Đại diện Viện Kiểm sát cho rằng không có căn cứ để chấp nhận kháng cáo của cả ba bị cáo. Các luật sư đưa ra quan điểm ngược lại, đề nghị tòa cấp phúc thẩm hủy án sơ thẩm, trả hồ sơ điều tra bổ sung.
Đề nghị y án sơ thẩm
Phiên xử cựu Phó Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường huyện Ba Vì (Hà Nội) cùng đồng phạm bị cáo buộc “phù phép” 25 sổ đỏ chiều 24/8 diễn ra với phần tranh luận.
Đưa ra quan điểm giải quyết vụ án, đại diện Viện KSND TP Hà Nội cho rằng, căn cứ các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời khai các bị cáo và những người liên quan tại tòa phúc thẩm, đủ cơ sở kết luận các bị cáo có hành vi phạm tội như bản án sơ thẩm quy kết.
Theo đó, cuối năm 2007 đầu năm 2008, bị cáo Bùi Thúy Nga nhờ một số cá nhân mua gom đất của các hộ dân tự khai hoang tại xã Yên Bài với mục đích đầu tư kinh doanh bất động sản. Sau khi mua được đất (loại đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường), bị cáo Nga đã nhờ người đo vẽ trích lục các thửa đất và làm hồ sơ giả để xin cấp sổ đỏ.
Tổng cộng, UBND huyện Ba Vì đã cấp 25 sổ đỏ đối với số đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường nói trên. Việc cấp sổ đỏ này không đúng trình tự quy định, không đúng nguồn gốc, mục đích sử dụng đất. Hành vi của Bùi Thúy Nga, Nguyễn Bá Kiên, Nguyễn Xuân Giúp đã gây thiệt hại cho Nhà nước gần 640 triệu đồng khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Hành vi phạm tội của Bùi Thúy Nga, Nguyễn Bá Kiên, Nguyễn Xuân Giúp đã phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. TAND huyện Ba Vì xét xử, tuyên phạt các bị cáo như bản án sơ thẩm là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Tại tòa sơ thẩm cũng như phúc thẩm, bị cáo Nguyễn Bá Kiên, Nguyễn Xuân Giúp thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng cũng như bản án sơ thẩm quy kết. Bùi Thúy Nga không thừa nhận hành vi phạm tội.
Tuy nhiên, xét kháng cáo của ba bị cáo, căn cứ toàn bộ hồ sơ vụ án cũng như lời khai các bị cáo tại tòa phúc thẩm, đại diện VKS cho rằng, mức án tòa sơ thẩm đã tuyên là phù hợp, không có căn cứ chấp nhận kháng cáo. Từ đó, đại diện VKS đề nghị tòa cấp phúc thẩm giữ nguyên hình phạt với các bị cáo.
Đề nghị xem xét trách nhiệm Chủ tịch huyện Ba Vì
Bào chữa cho cựu Phó Trưởng phòng TN-MT huyện Ba Vì, luật sư Nguyễn Huy Thiệp cho rằng, căn cứ vào bản chất sự việc, các dấu hiệu pháp lý trong hồ sơ vụ án có thể thấy chưa đủ căn cứ để buộc bị cáo Bùi Thúy Nga phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” như bản án sơ thẩm đã quy kết.
Theo ông Thiệp, không đủ căn cứ để xác định bị cáo Nga là người chỉ đạo Phùng Văn Hải và Nguyễn Hữu Đạt mua gom 15 thửa đất trong số 25 thửa đất như bản án sơ thẩm đã nêu; không đủ căn cứ chứng minh được bị cáo Nga có hành vi làm trái công vụ; không có căn cứ để xác định bà Nga vì “mục đích vụ lợi” hoặc “động cơ cá nhân” mà làm 2 Tờ trình đề nghị UBND huyện Ba Vì cấp sổ đỏ cho 25 hộ dân.
Từ đó, ông Thiệp đề nghị HĐXX hủy án sơ thẩm để điều tra lại.
Tương tự, hai luật sư Nguyễn Hải Nam và Trần Văn Bình cho rằng, trách nhiệm thẩm tra, xác nhận vào đơn xin cấp sổ đỏ đối với 25 bộ hồ sơ trách nhiệm của UBND xã Yên Bài chứ không phải là trách nhiệm của Văn Phòng đăng ký quyền sử dụng đất và Phòng TN-MT huyện Ba Vì.
Mặc dù ông Bùi Đào Khải và bà Nguyễn Thị Lan là những người thân của bà Nga nhưng việc ông Khải, bà Lan đầu tư tiền mua đất là đầu tư riêng bằng tiền của họ, không liên quan gì đến bà Nga. Ông Khải là người đứng ra giao dịch với ông Hải để mua những thửa đất đã có sổ đỏ chứ không phải mua của các hộ dân khi chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Vì vậy, theo luật sư Nam và luật sư Bình, bản án của TAND huyện Ba Vì chỉ căn cứ vào sổ đỏ được chuyển nhượng sang tên ông Khải, bà Lan là những người thân của bà Nga để kết tội bà Nga vụ lợi là thiếu căn cứ.
Ngoài ra, hai luật sư này còn lập luận, dẫn chứng để cho rằng, lời khai của Phùng Văn Hải là mâu thuẫn, bất nhất, thay đổi nhiều lần. Ngoài lời khai, Hải không có bằng chứng nào khẳng định bà Nga hướng dẫn, chỉ đạo Hải lập hồ sơ giả mạo.
Tự bào chữa, bị cáo Nga cho rằng, với cương vị Phó Trưởng phòng TN-MT kiêm Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất của huyện Ba Vì, bà luôn làm đúng chức trách nhiệm vụ được giao, chưa bao giờ có biểu hiện lợi dụng quyền hạn hoặc lạm dụng quyền hạn của mình.
Theo bà Nga, việc cấp sổ đỏ là cả một hệ thống. UBND xã được phân công làm công tác quản lý đất đai tại cơ sở. Việc đăng ký đất đai, cấp sổ đỏ, chuyển nhượng quyền sử dụng đất…, hồ sơ ban đầu phải do UBND xã thiết lập và xác nhận. Hồ sơ sau khi được xã thiết lập, qua các khâu, người ký cuối cùng và trách nhiệm cao nhất là Phó Chủ tịch huyện.
Trước đó, một luật sư nhắc đến vai trò của ông Bạch Công Tiến - Chủ tịch UBND huyện Ba Vì, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì thời điểm xảy ra vụ án. Theo vị luật sư này, vai trò của ông Tiến trong vụ án này rất quan trọng. Nếu ông Tiến không ký vào các sổ đỏ thì không có hậu quả như ngày hôm nay.
Từ đó, vị luật sư này đề nghị phải xem xét trách nhiệm của đương kim Chủ tịch huyện Ba Vì.
Trước những quan điểm của các luật sư, đại diện VKS khẳng định vẫn bảo lưu quan điểm của mình.
19 ngày 24/8, khép lại phần tranh luận, trước khi phiên tòa bước vào nghị án, HĐXX đã cho các bị cáo được nói lời sau cùng.
Cựu Phó Trưởng phòng TNMT Bùi Thúy Nga nói, trong vụ án này, bị cáo không được lợi gì và bị cáo cũng không gây thiệt hại cho Nhà nước. Bị cáo cho rằng mình vô tội và đề nghị HĐXX trả hồ sơ vụ án để điều tra lại, làm khách quan cho vụ án.
9h sáng mai, 25/8, HĐXX sẽ tuyên án.
Tiến Nguyên