Trong các ngày 22 và 23.8, khi chủ đầu tư và đơn vị thi công đổ vật tư, dựng hàng rào bao quanh bãi rác P'Ré, xã Phú Hội, nhiều người dân đến phản đối. Họ cho rằng chủ đầu tư và đơn vị thi công chưa trả lại đất, bao chiếm luôn phần đất của người dân mà Trung tâm Quản lý và khai thác công trình công cộng H.Đức Trọng (Trung tâm QL-KTCTCC) "hoán đổi đất" để làm bãi rác thời hạn từ năm 2010 đến 2015.
Mượn đất dân nhưng "quên" trả
Cụ thể, ông Ya Luyên (thôn P'Ré, xã Phú Hội) cung cấp các giấy tờ liên quan đến lô đất khoảng 2 ha mà Trung tâm QL-KTCTCC, nay là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng H.Đức Trọng (Ban QLDAĐTXD), "hoán đổi đất" của ông vào năm 2010.
Theo biên bản thỏa thuận hoán đổi đất giữa ông Dương Kim Mẫn, Giám đốc Trung tâm QL-KTCTCC và ông Ya Luyên (chủ khai phá đất) có sự chứng kiến của ông Ya Thuyên, nguyên Chủ tịch HĐND xã Phú Hội ghi rõ: "Trung tâm QL-KTCTCC sẽ sử dụng thửa đất trên làm bãi xử lý rác với thời gian từ năm 2010 đến 2015, đến khi hết thời hạn sử dụng Trung tâm QL-KTCTCC sẽ hoàn trả lại thửa đất trên cho ông Ya Luyên". Nhưng thực tế, đến nay phần đất hoán đổi vẫn chưa trả lại cho ông Ya Luyên.
Đến năm 2020, UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành Quyết định số 2361/QĐ-UBND phê duyệt dự án đóng cửa bãi rác P'Ré, xã Phú Hội nhằm giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, phục hồi lại môi trường tự nhiên, tạo mặt bằng làm vườn ươm cây. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 19,6 tỉ đồng, thực hiện từ năm 2020 đến 2022, sau đó được gia hạn đến hết năm 2023.
Điều đáng nói, ngày 11.8.2021, khi xã Phú Hội, Ban QLDAĐTXD và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai H.Đức Trọng đến cắm mốc dự án đóng cửa bãi rác P'Ré thì ông Ya Luyên không đồng ý vì họa đồ bao luôn phần đất mà Trung tâm QL- KTCTCC mượn trước đây chưa trả.
Bên cạnh đó, gia đình ông Ya Then (ngụ thôn P'Ré) có đất cạnh bãi rác cũng không đồng ý việc cắm mốc. Ông Ya Then cho rằng họa đồ để cắm mốc đóng cửa bãi rác do Ban QLDAĐTXD thuê đo vẽ lại bao luôn 2 lô đất của gia đình ông đang sử dụng rộng hơn 9.500 m2. Ông Ya Then cung cấp văn bản UBND xã Phú Hội (Đức Trọng) xác nhận ngày 20.9.2012 vào đơn xin trích đo thửa đất, thể hiện thửa đất do cha mẹ ông khai phá từ năm 1990, với diện tích 4 ha sử dụng ổn định.
Cơ quan chức năng nói gì ?
Khi biết họa đồ để cắm mốc đóng cửa bãi rác P'Ré bao luôn phần đất của gia đình nên ông Ya Then và Ya Luyên có đơn khiếu nại gởi đến UBND xã Phú Hội. Việc khiếu nại của ông Ya Luyên và Ya Then chưa được giải quyết thỏa đáng, nhưng từ ngày 22.8, Ban QLDAĐTXD và các đơn vị thi công đưa cọc bê tông, lưới B40 đến rào theo họa đồ.
Theo họa đồ, diện tích quy hoạch dự án đóng cửa bãi rác P'Ré lại lớn hơn diện tích của bãi rác trước đây mà Ban QLDAĐTXD sử dụng. Điều lạ, bãi rác P'Ré đóng cửa nhưng lại được cấp vốn xây dựng hệ thống giao thông nội bộ, cấp nước, điện chiếu sáng…trên chính khuôn viên bãi rác.
Ngày 23.8, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Đào Xuân Tiến, Chủ tịch UBND xã Phú Hội thừa nhận, thời điểm năm 2010 có sự hoán đổi đất để làm bãi rác giữa Trung tâm QL- KTCTCC và ông Ya Luyên.
Tuy nhiên, ông Tiến cho rằng sau khi hoán đổi thì khu vực đất này được quy hoạch làm bãi rác do Ban QLDAĐTXD sử dụng, nên không còn thuộc quyền sở hữu của ông Ya Luyên.
Còn diện tích 9.500 m2 đất cạnh bãi rác mà ông Ya Then khiếu nại, thực tế thửa đất này ông Ya Then nhận chuyển nhượng của hộ ông Ha Thêm (5.796,9 m2) và Bon Dơng Ha Chen (3.713,5m2) là không có cơ sở pháp lý để công nhận. Bởi vì diện tích này trước đây đã được Trung tâm QL- KTCTCC hỗ trợ tiền giống, phân bón, công trồng cà phê cho ông Ha Thêm vào năm 2011 và hộ ông Ha Chen năm 2013, trước khi làm bãi rác.
Cùng ngày (23.8), ông Lê Nguyễn Hoàng, Phó chủ tịch UBND H.Đức Trọng (Lâm Đồng), cho biết huyện đã giao Ban QLDAĐTXD báo cáo việc người dân phản ánh. "Hiện tôi đi công tác, khi có thông tin đầy đủ sẽ cung cấp cho báo chí", ông Hoàng nói.