Sáng 25/8, HĐXX phúc thẩm TAND TP Hà Nội đưa ra phán quyết vụ án cựu Phó Trưởng phòng TNMT huyện Ba Vì (Hà Nội) cùng đồng phạm “phù phép” 25 sổ đỏ, gây thiệt hại gần 640 triệu đồng cho Nhà nước.

Theo nhận định của HĐXX cấp phúc thẩm, hành vi của các bị cáo đã phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Bản án sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Bùi Thúy Nga, nguyên Phó Trưởng phòng TNMT, kiêm Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Ba Vì, mức án 5 năm 6 tháng tù; bị cáo Nguyễn Xuân Giúp, cựu Chủ tịch UBND xã Yên Bài, 30 tháng tù và bị cáo Nguyễn Bá Kiên, cựu cán bộ địa chính xã Yên Bài, 36 tháng tù là phù hợp, đúng pháp luật.

Từ đó, Tòa án cấp phúc thẩm đã quyết định bác đơn kháng cáo kêu oan của nữ Phó Trưởng phòng TNMT Bùi Thúy Nga và đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của bị cáo Giúp, bị cáo Kiên.

Theo nội dung vụ án, cuối năm 2007 đầu năm 2008, bị cáo Bùi Thúy Nga nhờ một số cá nhân mua gom đất của các hộ dân tự khai hoang tại xã Yên Bài với mục đích đầu tư kinh doanh bất động sản.

Sau khi mua được đất (là loại đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường), bị cáo Nga đã nhờ người đo vẽ trích lục các thửa đất và làm hồ sơ giả để xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở (sổ đỏ). Tổng cộng, UBND huyện Ba Vì đã cấp 25 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở đối với số đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường nói trên.

Cơ quan tố tụng xác định, việc cấp sổ đỏ này là không đúng trình tự quy định, không đúng nguồn gốc, mục đích sử dụng đất (đất có nguồn gốc do Nông trường Việt Mông quản lý và đất công do Nhà nước quản lý mà các hộ dân tự khai hoang sử dụng canh tác nông lâm nghiệp, bị chuyển đổi trái phép thành đất ở, do tư nhân quản lý, mua bán, chuyển nhượng qua nhiều người). Hành vi này của Bùi Thúy Nga, Nguyễn Bá Kiên, Nguyễn Xuân Giúp đã gây thiệt hại cho Nhà nước gần 640 triệu đồng khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Không xem xét trách nhiệm hình sự Chủ tịch huyện Ba Vì

Trước đó, trong quá trình xét xử phúc thẩm, bị cáo Bùi Thúy Nga luôn khẳng định mình bị oan, bị cáo không phạm tội như cáo trạng và bản án sơ thẩm quy kết.

Bà Nga cho rằng, với cương vị Phó Trưởng phòng TNMT kiêm Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, bà luôn làm đúng chức trách nhiệm vụ được giao, chưa bao giờ có biểu hiện lợi dụng quyền hạn hoặc lạm dụng quyền hạn của mình.

Theo bà Nga, việc cấp sổ đỏ là cả một hệ thống. UBND xã được phân công làm công tác quản lý đất đai tại cơ sở. Việc đăng ký đất đai, cấp sổ đỏ, chuyển nhượng quyền sử dụng đất…, hồ sơ ban đầu phải do UBND xã thiết lập và xác nhận. Hồ sơ sau khi được xã thiết lập, qua các khâu, người ký cuối cùng và trách nhiệm cao nhất là Phó Chủ tịch huyện.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Nga thì cho rằng, chưa đủ căn cứ để buộc bị cáo này phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” như bản án sơ thẩm đã quy kết. Theo luật sư, không đủ căn cứ để xác định bị cáo Nga là người chỉ đạo Phùng Văn Hải và Nguyễn Hữu Đạt mua gom 15 thửa đất trong số 25 thửa đất như bản án sơ thẩm đã nêu; không đủ căn cứ chứng minh được bị cáo Nga có hành vi làm trái công vụ…

Luật sư khác lại cho rằng, trách nhiệm thẩm tra, xác nhận vào đơn xin cấp sổ đỏ đối với 25 bộ hồ sơ trách nhiệm của UBND xã Yên Bài chứ không phải là trách nhiệm của Văn Phòng đăng ký quyền sử dụng đất và Phòng TNMT huyện Ba Vì.

Các luật sư đồng quan điểm đề nghị HĐXX cấp phúc thẩm hủy án sơ thẩm để điều tra lại.

Tuy nhiên, Tòa phúc thẩm cho rằng, các chứng cứ có trong hồ sơ và đã được thẩm tra tại phiên tòa đã thể hiện rõ việc Bùi Thúy Nga mua các thửa đất khai hoang, biết rõ nguồn gốc các thửa đất này mà vẫn làm 2 tờ trình để UBND huyện Ba Vì cấp 25 sổ đỏ không đúng nguồn gốc thực trạng là việc làm trái công vụ. Việc mua đất khai hoang, đất nông trường rồi làm thành sổ đỏ, bán để kiếm lời là mục đích vụ lợi của bị cáo Nga.

Tại tòa, một số luật sư và bị cáo Nga còn đề cập đến trách nhiệm của ông Nguyễn Thành Sơn (năm 2008 là Trưởng Phòng TNMT huyện Ba Vì) và ông Bạch Công Tiến (năm 2008 là Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì trực tiếp ký 25 sổ đỏ trong vụ án).

Tòa cấp phúc thẩm nhận định, xét quy chế làm việc của Phòng TNMT huyện Ba Vì, việc thẩm định hồ sơ, làm thủ tục cấp sổ đỏ được giao cho bị cáo Bùi Thúy Nga trực tiếp phụ trách. Ông Sơn không biết nội dung 25 hồ sơ xin cấp sổ đỏ trên nên không có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Sơn.

Đối với ông Bạch Công Tiến, HĐXX cho rằng, công tác cấp sổ đỏ do bộ phận chuyên môn là Phòng TNMT trực tiếp thực hiện. Khi bị cáo Nga trình hồ sơ ký thì hồ sơ đầy đủ theo quy định, ông Tiến không biết là hồ sơ làm không đúng thực trạng. Do vậy, không có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Tiến.

Tiến Nguyên