Sau khi viện kiểm sát luận tội và đề nghị mức án, ngày 26-8 cựu chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung được trình bày quan điểm tự bào chữa.
Ông Chung dành phần lớn thời gian bào chữa để nói về những quyết sách liên quan đến việc cắt tỉa cây xanh, về đề án trồng 1 triệu cây xanh. "Hiện nay người dân Hà Nội đang được hưởng một bầu không khí cây xanh tươi tốt", ông Chung phân trần.
Ông Nguyễn Đức Chung: "Trước đây đấu thầu có dự án 100% cây chết"
Ông Nguyễn Đức Chung cho biết khi nhận nhiệm vụ chủ tịch thành phố Hà Nội đã rất trăn trở trước đề án cây xanh, được phê duyệt ngân sách hơn 700 tỉ nhưng chưa có vốn thực hiện. Thời điểm đó thành phố đang phải cắt giảm ngân sách nên ông Chung chỉ đạo rà soát các dự án để cắt giảm các chi phí không hợp lý.
Trong đó có các gói thầu của Sở Xây dựng đã đề xuất, đang chuẩn bị thực hiện như cắt, trồng cỏ trên đại lộ Thăng Long, đại lộ Võ Nguyên Giáp với mức dự toán lần lượt 83 tỉ đồng và 103 tỉ đồng đã phải cắt giảm chi phí.
Ông Chung dẫn giải lý do ra thông báo tạm dừng đấu thầu rà soát lại các dự án "nhằm tiết kiệm ngân sách cho thành phố", chứ không phải với động cơ phạm tội "chỉ đạo chuyển sang hình thức đặt hàng".
Theo ông Nguyễn Đức Chung, thời điểm đó có nhiều bất cập trong công tác trồng và cắt tỉa cây xanh. Hằng năm cây không được cắt tỉa, làm đổ cây, gây tai nạn làm chết, hư hỏng phương tiện khiến dân bức xúc. Có năm cao điểm đến 1.800 cây gãy đổ.
Mặt khác, Công ty Cây Xanh khi thực hiện cắt tỉa theo cách thủ công thì mỗi năm có từ 5-9 cán bộ tử vong, bị thương trong quá trình làm việc.
"Do đó tôi đã cho triển khai trồng cây và cắt tỉa song song. Mong muốn viện kiểm sát xem xét điều kiện, hoàn cảnh khi đó", cựu chủ tịch Hà Nội trình bày.
Tự bào chữa, ông Nguyễn Đức Chung khẳng định quá trình công tác luôn tuân theo chủ trương của Nhà nước "cái gì tiết kiệm ngân sách phải làm". Do đó ông chỉ đạo chuyển từ hình thức đấu thầu sang đặt hàng trồng cây cũng là vì "cái lợi cho thành phố".
Cựu chủ tịch đưa ra dẫn chứng thời điểm trước trồng cây theo hình thức đấu thầu thì tỉ lệ cây chết rất cao, có dự án 30% cây chết, "thậm chí có dự án cây chết 100% như trên đường Nguyễn Chí Thanh", lời của ông Nguyễn Đức Chung.
Ông Chung cho rằng việc đặt hàng đã ràng buộc trách nhiệm cho bên trồng cây, các đơn vị phải bảo hành hoặc thay mới cây chết trong 1 năm, nên tỉ lệ cây sống 99-100%. "Cây không chết tránh được dư luận kêu ca trồng cây là chết", ông nói.
Giao trồng 1 triệu cây, 900.000 cây lên tươi tốt?
Tiếp tục trình bày, ông Nguyễn Đức Chung cho biết từ năm 2016-2020, đề án 06 Thành ủy có giao trồng 1 triệu cây, trong đó có 900.000 cây trồng trên các đường phố và đến nay tươi tốt.
"Số cây này gấp 6 lần trong vòng 108 năm mà Hà Nội có trước đó. Diện tích cây xanh mỗi người dân Hà Nội tăng cao đạt 8,8 mét vuông trên một đầu người, đứng thứ ba của các nước ASEAN", ông Chung nói.
Cựu chủ tịch Hà Nội nói trong 5 năm nhiệm kỳ của mình đã có nhiều cải cách tiết kiệm 62.000 tỉ chi thường xuyên, từ đó có tiền để đầu tư các hạng mục cần thiết khác, trong đó có cả cải cách tư pháp, và xây mới chính trụ sở Tòa án nhân dân Hà Nội.
"Con số hiện nay không có kiểm toán nhưng tôi tin tất cả người dân Hà Nội đều hiểu họ đang được hưởng bầu không khí cây xanh tươi tốt. Nếu người ra chủ trương đề án cây xanh này từ năm 2012 và chúng tôi là người kế tiếp thực hiện mà không có tâm tốt thì làm sao trồng cây xanh tươi tốt như vậy", ông Nguyễn Đức Chung giãi bày.
"Tôi không thể tin họ đã bắt tay nâng khống giá"
Cựu chủ tịch Hà Nội phân trần khi vụ án bị khởi tố, bản thân ông rất buồn vì chương trình dự án cây xanh này đã được trao tặng giải thưởng Bùi Xuân Phái.
"Bị cáo luôn nhắn nhủ cấp dưới phải tiết kiệm trong quá trình trồng cây xanh. Tôi không thể tin được họ đã bắt tay nâng khống giá. Đó là một điều đáng buồn", ông Chung nói.
Tuy nhiên ông Nguyễn Đức Chung khẳng định với cương vị là chủ tịch đã luôn nhận trách nhiệm người đứng đầu ngay từ khi cơ quan điều tra làm việc. Song ông đề nghị được xem xét đầy đủ các tình tiết giảm nhẹ, được xét xử "như một công dân bình thường".
Ông Chung khẳng định không quanh co, chối tội như viện kiểm sát cáo buộc, mà "lương tâm bị cáo chỉ cho phép nói sự thật, làm sai sẵn sàng nhận".
Cuồi phần trình bày, cựu chủ tịch Nguyễn Đức Chung cho biết trong dự án cây xanh "nếu phải bồi thường, sẵn sàng bán nhà để nộp tiền bồi thường".
Tại tòa, ông Nguyễn Đức Chung phủ nhận cáo buộc tạo điều kiện “dọn đường” cho công ty có mối quan hệ thân thiết tham gia trồng cây xanh, song viện kiểm sát cho rằng căn cứ lời khai các bị cáo, những người liên quan, chứng cứ khác đủ căn cứ buộc tội.