Sau 3 tuần Tòa án nhân dân TP Hà Nội đưa ra các phán quyết đối với 54 bị cáo trong vụ án “Chuyến bay giải cứu”, đến nay đã có 18 bị cáo gửi đơn kháng cáo.

Trong số đó, có 2 bị cáo kháng cáo kêu oan là Hoàng Văn Hưng (cựu cán bộ Công an) và Trần Minh Tuấn (Giám đốc Công ty CP Xây dựng Thái Hòa). 16 bị cáo khác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Cả 4 bị cáo bị tuyên phạt mức án tù chung thân (là mức án tuyên cao nhất tại phiên tòa sơ thẩm này) đều gửi đơn kháng cáo.

Trước đó, tại phiên tuyên án chiều 28-7, Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên án phạt bị cáo Hoàng Văn Hưng mức án tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản"; bị cáo Trần Minh Tuấn bị phạt 16 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 2 năm tù về tội “Đưa hối lộ”, tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Trần Minh Tuấn là 18 năm tù.

Trong số 16 bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, có 3 bị cáo là Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao); Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) và Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Công an) đều bị Tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt tù chung thân về tội “Nhận hối lộ”. Cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Văn Tân (bị tuyên phạt 7 năm tù về tội “Nhận hối lộ”) cũng làm đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Các bị cáo tại phiên toà sơ thẩm

Trong đơn kháng cáo, nhóm các bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt đã bày tỏ mong muốn Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm xem xét một số tình tiết giảm nhẹ, bối cảnh thực hiện hành vi phạm tội, mức độ hậu quả của hành vi vi phạm… để cân nhắc cho được hưởng khoan hồng của pháp luật, giảm nhẹ hình phạt, sớm trở về với gia đình và xã hội.

Theo bản án sơ thẩm, trước tình hình dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân ở nước ngoài về nước. Chính phủ giao Văn phòng Chính phủ có nhiệm vụ tập hợp tham mưu, đề xuất lãnh đạo Chính phủ phê duyệt kế hoạch tổ chức các chuyến bay theo đề xuất của Bộ Ngoại giao.

Bộ Ngoại giao (thông qua Cục Lãnh sự) có nhiệm vụ xây dựng, đề xuất kế hoạch tổ chức các chuyến bay combo; chủ trì và xin ý kiến, trao đổi thống nhất với các Bộ trong Tổ công tác và báo cáo, trình lãnh đạo Chính phủ phê duyệt, quyết định và thông báo việc thực hiện chuyến bay. Các Bộ: Y tế, Giao thông Vận tải, Quốc phòng, Công an theo chức năng, nhiệm vụ về công tác phòng, chống dịch cho ý kiến việc phê duyệt gửi Bộ Ngoại giao, UBND một số tỉnh, thành phố được giao nhiệm vụ cho chủ trương cách ly tại địa phương.

Thực hiện chủ trương trên, trong quá trình cấp phép các chuyến bay, phê duyệt cách ly tại địa phương và giải quyết vụ án, từ tháng 9-2020 đến tháng 12-2022, một số cá nhân thuộc các Bộ, ngành được giao nhiệm vụ cấp phép chuyến bay, cách ly ở địa phương và một số cá nhân đại diện doanh nghiệp, cùng một số đối tượng khác đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Trong đó, có 25 bị cáo đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao để nhận hối lộ tổng cộng gần 165 tỷ đồng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại hơn 10 tỷ đồng. 23 cá nhân là đại diện các doanh nghiệp đã đưa hối lộ hơn 226 tỷ đồng, 4 cá nhân môi giới hối lộ hơn 74 tỷ đồng và lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 25 tỷ đồng.

Theo HĐXX Toà án nhân dân TP Hà Nội, với một số bị cáo thuộc nhóm tội nhận hối lộ chưa thành khẩn, gây bất bình trong nhân dân, làm ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan Nhà nước. Các bị cáo đều là người có chức vụ quyền hạn, nhưng đã lợi dụng vị trí công tác, lợi dụng dịch bệnh để thực hiện hành vi phạm tội. Các bị cáo nhận hối lộ còn đưa ra thỏa thuận, mặc cả, gây khó khăn cho doanh nghiệp; thực hiện chức trách nhiệm vụ không đầy đủ, dẫn đến việc các doanh nghiệp muốn được cấp phép chuyến bay phải thực hiện “luật bất thành văn” là chi tiền hối lộ, thậm chí còn thông đồng, thống nhất về số tiền nhận hối lộ.

Do đó, bên cạnh một số bị cáo được giảm nhẹ hình phạt do đã ăn năn hối cải, nộp đầy đủ tiền khắc phục hậu quả, HĐXX đã tuyên mức án cao hơn cả đề nghị của Viện Kiểm sát, trong đó, thay vì 1 án chung thân, đã có 4 bị cáo phải nhận mức án chung thân.