm 3 bị cáo Tân, Nhân và Giang đảm nhiệm chức vụ liên quan đến công tác quản lý đất đai trong thời gian từ 1 -  2 năm sau khi chấp hành xong án phạt tù.

Làm giả sổ đỏ, chiếm đoạt tiền

Theo cáo trạng, năm 2007, ông L.V.C, Phó tổng giám đốc Công ty S.M ký hợp đồng giao khoán cho Tuyến mua đất để công ty nuôi trồng thủy sản tại ấp Tân Thạnh, xã Tân Long.

TRẦN NGỌC

Theo hợp đồng, Công ty S.M trả cho Tuyến 67 triệu đồng/1.000 m² đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của người dân và 45 triệu đồng /1.000m² đất không có sổ đỏ của nhà nước cho người dân thuê sử dụng. Tuyến có trách nhiệm làm sổ đỏ đất đã mua, Công ty S.M chịu lệ phí và thuế. Thời gian thực hiện hợp đồng từ tháng 12.2007 - 7.2008. Qua đó, Tuyến tạm ứng của công ty 10 tỉ đồng để mua đất.

Ngày 15.7.2010, Tuyến làm quyết toán và giao cho Công ty S.M hơn 143.895 m² đất có sổ đỏ do Tuyến đã mua của người dân (đất được sang tên cho ông L.V.C đứng tên) và hơn 4.482 m² đất bãi bồi chưa có sổ đỏ. 

Đến năm 2016, Công ty S.M được tỉnh Đồng Tháp phê duyệt dự án nuôi trồng thủy sản với diện tích 9,6 ha. Trong quá trình xác lập thủ tục chuyển quyền sử dụng đất từ ông C. cho Công ty S.M đứng tên, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất H.Thanh Bình phát hiện có 18 thửa đất, với tổng diện tích hơn 10.434 m² được cấp cho 13 hộ dân ở ấp Tân Thạnh, xã Tân Long do nhóm của Tuyến làm sổ đỏ bị cấp trùng thửa, đất không có trên thực địa.

Sau đó, Thanh tra H.Thanh Bình vào cuộc thanh tra và kết luận việc cấp mới sổ đỏ đối với 18 thửa đất nêu trên là trái pháp luật về đất đai; diện tích cấp mới đất không có diện tích đất thực tế. Đồng thời, chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan điều tra.  

Lạm quyền, thiếu trách nhiệm

Theo HĐXX TAND tỉnh Đồng Tháp, thời điểm phạm tội, Tuyến với chức vụ là Phó chủ tịch UBND xã Tân Long đã cùng với Lường (Chủ tịch UBND xã) chỉ đạo các bị cáo Tân, Nhân là công chức địa chính xã lập khống 18 hồ sơ để được H.Thanh Bình cấp sổ đỏ. Từ đó, Tuyến chiếm đoạt của Công ty S.M hơn 699 triệu đồng. 

Qua xác định tổng số đất có sổ đỏ mà Tuyến đã mua cho Công ty S.M theo thỏa thuận 10,19 tỉ đồng. Khi trừ đi 10 tỉ đồng đã tạm ứng thì Tuyến sẽ được trả thêm 190 triệu đồng tiền mua đất vượt tạm ứng. Do đó, tổng số tiền Tuyến chiếm đoạt hơn 508 triệu đồng. Lường ký khống và giúp sức cho Tuyến chiếm đoạt số tiền này. 

Thực hiện chỉ đạo của Lường và Tuyến, bị cáo Tân đã lập khống 18 bộ hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ, trong đó có 11 hồ sơ do Tân viết và ký vào đơn xin cấp sổ đỏ, biên bản đo đạc đất cấp sổ với diện tích gần 6.700 m², giúp Tuyến chiếm đoạt số tiền hơn 448 triệu đồng.

Sau khi Tân chuyển công tác sang đơn vị khác, Nhân giúp Tuyến ký hoàn thiện 7 hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ còn lại, với diện tích gần 3.800 m² và giúp Tuyến làm thủ tục chiếm đoạt số tiền hơn 253 triệu đồng.

Mặc dù Tân và Nhân không hưởng lợi, khi ký các hồ sơ này, các bị cáo đều biết là hồ sơ khống nhưng vẫn ký để giúp sức cấp trên phạm tội.

TRẦN NGỌC

Riêng bị cáo Giang là cán bộ Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất H.Thanh Bình, được phân công kiểm tra, thẩm định các hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ của nhóm bị cáo Tuyến. Giang đã thiếu trách nhiệm, chỉ kiểm tra hồ sơ do công chức địa chính xã lập mà không đi thẩm tra, xác minh hiện trạng, nguồn gốc đất vẫn ký trích lục bản đồ địa chính và xác nhận đủ điều kiện cấp sổ đỏ, dẫn đến huyện cấp sổ đỏ trái pháp luật. Giang đã ký hồ sơ và gây thiệt hại cho Công ty S.M gần 450 triệu đồng.

Trong quá trình điều tra vụ án, gia đình của Nguyễn Thị Kim Tuyến đã nộp hơn 508 triệu đồng để khắc phục cho Công ty S.M.

Từng hủy án vì bỏ lọt tội phạm, xử không đúng tội

Trước đó, ngày 27.1.2021, TAND tỉnh Đồng Tháp xét xử sơ thẩm, tuyên phạt Tuyến 8 năm tù về tội lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản; Tân 3 năm tù về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ; Lường 2 năm tù và Giang 1 năm 6 tháng tù (cho hưởng án treo) về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Sau đó, các bị cáo Tuyến, Tân, Lường kháng cáo, xin giảm nhẹ hình phạt. 

Đến tháng 2.2021, Viện trưởng Viện KSND cấp cao tại TP.HCM kháng nghị, đề nghị tòa phúc thẩm hủy toàn bộ bản án sơ thẩm vì xử chưa đúng tội và có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. 

Theo kháng nghị, năm 2007 - 2008, khi phạm tội, Tuyến giữ chức vụ Phó chủ tịch UBND xã Tân Long nên tòa phải xử tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản. Các bị cáo Lường, Tân, Nhân có dấu hiệu là đồng phạm với Tuyến. Ngoài ra, tòa sơ thẩm chưa xem xét hành vi giúp của Lê Thiện Nhân, cán bộ địa chính xã Tân Long và 16 cán bộ, công chức Phòng TN-MT, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất H.Thanh Bình và UBND H.Thanh Bình là bỏ lọt tội phạm.

TAND cấp cao tại TP.HCM mở phiên tòa xét xử phúc thẩm, tuyên hủy toàn bộ án sơ thẩm, giao hồ sơ lại cho Viện KSND tỉnh Đồng Tháp điều tra lại.

Tháng 12.2022, Viện KSND tỉnh có cáo trạng truy tố thêm Lê Thiện Nhân và sửa nội dung cáo trạng, truy tố Tuyến phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; Lường, Tân, Nhân bị truy tố về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; Giang bị truy tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Sau đó, TAND tỉnh Đồng Tháp mở phiên tòa sơ thẩm xét xử lại vụ án và tiếp tục có quyết định trả hồ sơ vụ án cho Viện KSND tỉnh điều tra, làm rõ trách nhiệm của 16 cá nhân có liên quan là cán bộ địa chính xã Tân Long, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất H.Thanh Bình, Phòng TN-MT và UBND H.Thanh Bình. 

Đến tháng 5.2023, Viện KSND tỉnh Đồng Tháp có văn bản giữ nguyên quyết định truy tố các bị cáo và không điều tra thêm đối với những người liên quan.