Nếu làm được sẽ dần có thêm nhiều người chuyển sang đi xe điện, cùng với đó là những lợi ích khác nữa.
Tiết kiệm nhưng còn bất tiện
Khi con tôi đủ 18 tuổi, tôi mua cho con chiếc xe máy điện. Lúc đó có vài hãng xe điện đang quảng bá để phát triển thị trường xe máy điện. Ba năm qua, tính ra đã tiết kiệm được không ít tiền do… không phải mua xăng. Mỗi ngày con tôi di chuyển ít nhất 50km trên đường ở TP.HCM, sạc điện cho xe hằng ngày vào buổi tối.
Ước tính, với giá xăng ba năm qua, mỗi năm gia đình tôi tiết kiệm được 8-10 triệu đồng tiền xăng. Khoản tiền tiết kiệm được đã hơn một nửa giá trị chiếc xe và xe vẫn chạy tốt, bình ắc quy vẫn còn ổn. Xe điện chạy êm ru, nhẹ nhàng, không gây tiếng ồn cho môi trường xung quanh.
Lợi ích thấy rõ nhưng cũng còn một số bất tiện với người chọn đi xe máy điện. Đây chính là sự cản trở lớn khiến nhiều người không muốn đi xe điện.
Trước tiên là chuyện sạc điện cho xe. Tưởng như là chuyện nhỏ nhưng thực tế lắm bất tiện, phiền hà. Nhà xe ở trường con tôi học có một góc riêng để sinh viên có thể cắm sạc điện khi cần. Nhưng đôi khi đi xa hơn đến những nơi khác, xe sắp hết điện, việc tìm một chỗ xin tí điện cho xe không phải lúc nào cũng gặp thuận lợi. Đôi lần con tôi ghé vào quán nước, xin cắm nhờ dây sạc, mọi người xung quanh ái ngại nhìn cảnh này.
Bạn tôi ở nhà chung cư cao tầng. Bạn từng hào hứng đi mua chiếc xe máy điện đắt nhất thị trường lúc đó (tầm 40 triệu) nhưng chạy chưa bao lâu phải bán lại còn nửa giá đã mua. Lý do: quá khổ vì sạc điện. Nhà xe chung cư không hỗ trợ việc sạc điện vào bình ắc quy vì lo cháy nổ. Mỗi lần cần sạc phải mang cái bình nặng hơn 5kg lên căn hộ quả là hết sức cực nhọc với phụ nữ.
Trạm sạc xe điện ở đâu? Chúng tôi tự hỏi không biết bao giờ mới có thể dừng đâu đó để nạp điện cho xe một cách dễ dàng, thuận lợi hơn hiện tại? Chúng tôi rất cần sự hỗ trợ này.
Mong bảo hành thuận tiện hơn
Nếu bạn mua một chiếc xe máy bình thường, việc bảo trì, sửa chữa hay thay phụ tùng sẽ dễ dàng mọi lúc mọi nơi. Với xe máy điện thì không được như vậy. Cả thành phố rộng lớn có mươi chỗ bán xe máy điện (nay đang dần nhiều hơn), số nơi có nhận bảo trì định kỳ chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Chúng tôi đã từng chạy xe đi xa 20km để bảo trì và sửa một lỗi nhỏ của chiếc xe máy điện. Hỏi vì sao phải đến nơi quá xa như vậy? Nhân viên hãng xe phân trần: chỉ có một trung tâm bảo trì này.
Có một điều đáng mừng là hiện tại ở TP.HCM có nhiều nơi sửa chữa các loại xe điện. Chúng tôi có thể đến để kiểm tra xe. Tôi thắc mắc nếu muốn thay phụ tùng chính hãng hoặc thay bình ắc quy thì làm sao? Tiệm sửa xe nói phải đặt hàng, chờ liên hệ mua phụ tùng từ hãng xe và chờ họ chuyển về, có khi từ tỉnh khác.
Tôi hiểu sự khó khăn của các hãng xe máy điện mấy năm qua, trong đó có lý do không phát triển thị trường được do COVID-19, buộc phải thu hẹp cửa hàng và dẹp bớt trung tâm bảo hành. Nay mọi chuyện đã thuận lợi hơn. Mong các hãng xe điện lưu tâm hơn với việc bảo trì sửa chữa và thay phụ tùng xe.
Cần thêm nhiều giải pháp hỗ trợ
Giá mỗi xe máy điện (tùy từng loại) cũng không kém xe máy chạy bằng xăng, cũng là một tài sản của mỗi gia đình.
Ai cũng muốn xe điện của mình được chăm chút tốt hơn và việc sử dụng xe hằng ngày được an toàn, thuận lợi nhất. Việc hỗ trợ bằng tiền để chuyển đổi sang xe điện hẳn nhiên là quá tốt.
Trong khi chờ đợi có sự hỗ trợ này, chúng tôi có sự chia sẻ hỗ trợ ngay trước mắt, bắt đầu từ chuyện những trạm sạc nơi công cộng và sự chăm sóc hậu mãi tốt hơn, chuyên nghiệp hơn từ các doanh nghiệp, cửa hàng bán xe máy điện.
Hỗ trợ đổi xe máy điện: nên ưu tiên cho ai?
TP.HCM dự kiến ban hành đề án hỗ trợ người dân đổi xe máy điện vào quý 4-2023 và triển khai thực hiện vào quý 1-2024. Việc thí điểm hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện được kỳ vọng giúp giảm phát thải từ xe máy ra môi trường sống, có thể thí điểm chuyển đổi phát thải hoàn toàn trước ở các quận lõi trung tâm thành phố.
Bạn đọc Quan Phạm và bạn Phương Nga cùng có ý kiến: "Theo tôi, việc chọn đối tượng để hưởng hỗ trợ khi đổi sang xe gắn máy điện phải cân nhắc hiệu quả cao nhất. Nên chăng ưu tiên chuyển đổi xe máy điện cho công nhân, viên chức, giáo viên. Việc hỗ trợ gắn liền với sự lan tỏa sự thay đổi nhận thức xã hội, từ chuyện tiết kiệm chi phí (khỏi phải mua xăng), dần sẽ góp phần giảm khí thải ở đô thị".
"Hiện nay chúng ta chưa có quy chuẩn cho việc nạp điện và thiết bị nạp điện an toàn ở các chung cư, nhà dân. Đề nghị xem xét và tính toán thật kỹ vấn đề này" - bạn đọc Vu Dung góp ý ở góc nhìn khác.
Bạn đọc Nam Trieu bổ sung: "Nên đề xuất phương án xử lý pin phế thải của xe điện bên cạnh việc hỗ trợ chi phí chuyển đổi".
Trong khi đó, bạn đọc Nông Văn Tuấn cho rằng: "Việc Nhà nước hỗ trợ 10 triệu hay 20 triệu chuyển đổi xe xăng sang xe điện vẫn chưa đủ để thay đổi thói quen tiêu dùng. Nếu có thể giảm giá bán xe điện, người tiêu dùng sẽ lựa chọn nhiều hơn".
Theo bạn đọc Di Linh: "Cần giảm thuế, phí cho xe điện nhiều hơn so với xe xăng, từ đó kéo giá xe điện giảm thêm sẽ thu hút người dân chuyển sang xe điện nhiều hơn".
Thông tin người tiêu dùng được hỗ trợ 1.000 USD/xe khi mua ô tô điện mới đây được nhiều người quan tâm, bắt nguồn từ đề xuất của Bộ Giao thông Vận tải.